Month: February 2017

Bam files resolution to look into field trips

A lawmaker wants to look into the field trip accident that left 15 people dead to craft a better guidelines regarding educational tours and make out-of-school activities safer for students.

 “Gusto nating alamin ang nangyari at pangalawa, kung anong reporma ang kailangang gawin upang mas maging ligtas ang out-of-school activities sa ating mga kabataan,” said Sen. Bam Aquino, chairman of the Committee on Education, as he filed Senate Resolution No. 297, calling for a probe on the accident.

  “We agree in general na mahalaga ang ganitong activities but it must be done in a safe environment na alam nating ligtas ang mga kabataan natin,” he added.

Sen. Bam said the committee probe will focus on reforms that must be implemented to ensure that there will be no repeat of such incident that cost the lives of 13 students, a teacher and the bus driver.

 The senator will also invite representatives from the Department of Education (DepEd) to discuss regulations regarding field trips in elementary and high schools.

The senator also expressed support behind the planned investigation of the Commission on Higher Education and the Land Transportation Franchising and Regulatory Board on the matter.

Fifteen people, including 13 students and a teacher from Bestlink College, died when the bus they were riding met an accident in Tanay, Rizal.

 According to initial investigation, the students were en-route to a medical and survival training for their National Service Training Program subject when the bus lost its brakes while traversing a curved highway before hitting a electrical post and a tree.

NEGOSYO, NOW NA!: Seaweed business sa Oriental Mindoro

Mga kanegosyo, matapos maisabatas ang Go Negosyo Act noong 2014, isa sa mga unang nagbukas na Negosyo Center ay matatagpuan sa Calapan City, Oriental Mindoro.

Dalawang taon mula nang ito’y magbukas noong Nobyembre 2014, halos dalawang libong kliyente at maliliit na negosyante ang natulungan nito.

Kabilang dito ang Samahan ng mga Manggagawa sa Balatasan o SAMASABALATASAN, na nakabase sa Brgy. Balatasan sa munisipalidad ng Bulalacao, Oriental Mindoro.

Bago nabuo ang samahan, pangunahing ikinabubuhay ng mga pamilya sa barangay ay pangingisda at pagsasaka.

Sa kuwento ni Marife dela Torre, isa sa mga unang miyembro ng samahan, nabuo ito sa pagsasama-sama ng 17 katao na nagpasyang pasukin ang pagnenegosyo ng seaweeds noong 2005.

Ayon kay Marife, wala silang kakumpitensiya pagda­ting sa paggawa ng seaweed noodles at pickled seaweed dahil walang ibang nagnenegosyo nito sa Oriental Mindoro.

***

Gaya ng ibang mga bagong negosyo, dumaan din sa pagsubok ang asosasyon.

Sa unang taon ng kanilang operasyon, nahirapan sila sa paggawa ng seaweed noodles at pickled seaweed dahil sa limitadong budget at kagamitan.

Sa una, lumapit sila sa iba’t ibang ahensiya ng pamahalaan gaya ng Department of Agrarian Reform (DAR), na nagrekomenda sa kanila sa ibang ahensiya tulad ng Department of Trade and Industry (DTI), Department of Labor and Employment (DOLE) at Department of S­cience and Technology (DOST).

 

Sa tulong ng Department of Trade and Industry-Oriental Mindoro, sumailalim ang mga miyembro ng asosasyon sa iba’t ibang training gaya ng product development at basic computer literacy training.

Sa pamamagitan ng DTI, nakasali rin ang asosasyon sa iba’t ibang trade fair.

***

Nang magbukas ang Negosyo Center sa Calapan, isa sa mga una nilang bisita ay ang mga miyembro ng samahan.

Malaki ang naitulong ng Negosyo Center sa pagpapaganda ng kanilang produkto at pagdisenyo ng mga packaging nito upang maging kaakit-akit sa mamimili.

Panay din ang balik ng mga miyembro ng samahan sa Negosyo Center upang humingi ng payo ukol sa iba’t ibang sistema ng pagnenegosyo, na walang atubiling ibinigay sa kanila ng business counselors.

Malaki rin ang naging pakinabang ng samahan sa Shared Service Facility program ng Negosyo Center sa paggawa ng kanilang mga produkto, maliban pa sa tulong na makasali sa trade fair at makakita ng bagong merkado.

Ayon kay Marife, malayo na ang narating ng samahan sa tulong ng DTI at ng Negosyo Center.

Sa kasalukuyan, lumaki na ang kanilang hanay mula 17 patungong 90 miyembro at nadagdagan na rin ang kanilang produkto ng seaweed instant cup noodles, crac­kers, seaweed shampoo bar at sabon.

Nakarating na rin ang kanilang mga produkto sa Iloilo at Occidental Mindoro. Kinukumpleto na lang nila ang requirements ng Food and Drugs Administration (FDA) para makapagbenta sa mga tindahan sa Metro Manila.

***

Ito ay ilan lang sa mga tulong na makukuha sa Negosyo Center, mula sa product development hanggang sa paghahanap ng bagong merkado.

Itinayo ang Negosyo Center para tumulong sa bawat hakbang ng proseso ng pagnenegosyo.

***

Upang malaman ang pinakamalapit na Negosyo Center sa inyong lugar, magtungo sa https://www.bamaquino.com/gonegosyoact/negosyo-center-tracker/.

Bam on SPO3 Arthur Lascanas’ statement

In light of this new information, the Senate must undertake an impartial, transparent, and independent investigation.
 
These allegations are serious and it is for the benefit of all personalities and the Filipino people that we come to the truth.

Bam on DOJ’s case vs Sen. Leila de Lima

Without a paper or money trail and with only contradicting testimonies from some of the worst criminals in our country, the administration files charges and seeks to arrest its staunchest critic.

 And while all of this is being done, government spends its resources trying to acquit the mastermind of the Pork Barrel Scam.

Clearly, there is something wrong with this picture. But it is our new reality.

This act of brazen harassment and perversion of our justice system should not be tolerated.

NEGOSYO, NOW NA!: Tagumpay sa e-commerce

Mga kanegosyo, isa sa mga patok na sistema ngayon sa pagnenegosyo ay ang tinatawag na e-commerce o electronic commerce.

Ito ay ang paggamit ng Internet upang maipakilala ang negosyo sa iba’t ibang bahagi ng Pilipinas at ng mundo sa pamamagitan ng website at social media.

Sa pamamagitan din ng Internet, nakakapagbenta ng produkto sa isang mamimili at nagbabayad sa pamamagitan ng makabagong teknolohiya na tinatawag na e-payments.

Sa pag-aaral, ang tinatawag na internet penetration sa Pilipinas ay lumago mula 37 percent noong 2013 patungong 43.5 percent o 44 milyong internet users noong 2016.

Ibig sabihin nito, napakaraming Pilipino ang maaaring maabot ng mga negosyante sa tulong ng Internet.

***

Sa ating mga Negosyo Center, isa sa mga ibinibigay na seminar ay patungkol sa e-commerce at kung paano ito magagamit ng micro, small at medium enterprises upang mapalago at mapalawak ang merkado ng produkto.

Kabilang dito ang Negosyo Center sa Cebu, na kamakailan lang ay nagbigay ng seminar ukol sa E-Commerce and Digital Marketing Mentoring Program sa labing-anim na MSMEs.

Nanguna si Janette Toral, isang e-commerce advocate at digital influencer, sa seminar na tumagal ng dalawang buwan mula Nob. 21 hanggang Enero 20.

Kabilang sa mga lumahok ay MSMEs na kabilang sa sektor ng turismo, home furnishing, food, trucking, energy at industrial sectors.

 

Sa sampung linggong seminar, tinuruan ang mga kalahok na magtayo ng sariling website, tumanggap ng online payments at lumikha ng sariling customer relationship management systems.

Tinuruan din sila ng product photography, search engine optimization at social media marketing.

***

Isa sa mga sumali sa nasabing seminar ay ang may-ari ng Chitang’s Torta, na kilala na sa bayan ng Argao noon pang dekada otsenta.

Nang yumao ang inang si Anecita ‘Chitang’ Camello noong 2007, si Irvin na ang nagpatakbo ng negosyo.

Kahit kilala na ang tindahan sa Argao at iba pang bahagi ng Cebu, nais ni Irvin na ito’y mapalago pa at mapasikat sa iba’t ibang bahagi ng bansa.

Kaya dumalo siya sa e-commerce seminar ng Negosyo Center kung saan natutuhan niya ang digital marketing.

Pagkatapos magtayo ng sariling website at gumawa ng sariling Facebook account, tumaas ang order para sa torta. Dumating pa ang punto na hindi na nila matugunan ang pumapasok na order.

Mula sa P140,000 noong December 2015, lumago ang kanilang benta sa P180,000 noong December 2016.

Nakatanggap pa sila ng online order para sa P30,000 halaga ng torta habang marami ring reservation para sa customers mula Canada at California.

Sa pamamagitan ng e-commerce seminar ng Negosyo Center, umaasa ang Department of Trade and Industry na marami pang MSMEs gaya ni Irvin ang makikinabang dito.

***

Sa ngayon, mahigit 400 na ang Negosyo Center sa iba’t ibang bahagi ng bansa.

Layunin ng Republic Act No. 10644 o ang Go Negosyo Act na maglagay ng Negosyo Center sa bawat munisipalidad, siyudad at lalawigan sa buong bansa.

Ang Go Negosyo Act ang kauna-unahang batas ko bilang senador noong 16th Congress.

Upang malaman ang pinakamalapit na Negosyo Center sa inyong lugar, magtungo sa https://www.bamaquino.com/gonegosyoact/negosyo-center-tracker/.

Transcript of Sen. Bam’s questioning during BI scandal hearing

Sen. Bam: Simple lang po ang mga tanong ko but I’d like to bring back the events to the night of the 26th at 27th kung kailan nagkaroon ng palitan ng pera. Previously we had asked Atty. Robles and Argosino kung ano iyong version nila ng kuwento. Iyong version nila, may bribery na nangyari. Hindi nila hiningi iyong pera. Nag-materialize iyong pera. Nasabi naman ni Mr. Sombero na siya iyong nagdala ng pera but in their point-of-view, wala silang hiningi, dumating iyong pera and inuwi nila.

Again, according to them dahil may imbestigasyon.

Kay Mr. Sombero, he was very clear kanina na mayroong extortion attempt. Mr. Sombero, you were very clear earlier. Tatlo ho kasi iyong parties dito.

You have the associate commissioners, you have Sombero and you have the Jack Lam associates.

Gusto kong matanong si Mr. Yu, since mukhang kayo rin po ata ang nasasabing nagmamando ng mga tao. Ano iyong version ninyo?

Was there an extortion attempt? Was there a bribery attempt? Ano po sa tingin ninyo ang nangyari?

Alex Yu: Extortion attempt.

Sen. Bam: Extortion attempt. So, iyong sinasabi ninyong magbabayad ng bail, alam niyo na hindi talaga iyon bail.

Alex Yu: Alam namin, para sa bail. Eh, walang nagyayari afterrwards.

Sen. Bam: When you say bail, ibig mo bang sabihin, pormal na bail o iyong tinatawag na bail para lang ma-release iyong mga workers.

Alex Yu: Pagkaalam ko bail pagka-release ng workers.

Sen. Bam: Hindi siya official na bail. Alam niyo naman iyon?

Kasi may extortion. Sabi mo may extortion. Extortion equals illegal. I just want to clarify and I don’t know if Atty. Fortun wants to say a few words here.

Alam niyo na may iligal na nangyayari nung hiningan kayo ng pera.

Alex Yu: Your honor, hindi po namin alam na may iligal na nangyayari at the time kasi noong time na iyon, nagkakagulo na. So since nandiyan naman ang immigration, nasa Fontana din sila tulad ng sinabi ko kanina, pagkakaalam namin doon na mag-be-bail kasi nandoon na ang mga tao, eh.

Sen. Bam: OK, so gusto kong klaruhin ha.

Ang kuwento ba ninyo ay on the night of the 26th nung pinag-usapan iyong release ng pera na hindi iyon iligal, is that your story right now? You’re under oath, ha!

Alex Yu: Yes, your honor.

Sen. Bam: So, walang tumulong sa inyo na abodago? Sec. Aguirre, may I ask for your help here?

Wala naman hong bail na binibigay sa hotel? Wala naman pong bail na binibigay na personal?

Sec. Vitaliano Aguirre: Wala po. And actually, it should be paid to the Bureau of Immigration.

Sen. Bam: Opo. But wala hong transaction na bail na ligal na ginagawa in a casino, in a hotel, at midnight. Wala hong ganoon? Definitely.

Sec. Vitaliano Aguirre: Wala po. Siguro puwede mangyari iyon kung iyong perang kukuha sa bail ay kukunin sa ibang lugar. But the payment of the bail should be before immigration.

Sen. Bam: And definitely, pag nagbayad po, mayroong resibo iyon? May patunay na nagbayad kayo?

Sec. Vitaliano Aguirre: Definitely, po.

Sen. Bam: OK. Kina-clarify ko lang. Iyong bail na sinasabi ho ninyo, hindi talaga iyan bail. That was an extortion attempt. Sabi nga ho ni Mr. Sombero, extortion attempt. So alam mong iligal. Kayo ho ba, alam niyo na iligal iyong paglabas ng pera na PHP 50 million?

Alex Yu: Hindi rin ho. Nagtiwala kasi kami doon sa, unang-una, Next Game iyong nag-approve, hindi kami. Humiram lang ang Next Game sa amin, inaprubahan nila, pinaliwanag lang sa kanila nila Wally, sila Alex. Kinonsulta naman nila roon sa Next Game. Kasi siyempre, si Wally, inintroduce ni Gigi Rodriguez, na siyang nagbigay ng permit sa Next Game. So nung pagbigay ng permit, si Wally inintroduce nila, sila nagbigay. Nagtiwala kami sa kanila. Iyong Next Game.

Sen. Bam: Gusto ko tanungin si Mr. Yu. Just to clarify, for the record. Sabi mo kanina extortion. At that moment na sinabi ni Mr. Sombero, maglabas kayo ng PHP 50 million na goodwill, iyon po ata iyong term na ginamit, alam niyo po ba na iligal iyon o hindi?

Alex Yu: Hindi po.

Sen. Bam: Kailan niyo, sa inyong salaysay na iyon, na sinasabi ninyo na alam niyong iligal na iyon?

Alex Yu: Iyon, around ano na, 28. Ganoon.

Sen. Bam: Mayroon bang nag-advice sa inyo? Because you know, Mr. Yu, parang ang hirap paniwalaan. Mga professionals naman kayo. Hindi naman kayo mukhang bago sa ganitong negsosyo. Para sa aming lahat, magbabayad ka ng PHP 50 million, sa kalagitnaan ng City of Dream at 2:00 AM, sa mga commissioner, na walang resibo. Wala ho ata ditong magsasabi na mukhang ligal po iyong gawaing iyon. You must have thought twice about it na hindi kaya iligal ito, ini-extort tayo.

Are you saying right now na – I want to ask Mr. Yu – are you saying right now that at that moment, tingin mo, ligal iyon?

Alex Yu: Because of Wally is helping us, eh. Siyempre, iyong tiwala namin, lahat nasa kanya.

 

Sen. Bam: Wally is not a government official. Mr. Sombero is a former PNP Colonel. But you’re not a current… Mr. Sombero, are you a current government official? Hindi, noh?

 

Wally Sombero: I am already retired, Mr. Chair.

 

Sen. Bam: So you are completely of a private citizen. Your nature is completely of a private citizen?

 

Wally Sombero: Correct, Mr. Chair.

 

Sen. Bam: So, bakit kayo magtitiwala kay Wally, na sasabihin niya na hihingi siya ng pera at sa tingin ninyo ligal iyon?

 

Alex Yu: Iyong CEZA kasi iyong nag-introduce sa kanya so iyong tiwala namin and nag-go signal din iyong sa Next Game. Sila rin kasi may kuha ng lisensiya.

 

For us naman, eh, nanghiram lang sa amin, iyong pera.

 

Sen. Bam: Nanghiram, but in your testimony kanina, si Mr. Jack Lam iyong nagsabing ikalat iyong perang iyan para ibayad kay Wally para ma-bail iyong mga Chinese workers.

 

Wala hong abogado ang nag-advise sa inyo na iligal iyang ginagawa ninyo, at that time, on the night of the 26th and the 27th. Mayroon po ba?

 

Alex Yu: Wala po.

 

Sen. Bam: Atty. Fortun, were you already in the employ of Jack Lam at that time?

 

Atty. Fortun: No, Mr. Senator. I only came in on December 1 when Mr. Charlie Ang brought me into that meeting.

 

Sen. Bam: So, iyong desisyon na maglabas ng pera was between…? Sinu-sino po iyong nag-decide na maglabas ng pera?

 

Atty. Fortun: If I remember, your honors, it was really just the decision of the people who were involved in that meeting.

 

Sen. Bam: At that moment? I’m sorry, Attorney, kasi you weren’t there. So let me ask Mr. Ang, you also weren’t there? Wala ka rin noon noh?

 

So, Mr. Yu, sinu-sino iyong mga nag-decide? Si Mr. Ng, ikaw, at saka si Mr. Lam? Tama?

 

Alex Yu: Yes, opo.

Sen. Bam: And at any point, hindi niyo napag-usapan, parang iligal ito ah?

 

Alex Yu: Wala. It didn’t cross our mind.

 

Sen. Bam: It did not cross your mind? Na iyong paglipat ng pera sa mga BI, iligal?

 

Alex Yu: Hindi, kasi, iyong, tawag dito… iyong Next Game ang nagpapa-ano.. sila iyong nagmamadali, at nag-aapura.

 

Sen. Bam: But next game is also… who owns Next Game?

 

Alex Yu: Foreigner, eh.

 

Sen. Bam: Ah, so Mr. Lam does not own Next Game?

 

Alex Yu: No.

 

Sen. Bam: Who owns…? Mr. Ang, are you a part of Next Game also?

 

Atong Ang: Hindi kami Next Game. Sa Fontana kami. Nag-re-rent lang sila sa amin. Ang dami kasing mga ganyang mga foreigner na kumukuha ng lisensya sa First Cagayan, North Cagayan, not CEZA. First Cagayan at North Cagayan.

 

Sen. Bam: Kanina kasi nasabi niyo na si Jack Lam iyong nagsabing maglabas ng pera. At nasabi niyo rin kanina na si Jack Lam, iyong pera ni Jack Lam iyon.

 

Atong Ang: Pera namin.

 

Sen. Bam: Pera ninyo?

 

Atong Ang: Pera ng corporation.

 

Sen. Bam: Ng mga corporation? Na pagmamay-ari rin ni Jack Lam iyong iba?

 

Atong Ang: Your honor, hindi iyun kay Jack Lam. Iyong kay Jack Lam Jimei lang iyon. Pero iyong involved doon mga Taiwanese at saka Filipino group.

 

Sen. Bam: Iyong Lucky Titanium? And pagmamay-ari ba ni Jack Lam iyan? Mayroon siyang shares?

 

Atong Ang: No. Pagka-associate lang po.

 

Sen. Bam: In short, kayo ang inutangan para maglabas ng pera.

 

Atong Ang: Yes, kasi nag-le-lease sila sa amin. May mga deposit sila sa Fontana so puwede namin silang bigyan.

 

Sen. Bam: Ikaw, Mr. Ang matagal ka na rin sa ganitong klaseng negosyo. You’ve been in hearings hearings before. Dumaan na rin kayo sa mga court cases. Hindi niyo naisip na mukhang iligal yata itong hinihingan kami ng pera. Magbabayad kami si kalagitnaan ng City of Dreams?

 

It never crossed your mind?

 

Atong Ang: Unang-una, noong magkagulo, 24 or 25, 26, hindi pa kami ang in-charge diyan. Iyon pang Next Game. So nung kailangan na ng mga pera na, doon pa lang kami pumapasok, eh.

 

Sen. Bam: OK. So your story right now, for the record is, on the 26th, sa tingin niyo hindi iligal iyong ginagawa ninyo. Mr. Yu, for the record.

 

Alex Yu: Hindi po.

 

Sen. Bam: OK. Mr. Sombero, kayo po, nasabi ninyo, alam niyong iligal ang nangyayari. There was an extortion attempt that was happening. Bakit po iyong first reaction ninyo ay magbayad kaagad?

 

Why was that your first reaction? So, nasabi niyo na sa inyong affidavit, hiningan kayo ng pera. Ano ba iyong atin dito, etc. etc. Bakit po ang una niyong napiling gawin, ay humingi ng pera at bayaran kaagad sila?

 

Wally Sombero: Mr. Chair, with due respect, hindi po ganoon ang istorya. Hindi po ako nagbayad. Pinarating ko lang po.

 

Mr. Chair, alam ko po na hindi kay Jack Lam iyon. Alam ko po kay Next Game iyon. Ang Next Game po ay CEZA-licensed. Lahat po ng North Cagayan ay member po ng organization. Any locators under North Cagayan is obligado akong tulungan.

 

Sen. Bam: OK, time-out.

 

Mr. Sombero, unang-una nasabi niyo na kanina, alam niyong may extortion na nangyari. So alam niyong iligal ang paghingi sa inyo ng pera?

 

General po kayo noon o Colonel kayo noon. Kliyente niyo po sila.

 

Wally Sombero: Hindi ko po kliyente.

 

Sen. Bam: OK. They’re your partners.

 

Wally Sombero: Not even.

 

Sen. Bam: Anong iyong relationship niyo sa grupo ni Jack Lam?

 

Wally Sombero: Iyon pong sa Fontana, may umuupa sa kanila, iyong Next Game.

 

Sen. Bam: Your relationship to them?

 

Wally. Sombero: I have no relationship with them, your honor.

 

Sen. Bam: Eh, ikaw iyong lumapit sa kanila, eh.

 

Wally Sombero: Hindi po ganun ang istorya, your honor.

 

Sen. Bam: I’m sorry, Mr. Sombero, at least be clear.

 

Nagkaproblema sa Fontana, Mr. Ang. Tumawag iyong president ng CEZA, kausapin niyo si Sombero, baka makatulong siya. Tama?

 

Atong Ang: Hindi po CEZA, First Cagayan.

 

Sen. Bam: Sorry, First Cagayan.

 

Tinawagan niyo siya, “Mr. Sombero, can you help us?”

 

Atong Ang: Tumawag po si Gigi. Tumawag kay Mr. Norman. Dahil humihingi ng tulong iyong Next Game. So ang Next Game naman, siyempre, wala silang ano rito, sa grupo na namin humingi, kay Jack Lam na.

 

So, ang nangyari, ang inintroduce niya si Wally. Dahil si Wally ang may connection sa mga ganyan, eh.

 

Sen. Bam: So, si Wally nga sa tingin ninyo ang tutulong sa inyo sa problemang ito?

 

Atong Ang: Hindi din. Siyang inintroduce nung nagbigay ng lisensiya.

 

Sen. Bam: Yes, so what relationship do you have with Mr. Sombero? Siya iyong tumutulong sa inyo?

 

Atong Ang: Well, Jack Lam, hindi niya kilala si Wally talaga. Totally, hindi. Kilala ko man si Wally, matagal na kaming magkakilala pero hindi kami nagkakausap ng mga ganyan.

 

Sen. Bam: Is he your consultant?

 

Atong Ang: No.

 

Sen. Bam: Is he your agent?

 

Atong Ang: No.

 

Sen. Bam: Is he your representative?

 

Atong Ang: No, wala talagang…

 

Sen. Bam: So, anong relationship ninyo?

 

Atong Ang: Inintroduce lang siya nung North Cagayan para kausapin lang niya which is na air out naman niya ang mga taga-immigration. Naipaliwanag naman niya kay DOJ, kay Secretary DOJ kung ano iyong problema.

 

Sen. Bam: In short, siya iyong nag-aayos ng problema?

 

Atong Ang: Sometimes, may mga tao na marunong na ganyan. So, I think nagtiwala siguro iyong Next Game sa kanya.

 

Sen. Bam: OK. So, Mr. Sombero, ano ang relationship mo sa grupo ni Jack Lam?

 

Wally Sombero: I have no relationship with the group of Jack Lam.

 

Sen. Bam: Ano iyong relationship mo sa Next Game?

 

Wally Sombero: I have no relationship with Next Game, except they are the locator of North Cagayan. And all North Cagayan locators are my also my members.

 

Sen. Bam: So, bakit mo ginagawa ito? Kung wala ka namang relationship kay Jack Lam, ano iyong papel mo dito, Mr. Sombero? What is your role here?

 

Wally Sombero: Mr. Chair, salamat po sa tanong. Ako po ang presidente ng AGSPA. Ang AGSPA po ay Asian Gaming Service Provider with the advocacy platform of helping these providers and educating the government that there is a big revenue coming from this area.

 

Sen. Bam: So, ang ibig mong sabihin, because of your role in that organization, gusto mong ayusin iyong problema?

 

Wally Sombero: Mr. Chair, with due respect, hindi po ayusin, ipakilala at ipaliwanag ang kultura ng industriya na hindi po ito online gaming.

 

Sen. Bam: Mr. Sombero, let me stop you there. Nasagot mo na rin naman iyan kanina. Noong panahon, according to your affidavit, hiningan na kayo ng pera. Bakit iyong first reaction mo, puntahan iyong grupo ni Mr. Lam at humingi ng pera?

 

Textmate mo si Justice Aguirre, si Secretary Aguirre. Bakit hindi ka nagsumbong kay Sec. Aguirre?

 

Isa kang pulis. Bakit wala kang sinabihan na kapulisan? Na may nangyayaring krimen?

 

I don’t know. Kaya lang, Mr. Morente, kilala mo ba si Mr. Sombero? Do you know of him? Or does he have you number?

 

Comm. Morente: No, sir. I don’t know of him.

 

Sen. Bam: But definitely, may number ka ni Secretary. Bakit hindi mo sinumbong si Argosino at si Robles agad-agad?

 

Why didn’t you do what I would think the natural reaction is of somebody na inosente dito?

 

Bakit iyong first reaction mo, puntahan kaagad iyong Lam group at humingi ng pera.

 

Wally Sombero: Mr. Chair, thank you for the question. Ang pulis oepration po hindi ganun kabilis. Wala pa akong nakikitang crime. Kaya nga po inexpose ko ito noong magkaroon ng pera. Ako po ang nag-expose, eh.

 

Sen. Bam: Mr. Sombero, according to the Lam group, ikaw iyong nagsabi kung magkanong ilalabas na pera.

 

Is that right, Mr. Yu?

 

Sino iyong nagsabi kung magkano, kanino bibigay, saan ibibigay?

 

Alex Yu: Si Mr. Sombero, po.

 

Sen. Bam: So, according to them, are you saying hindi totoo iyon? O totoo iyon?

 

Wally Sombero: Totoo po iyon. Pero hindi po ganun ang pananaw ko. Ang pananaw ko, isang business decision nung time na iyon na nag-ne-negotiate. Wala pa akong nakikitang crime doon. Kasi walang pera, eh. Walang ano lahat. Kaya nga po sa COD ko dinala para ma-document kung mayroon man magkakaroon ng bigayan.

 

Ito po ang dahilan ng lahat kaya may ebidensiya. May CCTV. Alam na alam kong mayroon.

 

Sen. Bam: OK, I have a question. Kung nasabi mo kanina walang kinalaman naman si Sec. Aguirre. Textmate mo siya. Bakit hindi mo sinumbong kay Sec. Aguirre?

Or even kay Commissioner Morente, or kahit sino man?

 

Bakit hindi ka nagsabi “They are trying to extort money para maayos ang problemang ito”. Imbis, pumunta ka kay grupo nila Jack Lam at humingi ka ng PHP 50 million. Wala kang pinagsumbungan. Ni isang tao.

 

Wally Sombero: Wala ho akong hinihinging PHP 50 million. Iniimpormahan ko lang sila. Sila rin po ang nag-decide noon kasi ang alam na usapan, may usapang bail. 

 

Alam mo, isa pong business decision on the part. Hindi kay Jack Lam galing iyong pera. Hindi rin po siya ang Next Game. At nandoon po ako bilang isang organization na gusto kong i-save ang industriya.

 

Sen. Bam: Mr. Sombero, kanina iyong business decision naging pay-off eventually, if I’m not mistaken. Sabihin na natin, iyong pay-off.

 

Iyong pay-off na iyan, alam mong iligal. You were a former police officer. Alam mong may nangyayaring masama. Wala kang pinagsumbungan. Kasi kung sinabi mo sa akin, “I texted right away Comm. Morente, Sec. Aguirre. Sinabihan ko agad sila. There is an extortion attempt.”, baka maniwala kami na talagang wala kang kinalaman dito but bakit iyong dulo ng iyong actions is that you eventually facilitated iyong pagpasok ng pera kina Argosino at kina Robles?

 

Wally Sombero: Mr. Chair, thank you for that question again. You are a senator and I am a policemen. I have a different perspective in this.

 

Sen. Bam: Sige po, go ahead.

 

Wally Sombero: That’s the reason why I document it. That’s the reason why I coordinated to Gen. Calima. We need an evidence. We have planned for the entrapment operation on November 30.

 

Iyon po ang dahilan. Alam kong safe iyong pera because it was covered by CCTV.

 

If I really wanted to make this transaction safe, I will do it outside, not in COD.

 

Sen. Bam: So, ang sinasabi mo, Mr. Sombero, is mag-e-entrapment ka. Ang kuwento rin ni Argosino at ni Robles, mag-e-entrapment rin sila.

 

Ine-entrap niyo iyong sarili ninyo?

 

Wally Sombero: Mr. Chair, ayun pong nangyari sa COD, nang 1:00 am – 6:30 am, wala pong extortion. Wala pong bribery. It’s a pay-off. Dinocument ko po siya. Nakadocument siya sa CCTV para tumibay iyong ebidensiya.

 

Kasi po dinala ko nga po sila sa COD. Hindi ko kinuha iyong pera sa Fontana na pinapa-pickup nila sa akin.

 

Hindi po ako ang humingi ng pera.

 

Ako lang po ay tinitingnan ko iyong perspective na tumibay ang ebidensiya. I cannot do that if I do it in somewhere.

 

That’s why I brought them to COD. Wala kasing pera doon. Sabi nga ni Alex, “Wala kaming pera diyan.”

 

Sen. Bam: Pero nagkaroon ng pera eventually kasi nakakalat na ng PHP 50 million. So hindi totoong walang pera doon. May pera doon, nakahanap ng pera. Now, totoo nga na may CCTV doon. Nahuli nga ang mga pangyayari. Sorry, Mr. Chair. I know I’m out of time. Just as a last point, General Calima, at what point po nasabi ni.. do you agree with Mr. Sombero’s affidavit and testimony? Do you agree na entrapment procedure nga po ito at pinaalam po niya sa inyo?

 

Gen. Calima: Your honor, iyong unang pagbigay ng PHP 50 million, wala pa akong personal knowledge doon. Iyon na lang second demand nila na another PHP 50 million. Doon po ako nagkaroon ng personal knowledge.

 

Sen. Bam: So you’re saying na itong pangalawang pagkuha ng PHP 50 million, you’re agreeing with Mr. Sombero na entrapment nga ito?

 

Gen. Calima: We planned for an entrapment pero due to off-time, tapos Sec. Aguirre was already in public announcing that there is this bribery attempt so hindi na po natuloy iyong mga..

 

Sen. Bam: Sorry, last question, General Calima. Nabanggit ba ni Mr. Sombero sa iyo na may PHP 50 million na, na nag-exchange hands noong sinabi niya sa iyo na gusto niyang magkaroon ng entrapment?

 

Gen. Calima: Opo. Nung brinief niya po ako tungkol sa nangyari.

 

Sen. Bam: And what is your persuasion here? According to Argosino and Robles, they were being bribed. According to Mr. Sombero, they were being extorted. According to sina Mr. Lam, they were also being extorted. Eventually, nalaman nila.

 

Kayo po, ano po ang kuwento ninyo?

 

Was it an extortion? A bribery? Ano, ho?

 

Gen. Calima: Klarong-klaro naman po na this is an extortion attempt. Napunta na nga sa kanila iyong PHP 50 million. And iyong pangalawa po again, it’s very clear. Nasabi na rin po nila na naka-speaker phone na ito iyong demand ng another PHP 50 million, that they were really demanding for that PHP 50 million in coded terms na Five Folders.

 

Sen. Bam: So, in short, you stand by Mr. Sombero’s testimony?

 

Gen. Calima: Yes.

 

Sen. Bam: Is that the position of BI, Commissioner Morente?

 

Comm. Morente: I support the actions of Gen. Calima, your honor. Because he cleared with me the conduct of the entrapment operations.

 

Sen. Bam: So, kayo rin po, you agree with Mr. Sombero, Comm. Morente?

 

Comm. Morente: I do not agree, your honor. But I support the action taken by Gen. Calima when he was asked to help in the entrapment operations.

 

Sen. Bam: At any point, Mr. Commissioner, hindi kayo nasabihan ni … we established hindi kayo nasabihan ni Commissioners Robles and Argosino. Nasabihan po kayo ni Sir Sombero o ni Gen. Calima before all of this came out in the media?

 

Comm. Morente: Your honor, ang nag-inform po sa akin, si Gen. Calima.

 

Sen. Bam: Thank you, Mr. Chairman.

Bam on Janet Napoles

Bakit kailangang kumilos ang pamahalaan upang protektahan si Janet Napoles?

Tama bang gamitin ng Solicitor General ang pera ng taumbayan upang ipagtanggol ang mga sangkot sa pinakamalaking kaso ng pagnanakaw sa kaban ng bayan?

 Malinaw na may mali sa mga pangyayaring ito na ang sistemang panghustisya ng ating bayan ay tila nakapabor sa mga mayayaman at maimpluwensya.

Ito ba ang sistema ng hustisya na bibigyan natin ng kapangyarihang magpataw ng kamatayan?

BIDA KA!: Mamuhunan tayo sa edukasyon

Mga Bida, nag-umpisa na noong nakaraang linggo ang period of interpellation sa plenaryo ng Senate Bill No. 1304 o ang “Free Higher Education for All Act”.

Layunin ng panukalang ito ay magbigay ng libreng tuition sa ­lahat ng state colleges at universities sa bansa.

Napakalaki ng tsansang maisabatas ang panukala dahil nakakuha ito ng malakas na suporta mula sa iba pang mga senador.

Maliban sa inyong lingkod, ­nakalista rin bilang may-akda ng batas sina Sens. Ralph Recto, Joel Villanueva, Sherwin Gatchalian,­ Francis Pangilinan, Sonny Angara, Loren Legarda, Leila de Lima, Cynthia Villar, Juan Miguel Zubiri at Richard Gordon.

Habang tinatalakay ang panukala sa Senado, lumutang ang balita na ilang matataas na opisyal ng pamahalaan ang tutol sa pagsasabatas ng Senate Bill No. 1304.

Katwiran nila, ang pagbibigay ng libreng tuition fee sa SUCs ay anti-poor dahil hindi raw mahihirap ang makikinabang dito.

***

Sa isang banda, sang-ayon tayo sa pag-aaral na binanggit ng mga opisyal na 12 porsiyento lang ng pinakamahihirap sa bansa ay nasa SUCs.

Ngunit mas dapat bigyan ng bigat ang bahagi ng ulat na nagsasabi na mayorya ng estudyante sa SUCs ay nahihirapang ­tugunan ang mga bayarin sa paaralan.

Naalala ko tuloy ang sitwasyon nina Mary Ann Valimento­ at Cherry Mae Cabillo, na kabilang sa mga nakapanayam ng aking tanggapan noong pinag-aaralan natin ang panukala.

 

Si Mary Ann ay isang business administration student sa Bulacan State University. Nagagawa man niyang maipagpa­tuloy ang pag-aaral, hirap naman siyang bayaran ang tuition at iba pang gastusin sa paaralan matapos ma-stroke ang ama.

Si Cherry Mae naman ay isang 3rd-year IT student sa Philippine State College of Aeronautics.

Napilitan siyang tumigil­ sa pag-aaral dahil sa kakulangan ng pinansiyal na kakayahan ng mga magulang.

Gustuhin man ni Cherry Mae na magpatuloy sa pag-aaral ngunit hindi maitawid ng kanyang mga magulang ang gastusin. Ang kanyang ama ay isang magsasaka sa probinsiya habang ang ina niya’y isang ordinaryong maybahay.

Ngayon, naghahanap si Cherry Mae ng trabaho upang maipagpatuloy ang pag-aaral.

***

Dalawa lang sina Cherry Mae at Mary Ann sa napakara­ming estudyante na kulang sa pinansiyal na kakayahan at nanga­ngailangan ng tulong para makatapos sa pag-aaral.

Sa ulat ng Philippine Association of State Universities and Colleges (PASUC), nasa 77 porsiyento ng mga estudyante sa mayorya­ ng SUCs ay galing sa pamilya na kumikita ng minimum wage o mas mababa pa.

Napag-alaman naman sa Annual Poverty Indicator Survey (APIS) 2014, na hanggang 71 porsiyento ng mga estudyante sa SUCs ay galing sa pamilya na kumikita ng P29,000 pababa at nahihirapan sa pagpapaaral ng kanilang mga anak.

***

Sa mga ulat na ito, malinaw na makikitang nangangailangan­ ng tulong ang mga kabataan sa SUC kaya bakit natin ipagkakait sa kanila ang tulong?

Hindi nga sila maituturing na pinakamahihirap pero nahihirapan pa rin silang tugunan ang pang-araw-araw na gastusin, hindi lang sa paaralan kundi pati sa kanilang mga tahanan.

Paano naging anti-poor ang libreng tuition sa SUCs kung tumutulong naman tayo sa mga pamilyang kailangan ng tulong?

Kung kayang maglaan ng pamahalaan ng mahigit P15 bilyon­ para sa pagdiriwang ng anibersaryo ng ASEAN, hindi na siguro­ sila magdadalawang-isip sa paglalaan ng katulad na ha­laga upang gawing libre ang edukasyon sa SUCs.

Sa ganang akin, kung mayroong pera ang pamahalaan, dapat lang na mamuhunan sila sa edukasyon para sa kabataan.

Ito ang pinakamagandang paglaanan ng pondo, lalo pa’t kinabukasan nila ang nakataya rito.

NEGOSYO, NOW NA!: Batang entrepreneur sa TAYO 14

Mga kanegosyo, inilabas kamakailan ang listahan ng 20 finalists ng 14th Ten Accomplished Youth Organizations (TAYO) Awards.

Mula sa kategoryang Education and Technology, nakapasok ang Edukasyon.Ph, Industrial Engineering Council, One Calinog Organization Inc. at Project Kaluguran.

Sa Health, Nutrition and Well-Being Category, napili ang Food Rescue Asean, Modern Nanays of Mindanao Inc., Team Dugong Bughaw at UPLB Genetics Society.

Sa Environment, Disaster Risk Reduction, and Climate Change Adaptation naman, nakapasok ang HiGi Energy, Red Cross Youth – Ligao Community College Council, Teatro de Sta. Luisa at UP Circuit.

Mula sa Culture and the Arts, Peace and Human Development category, angat ang Guiguinto Scholars’ Association, Ingat Kapandayan Artist Center, Voice of Cameleon’s Children at Youth for a Liveable Cebu.

Tampok naman sa Livelihood and Entrepreneurship Category ang mga batang entrepreneurs gaya ng Enactus UP Los Baños, iCare-Commission on Youth, Diocese of Novaliches, UP industrial Engineering Club at Virtualahan

***

Malaki ang pasasalamat ng mga ina sa Southville 7 sa Calauan, Laguna sa Enactus UPLB, isang business student organization mula sa UP Los Baños at sa kanilang proyektong Amiga Philippines.

Layon ng Amiga Philippines na bigyan ng training ang mga ina ukol sa pagnenegosyo, marketing at recording.

Sa tulong ng mga training na ito, nabigyan ng sapat na kaalaman ang 26 ina para makapagsimula ng maliit na negosyo upang makadagdag sa panggastos sa kani-kanilang mga tahanan.

Sa ngayon, plano ng Enactus UPLB na dalhin ang kanilang programa sa marami pang lugar sa Laguna.

***

Malaki naman ang naitulong ng programang Youth Empowerment School-Novaliches (YESNova) ng iCare-Commission on Youth Diocese of Novaliches upang mabigyan ng kabuhayan at direksiyon sa buhay ang mga kabataan sa nasabing lugar.

Ang YESNova ay isang programa na nagbibigay ng livelihood training at job fair sa out of school youth sa Novaliches, kasabay ng paglalapit sa kanila sa Panginoon sa pamamagitan ng Diocese of Novaliches.

Nagsasagawa ang grupo ng training sa culinary, housekeeping, caregiving, massage, handicraft ma­king, make-up tutorial, nail care at food processing sa mga kabataan sa lugar na nais magkaroon ng sariling kabuhayan.

Sa ngayon, nasa 100 kabataan na ang napagtapos ng YESNova mula noong 2010.

***

Ang IEAid program naman ng UP Industrial Engineering Club ay nakatuon sa pagtulong sa social enterprises sa pamamagitan ng kaalaman sa paggamit ng industrial engineering tools.

Ngayong taon, isa sa mga natulungan ng IEAid ang Kalsada Coffee, isang social enterprise na nagbebenta ng kape mula sa mga lokal na magsasaka sa mga tindahan sa Manila at Estados Unidos.

Nakatulong ang programa para maiangat ang buhay ng 47 magsasakang nagtatanim ng kape sa Benguet.

***

Kilala bilang social enterprise mula Davao City, nagbibigay ang Go2Virtualahan ng online jobs sa single parents, out of-school youth, persons with disabilities, dating drug addicts at iba pa walang access sa trabaho.

Sa pamamagitan ng programa nitong Virtualahan, kinokonekta sila sa mga kliyente sa ibang bansa bilang virtual assistants.

Sa ngayon, nakapag-training na ang grupo ng 80 virtual assistants habang 65 porsiyento sa kanila ang nakakuha na ng trabaho.

***

Kahanga-hanga ang mga grupong ito dahil sa kabila ng kanilang edad, nagkaroon na sila ng matin­ding pagnanais na pagsilbihan ang kanilang komunidad at mga kapwa Pilipino.

Kailangan natin ang mga ganitong kuwento upang mabigyan tayo ng inspirasyon at lakas sa gitna ng kabi-kabilang kontrobersiya at isyu na nararanasan ng bansa.

Students back free tuition in SUCs, call it way to better future

“We now have a chance to rise from poverty and have a better future”.

 Thus said Jen Mark Calub, an aviation communication student at the Philippine State College of Aeronautics (PhilSCA), as he welcomed the proposed free tuition in state colleges and universities (SUCs).

 As a student regent, Calub is aware of the situation that financially challenged students undergo, especially when it comes to payment of tuition fee and other school charges.

 “Every enrollment, students asking for more time to pay their tuition fee due to lack of financial capacity is a common sight in our school,” said Calub.

 “The most common reason is the meager salaries of their parents while other students have to work for their tuition fee,” added Calub.

 Calub said PhilSCA students are now optimistic about finishing their college degree through the help of Senate Bill No. 1304 or the “Free Higher Education for All Act”, principally sponsored by Sen. Bam Aquino.

Currently being tackled in the plenary, the measure seeks to provide free tuition fee to all students in SUCs.

 “When we learned about the measure, we now believe that there is still hope for those who want to continue with their education at PhilSCA,” said Calub.

Tristen Jamon, supreme student council president at PhilSCA’s Basa Palmayo Campus, echoed Calub’s view, saying the measure will inspire students to finish their dream degree.

“Ito ang magbibigay sa amin ng pagkakataon upang makamit ang aming mga pangarap at magsisilbing motibasyon upang pagsikapan pang lalo ang aming pag-aaral,” he said.

 A student from the University of the Philippines-Diliman who requested anonymity, said the measure, if passed into law, will help Iskolars ng Bayan like him hurdle financial obstacles that hamper their studies.

 Aside from Sen. Bam, other authors of the measure are Sens. Ralph Recto, Joel Villanueva, Sherwin Gatchalian, Francis Pangilinan, Sonny Angara, Loren Legarda, Leila de Lima, Cynthia Villar, Juan Miguel Zubiri and Richard Gordon.

Scroll to top