teambam, Author at The Official Website of Senator Bam Aquino #BAMsaSenado

Bam: Boost MFI NGOs to beef up campaign vs loan sharks

While it aggressively pursues abusive loan sharks, the government must also strengthen the country’s microfinance institutions (MFI) to help address the financing needs of the poor, according to Sen. Bam Aquino.

“As author of the Microfinance NGOs Act, we are supportive of eradicating 5-6 in the Philippines,” said Sen. Bam, referring to Republic Act 10693, which he pushed as co-author and principal sponsor during his term as chairman of Committee on Trade, Commerce and Entrepreneurship in the 16th Congress.

The senator pointed out there are better alternatives to 5-6, like MFIs NGOs that provide alternative low-interest, no-collateral financing to the poor and would-be entrepreneurs who need loan to start their own business.

“There are better alternatives to 5-6, whether these are government programs, or led by the private sector. Mas magandang masuportahan ang mga grupo at programang ito na regulated ng goberyno na makapagbibigay rin ng pautang na hindi kasintaas ng mga 5-6 ang interes,” he added.

Sen. Bam called on the BIR to finalize tax regulation for MFI-NGOs for the law to be fully implemented and fulfill its mandate to give the poor low-interest financing.

Microfinance NGOs provide Filipinos access to low-interest, no collateral loans to pay for housing, medical, and educational needs as well as loans for small businesses.

Republic Act 10693 gives incentives to microfinance NGOs to continue helping Filipinos overcome poverty not just through financing but also through financial literacy, livelihood, and entrepreneurship training.

The law also provides microfinance NGOs needed support and incentives that includes access to government programs and projects, technical assistance and exemption from taxes.

“MFI NGOs aid our poor countrymen in times of inflation and price increases. They also provide financing and training for livelihood and small businesses so families can overcome poverty,” he said.

In 2013, MFI NGO members of the Microfinance Council of the Philippines, Inc. (MCPI) had a gross loan portfolio of over 15.26 billion pesos catering to more than 2.7 million micro-entrepreneurs.

At the same time, Sen. Bam called on concerned government agencies to expedite the release of the implementing rules and regulations for Republic Act 10744 or the Credit Surety Fund Act.

Aquino, author and sponsor of the measure’s Senate version, said it will institutionalize the CSF program of the Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP), which addresses loan requirements ranging from P200,000 to P5 million.

BIDA KA!: Positibo tayo ngayong 2017 By Bam Aquino

Mga bida, bago ang lahat, nais ko kayong batiin ng isang Manigong Bagong Taon. Sana’y maging maligaya, malusog at masagana tayong lahat sa susunod na labindalawang buwan.

Kung ang iba’y may New Year’s Resolution tuwing nagpapalit ng taon, tayo nama’y may listahan ng mga nais nating gawin para sa ikabubuti ng buhay ng taumbayan ngayong 2017.

Sa gitna ng mga negatibong pangyayari sa bansa at pagkalat ng paninira at mga pekeng balita sa social media, nangako ako na mas magiging positibo ang pananaw ngayong taon.

Imbis na bigyang pansin at pagbuhusan ng pagod at oras ang mga masasamang balita, mas mabuti na ituon na lang ang atensiyon sa paglilingkod sa bayan.

Ngayong 2017, magiging abala ang Senado sa pagtalakay sa mahahalagang panukala, tulad ng pagbabago sa Saligang Batas at death penalty.

Nais ng kasalukuyang administrasyon na magpasok ng amyenda sa 1987 Constitution upang mabago ang sistema ng pamahalaan mula democratic patungong pederalismo.

Tututukan din ng Senado ang pagbusisi sa panukalang ibalik ang death penalty sa bansa.

Lubhang napakabigat nito kaya mahalagang paglaanan ito ng sapat na oras upang mahimay ang mga positibo at negatibong aspeto ng dalawang nabanggit na panukala.

Bilang chairman ng Senate Committee on Education, sisikapin nating makumpleto ang mga reporma sa edukasyon na ating inilatag noong nakaraang taon.

Pag-aaralan din natin ang iba pang mahalagang panukalang may kinalaman sa agham at teknolohiya bilang chairman ng Committee on Science and Technology.

***

Una sa listahan ng mga prayoridad natin ay ang panukalang libreng tuition fee sa state colleges at universities (SUCs).

Ngayong taon, nakalaan na sa pambansang pondo ang P8.3 billion para sa libreng tuition fees sa SUCs.

Ngunit layunin ng mga panukalang pinag-aaralan ng ating kumite ay maisabatas na ito upang regular nang makasama sa pambansang budget taun-taon.

Tinitingnan din ng kumite kung paano matutulungan ang ating mga estudyante sa SUCs pagdating sa iba pang gastusin sa pag-aaral, tulad ng miscellaneous fees at iba pang pabigat na bayarin.

Isa pang panukala na ating tututukan ay ang Pagkaing Pinoy Para sa Batang Pinoy Act, na makakatulong tugunan ang kagutuman sa mga estudyante sa pampublikong paaralan at bigyan ng dagdag na kabuhayan ang mga magsasaka’t mangingisda.

Kapag naisabatas, magsasagawa ng epektibong feeding program para sa mga estudyante sa tinatawag na basic education at ang produktong gagamitin dito ay kukunin mula sa lokal na magsasaka at mangingisda upang mabigyan sila ng dagdag na kita.

Maliban dito, nakatakda nang pag-usapan sa plenaryo ang Senate Bill No. 1277 o ang “Free Internet Access in Public Places Act” na layong lagyan ng libreng koneksiyon sa internet ang iba’t ibang pampublikong lugar.

Kabilang dito ang lahat ng national at local government offices, public schools, public transport terminals, public hospitals at public libraries.

Bilang chairman ng Committee on Science and Technology, pinangunahan po natin ang pagdinig ng mga nasabing panukala at pagbalangkas sa bersiyon nito na isinumite kamakailan sa plenaryo.

Isusulong din natin ang Abot Alam Bill, na magpapatibay sa alternative learning system upang mabigyan ng pagkakataon ang out-of-school youth (OSY) sa bansa na makapag-aral.

Kahit hindi na natin hawak ang committee on trade, commerce and entrepreneurship, tuloy pa rin ang ating pagtulong sa sektor ng micro, small and medium enterprises sa pamamagitan ng pagsusulong ng Startup Bill.

Mga bida, ito’y ilan lang sa ating mga gagawing pagkilos bilang bahagi ng ating layuning palakasin ang edukasyon at pagnenegosyo sa bansa.

Sen. Bam on SSS pension increase, survey and SC decision on martial law

January 11, 2017
In Transcripts

Transcript of media interview

On SSS pension increase

Sen. Bam: Nagulat rin kami na mayroon palang increase in premiums na ipapataw sa 34 million Filipinos. Dalawang milyon po kasi iyong SSS pensioners natin at sumuporta naman tayo sa pag-increase ng pension nila.

Pero I think marami ring nagulat, pati na rin ang business community, iyong mga employer nagulat sa pagtaas ng premium na 1.5 percent.

Aminado naman tayo na maliit lang ang 1.5 percent pero pag sinuma mo iyon, malaking bagay pa rin iyan.

I think nagsabi ang SSS na ngayon pa lang sila magk0-consult sa employers at magko-contribute dito.

Palagay ko kasi, ang kailangang gawin diyan, itaas ang efficiency ng pagkolekta ng kontribusyon, hindi iyong pagtaas ng premium ng mga miyembro.

Ang alam ko, it’s up to the SSS to do that but titingnan na rin natin kung ano iyong tingin ng iba nating mga kasama.

Marami po sa mga senador, nagtulak po nito at ang alam ko, ang pinakagusto nila, itaas ang efficiency ng pagkolekta.

Gusto ko ring malaman sa SSS kung ito ba’y isang scheme na hindi mapeperhuwisyo ang kanilang kaban at iyong kanilang kakayahan na maipagpatuloy ng pagpo-provide ng pensiyong ito sa ating bayan.

Siguro kailangan din nating tingnan ang mga numero. Sana ang SSS, makinig sa konsultasyon sa employers at employees organizations dahil medyo nagulat din ako na mayroon ganong palang pagtaas ng premium na parang hindi napag-uusapan noon.

I think iyong mga pinag-uusapan noon ay pagtaas ng pensiyon na walang kasabay na pagtaas ng premium, bagkus iyong pagtaas ng efficiency sa koleksiyon.

On Pulse Asia survey on Martial Law

Sen. Bam: Tingin ko diyan, ang taumbayan natin naghahanap na ng bagong solusyon.

I think nandoon pa rin ang mga problema natin. Mga problema sa drugs, problema sa terorismo pero malinaw sa survey na iyan, na ang mga Pilipino naghahanap na ng bagong solusyon, na huwag na tayong bumalik sa mga gawain na nakasama naman sa ating bayan.

It’ a complete rejection of this type of leadership, that type of governance na masyadong nakakiling sa violence o nakakiling sa martial rule.

Ang taumbayan natin naghahanap ng bagong solusyon, hindi na iyong mga nagawa natin noon na nakasama sa ating bansa.

Nagbabago-bago rin iyong statement niya. May statement siya na hindi niya gagawin ang martial law pero mayroon din siyang naging statement na tatanggalin ang congressional approval doon sa Constitution.

Sana pakinggan tayo ng Malacanang. Matapos na ang usapang ito. Clearly, kitang kita naman, 74 percent iyong mayorya ng taumbayan, ayaw na ng martial rule at naghahanap ng bagong solusyon sa mga problema natin.

Ang mahirap kasi, kapag may problema, parang iyon lang lagi, doon lang bumabalik lagi, na ang lang solusyon lang sa problema natin, magkaroon ng increased military presence, increased police presence, maging mas istrikto, maging mas harsh.

Parang iyon na lang lagi ang mga solusyon na ibinibigay sa atin. I think iyong taumbayan, habang naghahanap sila ng lunas sa mga problema, naghahanap din sila ng bagong solusyon mula sa gobyerno.

On change in Senate leadership

Sen. Bam: To be honest, I have not heard of those. Wala namang usapan o chatter among the senators. So, I guess being in a political atmosphere, highly politically charged ang mga ganyang lumalabas-labas, but I think it’s just a rumor and walang veracity sa kuwentong iyan.

On SC decision on appeal on Marcos burial

Sen. Bam: I think they’re standing by their decision. Ang sabi ko nga, hindi na talaga legal ang pag-appreciate sa mga nangyari during the Marcos burial issue. Magiging historical na talaga iyan.

History will judge these times na nilibing natin ang isang diktador sa Libingan ng mga Bayani.

NEGOSYO, NOW NA!: Hindi lang pang-negosyo, pang-legal pa

Mga kanegosyo, maliban sa mga isyung may kinalaman sa negosyo, nahaharap din ang ating micro, small at medium enterprises sa mga problemang legal.

Mula sa isyu ng business permit hanggang sa mga regulasyon ng iba’t ibang tanggapan ng pamahalaan, maraming kinakaharap na isyung legal ang ating MSMEs.

Madalas, ang mga maliliit na negosyante ay walang kakayahang magbayad ng abogado para ikonsulta ang ganitong uri ng problema.

Ang nakakalungkot, may mga okasyon na ang problemang ganito ay nagiging hadlang sa pagsisimula ng isang negosyo o ‘di kaya’y dahilan ng pagbagsak ng kanilang ikabubuhay.

***

Pero hindi na kailangang mag-alala pa ang ating mga kanegosyo dahil malapit na ring magbigay ng tulong legal ang mga Negosyo Center sa buong bansa.

Ito’y matapos pumirma sa isang kasunduan ang Department of Trade and Industry Regional Operations Group (DTI-ROG) sa MyLegalWhiz, isang online-based legal platform na makapagbibigay ng tulong legal sa ating MSMEs.

Sa MyLegalWhiz, maaaring magtanong ang business counselors sa Negosyo Centers ng impormasyon na may kinalaman sa batas ng Pilipinas at magpatulong sa paggawa ng mga kontrata na kailangan ng MSMEs.

Ayon kay MyLegalWhiz founder Atty. Dexter Feliciano, malaking tulong para sa kanila ang pagsilbihan ang libu-libong entrepreneurs sa pamamagitan ng Negosyo Centers.

Ang grupo ay maraming abogado na makatutulong sa pagsagot sa napakaraming isyung legal na kinakaharap ng MSMEs.

Umaasa ang grupo na mabibigyan ng sapat na kaalaman pagdating sa mga isyung legal ang ating MSMEs na makatutulong sa kanilang matagumpay na pagnenegosyo.

***

Upang malaman ang pinakamalapit na Negosyo Center sa inyong lugar, magtungo sa https://www.bamaquino.com/gonegosyoact/negosyo-center-tracker/.

Bam proposes one nurse in every public school

January 6, 2017
In Issues, Other Issues

Sen. Bam Aquino has filed a measure seeking to employ at least one registered nurse in every public school to provide students access to basic health care services and open employment opportunity to Filipino nurses.

“Our students and our teachers should have quick access to basic health care and assistance in schools,” said Sen. Bam in Senate Bill No. 663.

“Having a nurse in every school emphasizes the value of health, nutrition and well-being as part of the formation of our Filipino children. And with over 45,000 public schools, we create more meaningful jobs for our nurses,” he added.

Sen. Bam pointed out that nurses are as important as other support personnel in the school system as they attend to the physical and mental-health needs of students, spearhead programs to promote nutrition and contribute health-related content in the curriculum.

“Sa iilang paaralan, ang mga guro pa po natin ang nag-aalaga ng mga batang may sakit o nasusugatan. A nurse in every public school will safeguard the well-being of the students and faculty by attending to health-related issues and accidents,” he said.

The measure mandates the Department of Education and the Department of Health to employ at least one registered nurse in every public school.

The nurse will be responsible for improving the delivery of public health care services and providing relevant and timely education on wellness, hygiene, sanitation and other health safety measures to public school students.

Nurses employed will receive a monthly stipend equal to salary grade 15, consistent with the mandatory minimum entry-level pay for government nurses under Republic Act No. 9173, otherwise known as the Philippine Nursing Act of 2002.

BIDA KA!: Libreng internet sa pampublikong lugar

January 5, 2017
In Bida Ka! (Abante), Columns

Mga bida, bukod sa Pagkaing Pinoy Para sa Batang Pinoy Act at Trabaho Centers in Schools Act, tumayo rin tayo bilang sponsor ng Senate Bill No. 1277 o ang “Free Internet Access in Public Places Act” bago natapos ang sesyon ng Senado kamakailan.

Ang Senate Bill No. 1277 pinagsama-samang bersiyon ng iba’t ibang panukala, kabilang na ang ating Senate Bill No. 1050, na layong lagyan ng koneksiyon ng internet ang lahat ng pampublikong paaralan upang makatulong sa pag-aaral ng mga estudyante.

Layunin po ng panukalang ito na lagyan ng libreng koneksiyon sa internet ang lahat ng national at local government offices, public schools, public transport terminals, public hospitals at public libraries.

Bilang chairman ng Committee on Science and Technology, pinangunahan po natin ang pagdinig ng mga nasabing panukala at pagbalangkas sa bersiyon nito na isinumite kamakailan sa plenaryo.

***

Sa mga paunang pagdinig, nabatid na nasa 52.6 percent lang ng mga Pilipino ang may access sa internet service. Napakalayo nito kumpara sa Singapore, na may 81.3 percent at sa Malaysia na may 68 percent.

Hindi katanggap-tanggap ang ganitong sitwasyon dahil napakahalaga ng internet sa buhay ng mga Pilipino.

Maraming umaasa sa internet sa pag-aaral, sa trabaho at sa pakikipag-usap sa mga mahal sa buhay, maging dito man sa Pilipinas o sa ibang bansa.

Mahalaga ang internet sa mga anak para makausap ang kanilang mga ama na nasa ibang bansa para humingi ng payo.

Importante ang internet sa mga call center agent dahil ito ang nag-uugnay sa kanila at kanilang mga kausap sa ibang bansa.

Para sa freelancers, ito’y kailangan para makausap ng maayos ang kliyente at mapadala ang hinihinging trabaho.

Para sa negosyanteng Pinoy, ito’y nagagamit sa pagbebenta ng gamit o paghahanap ng mga bagong supplier.

Para sa maraming walang trabaho, malaking tulong ang internet upang sila’y makakita ng trabaho online.

Para sa mga guro at para sa mag-aaral, ang internet ang pinanggagalingan ng research, ng learning materials, at mga bagong modules.

Kaya mahalagang maisabatas ang libreng internet sa mga pampublikong lugar upang mabigyan ang mas maraming Pilipino ng access sa internet. Sa ilalim ng panukalang ito, aatasan ang Department of Information and Communications Technology (DICT) na pangasiwaan at palawigin ang plano para sa nasabing programa.

Bibigyan din ng panukala ng kapangyarihan ang DICT para mapabilis ang proseso para sa aplikasyon ng permits at certificates para sa pagtatayo ng kailangang imprastruktura at kagamitan, sa tulong ng iba’t ibang ahensiya ng pamahalaan at local government units.

Sa paglalagay ng mabilis at de-kalidad na internet sa mga pampublikong lugar, mabubuksan ang mas maraming posibilidad para sa pagpapaganda ng ating buhay at pagpapalakas ng relasyon ng pamilya at komunidad.

Sa suportang nakuha ng panukala mula sa mga kapwa ko senador, tiwala akong maisasabatas ang panukalang ito sa lalong madaling panahon.

NEGOSYO, NOW NA!: Nasa 425 na tayo!

Mga kanegosyo, maganda ang pagsasara ng taong 2016 pagdating sa ating adbokasiyang tulungan ang micro, small and medium enterprises sa bansa.

Sa huli naming pag-uusap ni Department of Trade and Industry (DTI) Secretary Mon Lopez, ibinalita niyang nasa 425 na ang Negosyo Centers sa buong Pilipinas.

Nahigitan pa nito ang unang pangako sa atin ng DTI na 420 Negosyo Centers bago matapos ang 2016.

Napakagandang balita nito lalo pa’t sa pagtatapos ng 2014, nasa lima lang ang naitatag na Negosyo Center, na karamihan ay pinopondohan pa ng pribadong organisasyon.

Ngayong regular item na ito sa budget ng DTI, unti-unti nang natutupad ang hangarin ng Republic Act No. 10644 o ang Go Negosyo Act na maglagay ng Negosyo Center sa bawat munisipalidad, siyudad at lalawigan sa buong bansa.

Ang Go Negosyo Act ang kauna-unahang batas ko bilang senador noong 16th Congress.

***

Ilang beses na nating nabanggit sa kolum na ito na isa sa mga hadlang sa pagnenegosyo ay ang kawalan ng pagkukunan ng capital.

Ganito ang problema ni Romel Canicula, may-ari ng Southeastern Fiber Crafts, na gumagawa ng Geonets mula sa coco fiber.

Nagsimula ang operasyon nito noong 2011 may 3 decorating machine operators, 12 twiners at 6 weavers.

Subalit dahil sa limitadong kapital, mabagal ang naging pag-angat ng kumpanya.

Ito ang nagtulak kay Romel na lumapit sa Negosyo Center sa Camarines Sur at humingi ng tulong para sa dagdag na kapital.

Sa tulong ng Negosyo Center at Small Business Guarantee Finance Corp (SB Corp), nabigyan si Romel ng pautang na P800,000 na walang kolateral bilang dagdag sa kanyang puhunan.

Sa pamamagitan naman ng Shared Service Facilities (SSF) program ng DTI, nabigyan naman ang mga supplier ni Romel ng 130 twining machines at 65 units ng steel handlooms.

Maliban pa rito, tinulungan din ng Negosyo Center si Romel pagdating sa marketing at iba pang diskarte sa pagnenegosyo.

Ngayon, mula sa 10,000 square meters, umakyat ang produksiyon ni Romel patungong 30,000 square meters ng geonets kada buwan noong 2015.

Sa inisyal na 12 twiners, umakyat na ito patungong 130 habang mayroon na siyang 65 weavers mula sa dating anim. Umabot na rin sa siyam na barangay sa munisipyo ng Malinao ang produksiyon ni Romel.

Dahil sa tagumpay na ito ni Romel, tinanghal siya bilang Bicolano Businessman of the Year sa Halyao Awards 2015 sa Naga City.

***

Upang malaman ang pinakamalapit na Negosyo Center sa inyong lugar, magtungo sa https://www.bamaquino.com/gonegosyoact/negosyo-center-tracker/.

BIDA KA!: Feeding program at Trabaho Centers

Mga bida, bago matapos ang sesyon ng Senado, nag-sponsor tayo ng tatlong panukalang batas sa plenaryo bilang chairman ng Committee on Education at Committee on Science and Technology.

Ang dalawang panukalang batas mula sa Committee on Education ay ang Senate Bill No. 1279 o ang Pagkaing Pinoy Para sa Batang Pinoy Act at ang Senate Bill No. 1278 o Trabaho Centers in Schools Act.

Mula naman sa Committee on Science and Technology katuwang ang Committee on Education ay ang Senate Bill No. 1277 o ang Free Internet Access in Public Places.

Natutuwa naman tayo na marami sa ating mga kapwa senador ang tumayo at nagpahayag ng suporta para sa pagsasabatas ng mga panukalang ito.

Tinawag ko nga ang pangyayaring ito bilang “Christmas miracle” sa isa sa aking manifestation sa plenaryo.

Magkakaiba man ng pananaw ang mga senador sa ilang isyu ngunit handa kaming isantabi ang lahat upang magkaisa at isulong ang anumang panukalang batas para sa kapaka nan ng taumbayan.

***

Ang unang panukala na aking inisponsoran ay ang Pagkaing Pinoy Para sa Batang Pinoy Act na layong tugunan ang kagutuman sa mga estudyante sa pampublikong paaralan at bigyan ng dagdag na kabuhayan ang mga magsasaka’t mangingisda.

Sa panukala, magsasagawa ng epektibong feeding program para sa mga estudyante sa tinatawag na basic education na magagawa sa tulong ng lokal na gulayan, magsasaka, mangingisda at ng komunidad.

Kapag naisabatas, aatasan ang Department of Education (DepEd) na tiyaking mabibigyan ng tamang pagkain ang mga estudyante mula Kindergarten hanggang Grade 6.

Sa panukala, kukunin ang iilang produktong gagamitin sa feeding program mula sa mga lokal na magsasaka at mangingisda upang mabigyan sila ng dagdag na kita.

Isinusulong din ng panukalang ito ang “Gulayan sa Paaralan” program upang maitaguyod ang gardening sa paaralan at sa mga bahay, na tutulong para matugunan ang pangangailangan ng feeding program.

Dahil ito’y bahagi ng kanyang adbokasiya, tumayo namang co-sponsor ng panukala si Sen. Grace Poe.

***

Nakalusot din sa committee level ang panukalang magtatatag ng job placement centers sa high schools at state colleges and universities (SUCs) at nakatakda na itong talakayin sa plenaryo.

Kapag naisabatas, makatutulong ang panukala upang mabigyan ng akmang trabaho ang parehong high school at college graduates.

Ang job placement offices sa public schools at SUCs at magsisilbing tulay sa paglikha ng trabaho at tutugon sa talamak na jobs mismatch sa bansa.

Batay sa bagong data mula sa Philippine Statistics Office, ang unemployment rate ng bansa ay nasa 4.7 percent habang may dalawang milyong Pilipino ang walang trabaho. Ang bilang naman ng underemployed na Pinoy ay nasa 7.51 million.

Sa mga numerong ito, kailangan na ng mga hakbang para makalikha ng bagong trabaho at masolusyunan ang jobs mismatch sa bansa.

Itinatakda ng panukala ang pagtatayo ng Trabaho Center sa bawat public high school at SUC na magbibigay ng sumusunod na serbisyo: 1) Industry Matching, 2) Career Coaching, at 3) Employment Facilitation.

Kailangang may database ang Trabaho Center ng employers, contacts at trabaho sa mga komunidad.

Gagamitin ito sa pagbibigay ng payo sa mga estudyante kung ano ang papasuking larangan sa pag-aaral at kung ano ang trabaho na puwede nilang pasukin kapag naka-graduate.

Masosolusyunan naman ng Trabaho Centers ang skills mismatch sa pamamagitan ng pagbibigay ng opinyon sa ginagamit na modules sa pagtuturo at pakikipag-ugnayan sa TESDA upang mahasa ang galing ng mga graduates para matiyak ang trabaho pagka-graduate.

Sa susunod na taon, itutuloy ang pagtalakay sa dalawang panukala at umasa kayong ipaglalaban ko ito sa plenaryo hanggang maging batas.

NEGOSYO, NOW NA!: Business counseling at packaging design sa Negosyo Center

Mga kanegosyo, bukas na po at handa nang magsilbi ang Negosyo Center sa Angeles City, na matatagpuan sa Angeles City Satellite Office sa Robinson’s Mall sa Balibago.

Ang bagong Negosyo Center ay magkatuwang na pinatatakbo ng DTI at lokal na pamahalaan ng Angeles.

Kamakailan din, binuksan ang isa pang Negosyo Center sa siyudad ng Malabon. Ito ay matatagpuan sa city hall ng nasabing siyudad.

Sa ganitong takbo, tiwala ako na maaabot ang target ng Department of Trade and Industry (DTI) na 420 Negosyo Centers bago matapos ang 2016.

Ang paglalagay ng Negosyo Center sa bawat munisipalidad, siyudad at lalawigan sa buong bansa ay bahagi ng Republic Act no. 10644 o ang Go Negosyo Act, ang aking kauna-unahang batas bilang senador.

***

Kabilang sa mga serbisyong ibinibigay sa Negosyo Center ay ang business counseling o pagbibigay ng tamang payo sa mga magsisimula ng negosyo.

Isa sa mga tumatayong business counselor ay si Carlo Dizon, na nakabase sa Negosyo Center sa Tarlac City, na matatagpuan sa ikalawang palapag ng Anita Bldg., Zamora St., San Roque, Tarlac City.

Sa kuwento ni Carlo, isa sa kanyang mga natulungan ay ang Justin & Hans’ Chocolate House na pag-aari ni Josie Velasco.

Noong una, nagtungo lang si Aling Josie, na tubong San Miguel sa lalawigan ng Tarlac, sa Negosyo Center para humingi ng schedule ng trade fairs kung saan maaari niyang ipakita at ibenta ang mga produkto niyang tsokolate.

Noong 1992 pa pala nagbebenta si Aling Josie ng mga produktong tsokolate, tulad ng chocolate roses, maliliit na chocolate houses at kendi ngunit ngayon lang niya natutukan nang husto dahil nagretiro na siya sa trabaho.

Humingi ng tulong si Aling Josie kay Carlo, na business counselor sa Negosyo Center, kung paano niya maipakikilala ang produkto sa iba’t ibang mga tindahan, lalo na sa mall.

Batay sa mga sample ng produkto na ibinigay kay Carlo, nakita ng business counselor na marami pang puwedeng gawin upang mapaganda ang packaging ng mga ito.

Bilang designer, gumawa si Carlo ng bagong logo at bagong disenyo ng balot para sa mga produkto, na agad namang sinunod ni Aling Josie.

Ayon kay Carlo, makalipas ang isang linggo ay nakatanggap siya ng text mula kay Aling Josie na nagsasabing nakipag-meeting siya sa isang negosyante na may flower shop sa SM City Tarlac.

Ikinuwento pa ni Aling Josie na pumayag ang may-ari ng nasabing flower shop na mag-supply siya ng 120 bote ng tsokolate kada buwan.

Hindi pa rito natapos ang tulong na ibinigay ni Carlo dahil hanggang ngayon, patuloy pa ring bumibisita si Aling Josie sa Negosyo Center upang makakuha ng bagong ideya sa pagnenegosyo.

Ito’y para naman sa hangarin ni Aling Josie na maipakilala pa ang produkto sa mas malaki at bagong merkado.

***

Ang pagnenegosyo ay parang pag-aalaga ng isang bata, na kailangang bigyan mo ng tamang gabay upang lumaking maayos at matagumpay.

Sa pagnenegosyo, mahalagang makakuha tayo ng tamang payo mula sa mga taong may sapat na kaalaman sa pagnenegosyo upang mas mabilis ang ating pag-unlad.

Maliban sa tamang gabay, mahalaga rin na mabigyang diin at matutukan ang kahalagahan ng packaging at disenyo upang magmukhang professional at kaakit-akit sa mga mamimili at kliyente ang ating produkto.

Mayroon rin namang mga magagaling na designer na handang tumulong at magbigay ng payo upang mapaganda ang ating produkto at packaging.