Sen. Bam Aquino called on President Duterte to directly address issues that affect the Filipino people, like high prices of goods, and not use politics to divert the public’s attention.
“Tutukan sana ng Pangulo ang tunay na isyu, taas-presyo at bagyo, imbis na ang pulitika. Krisis sa bigas at pagkain at itong parating na Bagyong Ompong ang mga totoong banta sa pamilyang Pilipino,” said Sen. Bam, referring to Duterte’s address to the nation this afternoon.
“Hindi makakatulong ang pamumulitika sa problema ng ating mga kababayan,” Sen. Bam pointed out, adding that the government should find ways to alleviate the plight of the Filipinos, especially the poor, amid the continuous increase in prices of goods and petroleum products.
“Tama na, sobra na ang pahirap sa ating mga kababayan. Solusyunan na ang taas presyo at protektahan ang mga Pilipino sa gutom, bagyo at iba pang peligro,” said Sen. Bam.
Instead of politicking, Sen. Bam said Duterte must inspire government officials and the opposition to work together in finding solutions to pressing problems, such as high inflation rate and high prices of goods.
“Magkaisa na lang sana tayo sa paghanap at pagganap ng mga solusyon, na matagal nang hiling ng taumbayan,” said Sen. Bam.
Sen. Bam has filed Senate Bill No. 1798 or the Bawas Presyo Bill, which aims to suspend the excise tax on fuel under the TRAIN Law when the average inflation rate surpasses the annual inflation target over a three-month period.
“Sana suspindihin ng Pangulo mamaya ang excise tax sa Enero. It’s possible,” said Sen. Bam.
According to Sen. Bam, the immediate passage of the law will also stop the scheduled P2 additional excise tax on petroleum products under the TRAIN Law in January 2019.
In addition to the unconditional cash transfer and the Pantawid Pasada programs, Sen. Bam Aquino said the government has yet to fully roll out another social mitigating measure under the Tax Reform for Acceleration and Inclusion (TRAIN) Law.
Under the TRAIN Law, Sen. Bam said the government is mandated to provide poor families 10-percent discount when they purchase National Food Authority (NFA) rice from accredited retail stores, up to a maximum of 20 kilos per month.
“Sa totoo lang, may utang ang gobyerno sa mga mahihirap dahil hindi ipinatupad ang mga mitigating measures ng TRAIN Law, lalo na ang diskwento sa bigas,” said Sen. Bam, one of four senators who voted against the ratification of the TRAIN Law.
“Kailangang bayaran ng gobyerno ang mga mahihirap nating kababayan na pinagkaitan nila ng tulong sa bigas,” Sen. Bam pointed out, adding that the government should give poor Filipinos an additional P200 per month to cover for the rice discount.
When the TRAIN Law was being deliberated in the Senate, Sen. Bam urged the government to implement the social mitigating measures and the TRAIN Law at the same time.
However, concerned government officials said they cannot implement it together due to lack of proper infrastructure, forcing Sen. Bam to vote against the ratification of the measure.
Now, Sen. Bam renewed his call for full and immediate implementation of the social mitigating measures to alleviate the suffering of the Filipino people, especially the poor, on the high prices of goods due to the TRAIN Law.
“Dapat agad nang ipatupad ng pamahalaan ang lahat ng social protection measures na nakasaad sa batas para mabawasan ang hirap na dinaranas dahil sa TRAIN Law,” said Sen, Bam.
Sen. Bam is pushing for the passage of his Senate Bill No. 1798 or the Bawas Presyo Bill, which aims to suspend the excise tax on fuel under the TRAIN Law when the average inflation rate surpasses the annual inflation target over a three-month period.
The senator underscored the need to immediately pass the bill into law since there is a scheduled P2 additional excise tax on petroleum products under the TRAIN Law in January 2019.
Sen. Bam Aquino slammed the government’s pronouncement that the 6.4 percent inflation rate in August “is not alarming” and “quite normal in a fast growing economy.”
The senator also insisted that economic managers talk to regular Filipinos living in poverty so they can gain a broader perspective on the effect of the high prices of goods.
“Hinding-hindi po normal na nalulunod na sa pagtaas ng presyo ang mga mahihirap,” said Sen. Bam, one of four senators who voted against the ratification of the Tax Reform for Acceleration and Inclusion (TRAIN) Law.
“Kung lumabas po kayo ng opisina at makipag-usap sa mga kababayan natin sa mga komunidad, sa mga palengke, hindi niyo na maitatanggi na malaking problema itong taas presyo,” added Sen. Bam, who regularly consults with farmers, fishermen, tricycle and jeepney drivers, and market vendors to hear their views on the TRAIN Law and other important issues.
In a recent trip to Tanauan, Batangas, Francisco Reyes, a tricycle driver, told Sen. Bam that the high price of gasoline has affected his daily income so much that he could not provide enough food and clothing for his family.
“Para mabawi namin ang gastos sa gasolina, dapat lima ang sakay namin bawat biyahe. Pero dahil apat lang ang kasya sa tricycle, lugi na agad ang pasada namin,” said Reyes.
A vegetable vendor and senior citizen in Zamboanga also recently shared that even in her old age, she works everyday just to provide for her children and grandchildren and yet, with the sharp rise in prices, she has to borrow money to get by.
“Sa tanda kong ito, umuutang pa rin ako. Kahit ayaw na ng katawan ko, babangon at babangon pa rin ako para tulungan ang pamilya,” said Aling Diding Sada.
Instead of pointing fingers and debating on the matter, Sen. Bam said economic managers should squarely face the problems and look for practical solutions to address the problem.
Sen. Bam has filed Senate Bill No. 1798 or the Bawas Presyo Bill, which aims to suspend the excise tax on fuel under the TRAIN Law when the average inflation rate surpasses the annual inflation target over a three-month period.
Sen. Bam stressed the need to immediately enact the measure into law since there is a scheduled P2 additional excise tax on petroleum products under the TRAIN Law in January 2019.
”Huwag niyo nang paabutin ng Pasko ang paghihirap ng sambayanang Pilipino. Ipasa na natin ang Bawas Presyo Bill sa lalong madaling panahon,” said Sen. Bam.
Philippine laws must protect, serve and empower the Filipino people.
One major threat we need to protect our countrymen from is inflation – rising prices of goods and services that put a strain on the average Filipino’s daily struggle.
By the end of 2017, over 10 million Filipino families still considered themselves poor. That is 10 million households struggling to provide food and shelter, striving to earn education and desperately searching to find sufficient livelihood.
Higit sa sampung milyong pamilya ang nababalisa tuwing tumtaas ang presyo ng bilihin tulad ng bigas, sardinas, kuryente at pamasahe.
More than just tightening their budget, these families will have to scramble for higher pay, for odd jobs and ‘sidelines’, and even micro-loans just to cover basic household expenses.
With so many Filipinos living in the fringes, the government needs to play an active role in managing inflation and ensure that our countrymen can survive the rising prices.
As such, this measure seeks to protect underprivileged Filipino families from increasing fuel prices, and its effect on the prices of goods and services, by suspending the excise tax on fuel under TRAIN when the average inflation rate surpasses the annual inflation target range over a three-month period.
Should the average inflation rate stabilize and fall below the annual target for three consecutive months, then the Department of Finance (DOF) will have the prerogative to lift the suspension and re-impose the excise tax on fuel based on its rate at the time of suspension.
While we have little control over global fuel prices, the imposition of excise taxes in our hands.
It is our responsibility to be flexible and responsive when the weight of inflation becomes too heavy for the poor Filipino families to bear.
Progress cannot be built at the expense of hungry Filipinos with little opportunity to improve their day-to-day lives.
Our challenge is to strike a balance between our macroeconomic goals and providing relief and support to Filipinos with the least in our society; and with open minds, open hearts, creativity and innovation, I believe we can find that delicate balance and create a prosperous future for all.
A senator has filed a measure seeking to protect the employment rights of members of the reserve force of our Armed Forces of the Philippines (AFP) when they render military service for the country.
“The measure aims to ensure that Reservists will be reinstated to their civilian careers by the end of their required military service, whether for training or deployment purposes,” said Sen. Bam Aquino in his Senate Bill No 1607 or the Reservist Employment Rights Act.
Under Sen. Bam’s measure, reservists shall be entitled to their original position, or to a substantially equivalent position, without loss of seniority rights, and diminution of pay.
“This bill also ensures that companies cannot require reservists to use their standard leave credits entitled them for absences, for the military service they are required to render,” added Sen. Bam.
During the Marawi siege, around two battalions from the reserve command were mobilized alongside the regular soldiers of the AFP to fight the terrorists who held the city under siege for five months.
Sen. Bam said some of the reservists temporarily left their jobs behind when they were mobilized to Marawi City. Unfortunately, some of them never regained their old positions or were reassigned to other offices due to their long absence from work.
“This bill also ensures that companies cannot require reservists to use their standard leave credits entitled them for absences, for the military service they are required to render,” said Sen. Bam.
Furthermore, the bill protects reservists who suffered any injury or disability as they would still be entitled to reinstatement as long as they can perform the essential function of their original employment.
The measure also gives adequate training for reservists, compensation for non-reinstatement and military service and penalties for discriminating current and prospective reservists.
“We owe it to these courageous Filipinos to professionalize the Reserve Force. Let’s reward our Reservists the legal rights and protections they deserve,” Sen. Bam pointed out.
Sen. Bam Aquino lauded the sign language interpreters for making President Duterte’s State of the Nation Address (SONA) accessible to our deaf countrymen even as he pushed for the passage of Senate Bill No. 966 or the Filipino Sign Language Act.
“Nagpapasalamat tayo sa sign language interpreters sa SONA sa kanilang pagsisikap na maihatid ang mensahe ng ating Pangulo sa ating mga kababayang bingi,” said Sen. Bam, author of Senate Bill No. 966.
“Maraming humanga sa mga interpreters sa mahigit na dalawang oras na SONA ng Pangulo,” added the senator, “We hope this also translates to a better appreciation of Filipino sign language.”
The measure seeks to declare Filipino Sign Language (FSL) as the national sign language of the Filipino Deaf and the official language of the Philippine government in all transactions with the Deaf. In addition, the measure also mandates the use of FSL in schools, workplaces, and broadcast media.
In his four years as lawmaker, Sen. Bam has tirelessly worked for the welfare of persons with disabilities (PWDs) by pushing the passage of Republic Act 10754, which exempts PWDs from paying value added tax (VAT), in the 16th Congress as co-author.
He also worked for the passage of Republic Act 10905 or the Closed Caption Law as co-author. It requires television networks to use the closed captioning system for news and current affairs programs and entertainment shows for the benefit of viewers with hearing impairment.
In the 17th Congress, Sen. Bam filed Senate Bill No. 967 requiring Filipino Sign Language insets for local news programs. He also filed Senate Bill No. 1249 seeking to mandate government offices and private companies to allocate a percentage of their workforce for PWDs.
Under the bill, which seeks to amend Republic Act 7277 or the Magna Carta for Disabled Persons, government agencies are mandated to ensure that two percent of their employees comprise of PWDs. Private organizations, for their part, will be required to employ one percent of their workforce from PWDs.
“This bill seeks to guarantee the inclusion of PWDs in the workforce and provide commensurate compensation, benefits and employment terms for PWDs as any other qualified employee,” Sen. Bam said.
Mga kanegosyo, pamilyar ba kayo sa kasabihang ‘may pera sa basura’?
Nagkatotoo ang kasabihang ito kay Aling Pamfila Menor Mariquina, na tubong Boac, Marinduque.
Ang pagbili ng mga babasagin at plastic na bote at iba pang kalat ng mga kapitbahay ang naging tulay ni Aling Pamfila tungo sa tagumpay.
***
Isinilang si Aling Pamfila sa Boac noong Hunyo 29, 1955. Sa batang edad, natuto na si Aling Pamfila na maghanap-buhay.
Sinasabayan ni Aling Pamfila ang pag-aaral ng pagtitinda ng kakanin sa kanilang lugar upang may maipambaon at makatulong sa gastusin sa bahay.
Dahil sa hirap, elementarya lang ang natapos ni Aling Pamfila at napilitan nang tumigil sa pag-aaral. Nanatili na lang siya sa bahay upang tumulong sa mga gawain. Kung minsan, naglalako siya ng kakanin para may maidagdag sa kanilang pangangailangan.
Nang tumuntong siya sa edad na 15, lumuwas si Aling Pamfila sa Maynila upang mamasukan bilang katulong. Kahit sanay sa gawaing bahay, nahirapan pa rin si Aling Pamfila dahil malayo sa pamilya.
Matapos ang ilang buwan, lumipat si Aling Pamfila sa Tanay at doon namasukan bilang alalay ng dentista.
Nang makaipon, nagbalik si Aling Pamfila sa Marinduque at nagtayo ng maliit na sari-sari store sa kanilang lugar.
Ngunit nagkaproblema si Aling Pamfila dahil sa halip na makabenta, puro utang ang ginawa ng kanyang mga kapitbahay. Dahil walang maibayad ang mga nangutang, agad ding nagsara ang kanyang munting negosyo.
***
Noong 1987, muling nagpasya si Aling Pamfila na subukang muli ang pagnenegosyo upang makatulong sa asawa sa gastos sa bahay at apat nilang anak.
Gamit ang isandaang pisong puhunan, nagsimula siyang magbenta ng sigarilyo, palamig, at biskwit. Unti-unti niyang inipon ang kinita hanggang sa makapagtayo muli ng sari-sari store.
Noong 1998, nakilala ni Aling Pamfila ang CARD. Noong una’y ayaw siyang pasalihin ng asawa ngunit nang ipaliwanag niya ang mga benepisyo at oportunidad na maaaring ibigay ng CARD, naintindihan ito ng mister at pinayagan na siyang sumali.
Naging masaya at makabuluhan para kay Aling Pamfila ang pagsali sa CARD dahil hindi lamang pinansiyal na tulong ang naibigay sa kanya nito kundi pati determinasyon na mapaunlad pa ang negosyo.
Ginamit ni Aling Pamfila ang nautang na P3,000 sa CARD bilang pandagdag sa kanyang tindahan. Inipon niya ang kita ng tindahan at ipinambili ng ilang baboy.
Noong 2006, naisipan ni Aling Pamfila na magsimula ng isang junk shop sa kanilang lugar dahil nakita niya na madali itong pagkakitaan at maraming kapitbahay niya ang makikinabang.
Ginamit niya ang perang ipinahiram ng CARD bilang pambili ng kalakal. Kasabay ng paglago ng kanyang negosyo, tumaas din ang pangangailangan ni Aling Pamfila sa kapital, na agad namang ipinagkaloob sa kanya ng CARD nang walang anumang kolateral.
Sa tulong ng kanyang negosyo, nakapagpagawa rin si Aling Pamfila ng dalawang boarding house at nakapagpundar ng rental business kung saan nagpapaupa siya ng videoke, upuan, at mesa para sa mahahalagang okasyon.
Nakabili siya ng maraming lupa sa kanilang lugar na may mga tanim na niyog at napatapos ang apat niyang anak sa kolehiyo.
Sa kasalukuyan, hinuhubog ni Aling Pamfila ang kanyang mga anak sa pagpapatakbo ng kanilang negosyo, sa tulong na rin ng mga seminar na ibinibigay ng CARD.
***
Itinuturing na pinakamalaking microfinance institution sa bansa, nagpapautang ang CARD-MRI ng puhunan sa mga nais magsimula ng negosyo nang walang kolateral at sa mababang interes.
Mayroon na silang iba’t ibang sangay sa Pilipinas, na makikita sa kanilang website na www.cardmri.com at www.cardbankph.com.
***
Ang Republic Act No. 10644 o Go Negosyo Act ang kauna-unahang kong batas bilang senador noong 16th Congress. Layunin nito na maglagay ng Negosyo Center sa bawat munisipalidad, siyudad at lalawigan sa buong bansa.
Upang malaman ang pinakamalapit na Negosyo Center sa inyong lugar, magtungo sa https://www.bamaquino.com/gonegosyoact/negosyo-center-tracker/.
Mga bida, matapos ipagpaliban ng ilang taon, nakatakda nang gawin ang halalang pambarangay at Sangguniang Kabataan (SK) sa ika-23 ng Oktubre.
Puspusan na ang paghahanda ng Comelec para sa nasabing halalan. Nasa kasagsagan na rin ang pagpapatala upang maabot ang target na 55 milyong botante, kabilang ang mga bagong botante sa SK.
Dapat noon pang ika-31 ng Oktubre ng nakaraang taon nakatakda ang halalan ngunit inilipat ngayong taon matapos maisabatas ang Republic Act No. 10742 o SK Reform Act.
***
Biglang nagkaroon ng agam-agam ang pagsasagawa ng halalan kasunod ng pahayag ni Pangulong Duterte na plano niyang ipagpaliban ang eleksiyon at magtalaga na lang ng mga bagong barangay chairman at iba pang mga opisyal ng barangay.
Katwiran ng Pangulo, nasa 40 porsiyento ng barangay captains sa buong bansa ay may kaugnayan sa ilegal na droga at baka mauwi sa narco-politics kapag itinuloy ang halalan.
Ano ba ang basehan ng pahayag na ito ng Pangulo? Mayroon bang intelligence report na nagsasabi na ganito talaga ang bilang ng mga kapitan ng barangay na sangkot sa droga? May pangalan na ba sila ng mga kapitan na sabit dito?
Kung may katibayan nga na ganito karami ang kapitan na sangkot sa ilegal na droga, dapat ipalasap sa kanila ang buong puwersa ng batas. Dapat silang alisin sa puwesto, kasuhan at patawan ng kaukulang parusa.
Kung wala namang matibay na katibayan para suportahan ang pahayag na ito ng Pangulo, bakit kailangang itigil ang halalan sa mga barangay?
Bakit kailangang alisan ng karapatan ang taumbayan na mamili ng susunod na lider sa kanilang mga komunidad?
Ito ang mga katanungan na kailangang bigyang linaw ng pamahalaan.
***
Kung legal na argumento naman ang ating pagbabatayan, kailangan munang magpasa ang Kongreso ng batas upang maipagpaliban ang darating na halalan at mabigyan ang Pangulo ng kapangyarihang magtalaga ng mga bagong opisyal ng barangay.
Sa Senado, sinalubong ng pagtutol ang plano. Kahit mga mambabatas na kilalang kaalyado ni Pangulong Duterte, sama-samang binatikos at kinontra ang balak ng Palasyo.
Kahit saan kasing anggulo tingnan, malinaw na ito’y na paglabag sa Saligang Batas, na gumagarantiya sa karapatang ito ng mga Pilipino.
***
Payo natin sa Malacañang, kung mayroon silang matibay na ebidensiya laban sa mga opisyal ng barangay na sangkot sa ilegal na droga, gawin nila ang nararapat sa ilalim ng batas upang mapapanagot ang mga ito.
Naririyan ang puwersa ng kapulisan na magagamit ng pamahalaan upang labanan ang ilegal na gawaing ito hanggang sa lebel ng mga barangay.
Subalit hindi nila dapat idamay sa labang ito ang karapatan ng taumbayan na pumili ng mga susunod na lider na sa tingin nila’y makatutulong sa pagpapaangat ng kanilang kalagayan sa buhay at pag-asenso ng komunidad.
Ibinigay sa atin ng Saligang Batas ang karapatang ito bilang bahagi ng diwa ng isang demokratikong bansa.
Sagrado ang karapatang ito at hindi maaaring alisin ninuman, kahit sikat pa siyang pinuno ng bansa.
Gaano man ka-popular ang isang lider, hindi niya maaaring saklawin ang lahat ng kapangyarihan.
May kapangyarihan ding ibinibigay ang Saligang Batas sa taumbayan — ang pumili ng mga lider na kanilang naisin.
Mahalagang galing sa taumbayan ang mandato ng mga mauupong opisyal upang magkaroon sila ng pananagutan sa mga nagluklok sa kanila sa puwesto.
***
Sa pagboto, walang mahirap at walang mayaman. Kahit ano ang estado mo sa buhay, bilyonaryo ka man o ordinaryong manggagawa, iisa lang ang bilang ng ating boto.
Sa panahon lang ng eleksiyon nagkakapantay-pantay ang kalagayan sa buhay ng mga Pilipino.
Tuwing halalan, nagkakaroon din ng pagkakataon ang taumbayan upang makaganti sa mapang-api o tiwaling pulitiko.
Ito’y isang karapatan na kailanma’y hindi maaaring ipagkait sa atin ng gobyerno, lalo na kung gagamit ng dahilan na walang sapat na katibayan.
Mga bida, maliban sa mahihirap na nais makatapos sa kolehiyo, isa pang nais suportahan ng Affordable Higher Education for All Act ay ang mga magulang na hindi sapat ang kinikita upang maitawid ang pag-aaral ng mga anak.
Sa botong 18-0, nakapasa sa Senado ang Affordable Higher Education for All Act na ang isa sa mga pangunahing layunin ay magbigay ng libreng tuition sa state colleges at universities (SUCs).
Ang inyong lingkod ang tumayong sponsor at co-author ng nasabing panukala, na layon ding palakasin ang scholarship programs ng pamahalaan sa mga nais namang magtapos sa pribadong educational institutions.
Inaasahan naming maipapasa ito sa House of Representatives at maisasabatas bago magsimula ang susunod na school year.
***
Mga bida, kadalasan, marami sa mga estudyante sa SUCs ay mga anak ng karaniwang empleyado na pinagkakasya lang ang buwanang kita para makatapos sa pag-aaral sa kolehiyo.
Kabilang na rito sina Carolyn Dale Castaneda ng Mountain Province Polytechnic State College, Cristina Jane Rentino ng Aklan State University at Clodith Silvosa ng Davao del Norte State College.
Iba’t iba man ang pinanggalingang lugar sa Pilipinas, iisa lang ang sitwasyon ng tatlong estudyante na sumasalamin din sa kalagayan ng marami pang estudyante sa ating SUCs.
Nasa 4th year na ng kursong BS Teacher Education si Carolyn. Noong nagtatrabaho ang kanyang ina bilang teller, nag-aaral siya sa St. Louis University sa Baguio.
Nang pumanaw ang ina sa liver sclerosis, naiwan ang kanilang ama bilang tanging bumubuhay sa pamilya bilang geodetic engineer na may P30,000 suweldo kada buwan.
Dalawa sa mga kapatid ni Carolyn ay nasa kolehiyo na at ang isa ay nasa junior high school. Dahil kapos sa pera, napilitan si Carolyn na lumipat sa Mountain Province Polytechnic State College, kung saan ang tuition ay P4,000.
Mura man ang tuition ni Carolyn, kailangan namang maglaan ng kanyang ama ng P10,000 para sa tuition ng dalawa pa niyang kapatid. Kung susumahin, kalahati ng kita ng ama ay napunta na sa tuition pa lang. Paano pa ang kanilang pagkain at iba pang gastusin sa araw-araw?
***
Tulad ni Carolyn, si Cristina ay nasa ikaapat na taon na sa kursong BS Education.
Ang kanyang ina ay accountant sa Aklan State University at ang kanyang ama ay technician sa Agricultural Training Institute. Sumusuweldo sila ng kabuuang P45,000 kada buwan.
Nasa P4,000 lang ang tuition si Cristina ngunit umaabot naman sa P50,000 ang bayarin sa eskuwela ng iba pa niyang kapatid.
Kaya napilitang mangutang sa kooperatiba, bangko at maging sa mga kaibigan at katrabaho ang kanyang mga magulang upang matustusan ang kanilang pag-aaral.
Sa dami ng utang, kinailangang maghigpit ng sinturon ang pamilya. Naapektuhan ang panggastos sa kanilang tahanan, pati na sa mga pangangailangan sa eskuwelahan.
***
Sa sitwasyon ni Clodith, nanay lang niya ang nagtatrabaho sa pamilya dahil may prostate cancer ang ama. Sa suweldong P35,000 ng ina bilang Senior Aquaculturist sa Provincial Agriculturist Office nabubuhay ang pamilya.
Nasa P10,000 ang tuition ni Clodith habang P1,000 naman ang gastos ng kanyang kapatid sa pag-aaral.
Nauubos ang suweldo ng kanyang ina sa pagpapagamot sa amang maysakit at sa iba pang gastusin sa bahay.
Para makatulong, nagtatrabaho si Clodith bilang student assistant para matustusan ang kanyang pang-araw-araw na allowance.
***
Naniniwala ang tatlo na napakalaking tulong ang Affordable Higher Education for All Act sa pagpapagaan ng kanilang kalagayan sa buhay.
Sa halip nga naman na ibayad sa tuition, magagamit ng pamilya ang pera sa iba pang mahalagang gastusin at pangangailangan sa bahay.
Ito ang ginhawang hatid ng Affordable Higher Education for All Act sa mga magulang na hindi sapat ang kita upang mapagtapos sa kolehiyo ang mga anak.
Kaya siguraduhin po natin na mapirmahan ito ng pangulo at maisabatas and libreng tuition sa ating mga state universities and colleges (SUCs).
Recent Comments