go negosyo

NEGOSYO, NOW NA!: Tulong ng DOST

Mga Kanegosyo, gaya ng ating naipangako noong nakaraang Lunes, itutuloy natin ang kuwento ni Tricia Castrodes, may-ari ng sikat na Cookie Sticks.

Bilang isang negosyante na nanggaling sa pagbebenta ng cupcake at cake, isa sa mga malaking hamon na kanyang ikinaharap ay ang pag-iimbentaryo sa kanilang produkto. 

Malaking hamon ang inventory, lalo na sa mga nagsisimulang negosyante gaya ng Cookie Sticks. 

Mula sa packaging at labels, kailangang laging may nakahanda dahil ito’y mahalagang bahagi ng ibebentang produkto.

Kinailangan din niyang magtungo sa ibang bansa, gaya ng Hong Kong, para makahanap ng tamang uri at design ng packaging.

Maliban pa rito, kailangan pang hintayin ang dagsa ng pagbili ng tao upang makinabang sa discount kapag maraming binibili o ino-order na packaging. 

***

Isa pang naging strategy niya ay pagbebenta ng apat na uri ng size ng Cookie Sticks — large, medium, small at stookies.

Bite-sized lang ang stookies kaya madali itong kainin at ipamigay. Kumbaga, maaari itong patikim.

Madalas, ang stookies muna ang binibili ng customer. Kung minsan, lahat ng flavor ay binibili nila at kung ano ang pinaka-paborito nila, saka lang sila bibili ng mas malaking size.

Ang paggawa rin ng iba’t ibang size ay bahagi rin ng pag-maximize ng production.

Tuwing packaging kasi, mayroong nababaling cookies at ito ang nilalagay nila sa stookies. Walang nasasayang sa kanilang produkto.

***

Malaki ang pasalamat niya sa ayuda ng ibinigay ng DOST, na isa sa mga nakatulong upang mapalago nila ang negosyo. Ito’y sa pamamagitan ng Small Enterprise Technology Upgrading Program (SETUP).

Isa sa mahalagang suporta na ibinigay ng DOST ay ang pagpapautang ng pera na maaaring ipambili ng modernong gamit sa paggawa ng tinapay at iba pang katulad na produkto.

Kabilang dito ang intelligent ovens na mayroong timer at thermostat. Dati, ang gamit niya ay oven na fabricated lang at walang timer at thermostat. Dito, ala-tsamba lang ang pagluluto kaya sayang ang mga sangkap na ginamit

Sa tulong ng intelligent ovens, mas naging madali ang paggawa ng tinapay.

Kasabay nito, tinutulungan din siya ng DOST sa libreng training ng staff upang ang level ng produksiyon ay maaari ipantapat sa ibang mga gumagawa ng tinapay sa ibang bansa.

Natisod lang niya ang nasabing programa ng DOST sa panonood ng telebisyon. Pagkatapos, nag-inquire na siya at doon na nagsimula ang pagtulong ng DOST.

***

Ang payo niya sa mga nais magnegosyo ay tukuyin ang maraming programa ng pamahalaan para sa maliliit negosyo. Kailangan lang lapitan sila at magtanong kung paano makakakuha ng serbisyong ito.

Kailangan lang maayos ang mga papeles, gaya ng financial statement ng negosyo para mapakinabangan ang mga nasabing programa ng pamahalaan.

Napadali ang pagsali at pagkuha ng tulong ng Cookie Sticks dahil kumpleto ang kanilang papeles.  Madalas, matagal na ang anim na buwan para makuha ang pautang at mga kailangang gamit. 

Kaya natin itinayo ang Negosyo Center para doon na magtanong ang ating mga nagsisimulang negosyante. Sa ngayon, mayroon na tayong 116 na Negosyo Center sa buong bansa.

Kaya mga Kanegosyo, huwag nang mag-atubiling lumapit at humingi ng tulong sa mga ahensiya ng pamahalaan, na tatanggapin kayo na bukas ang dalawang kamay!

NEGOSYO, NOW NA!: Kumikitang Libangan

Mga Kanegosyo, kung karamihan sa mga matagumpay na negosyo ay talagang pinag-aralan at pinagbuhusan ng panahon, ang iba naman ay nag-umpisa lang bilang libangang lumaki nang lumaki. 

Ganito ang kuwento ng Cookie Sticks, na pag-aari ni Tricia Castrodes, na naging panauhin natin sa programang “Status Update” kamakailan.

Sa kuwento niya, nang mag-resign siya bilang isang government employee noong 2006, naghanap siya ng paglilibangan kung saan maaari pa siyang kumita gamit ang kanyang libreng oras.

Kaya noong 2008, nagsimula siyang mag-bake ng cupcake, na una niyang ibinenta sa malalapit na kaibigan.

Nang tumagal, naging bukambibig at hinahanap na ng maraming tao ang kanyang cupcake. Nadagdagan na ang mga nag-o-order sa kanya at ang iba ay naghanap na rin ng cake.

Maliban sa cake, dinagdagan na rin niya ang kanyang mga produkto at isinama na rin pati tinapay.

***

Noong 2010, naipakilala siya sa Department of Science and Technology (DOST), kung saan nakakuha sila ng training sa pag-upgrade sa kanilang mga kagamitan.

Sa tulong ng DOST, namulat siya sa mga bagong ideya sa paggawa ng iba’t ibang uri ng tinapay at modernong proseso ng packaging nito.

Isa sa mga naging hamon sa negosyo niya ay ang maikling shelf life ng kanilang produkto. Madalas, isa o dalawang araw lang ang tinatagal ng produkto gaya ng cake at tinapay. Kapag lumagpas ay nasisira na ito.

Pinayuhan siya ng DOST na kailangan niya na tuyo dapat ang kanyang tinapay para mas tumagal ang shelf life nito.

Sa una, pumasok sa isip ni Tricia na gumawa ng biscocho o di kaya’y camachile.

Sa huli, napagpasyahan niyang gumawa ng cookies.

***

Noong Pasko ng 2013, sinimulan na niyang gumawa ng bilog na cookies, na kanilang ibinenta sa mga kamag-anak at mga kaibigan.

Nang makita nilang patok ang ginawang cookies, nagpasya siyang ituloy na ang pagbebenta nito.

Ngunit nais niyang gumawa ng sariling marka sa merkado ng cookies kaya pinag-isipan niya kung paano ito magiging iba para mas pumatok sa mamimili.

Noong March 2014, gumawa siya ng cookie sticks. Kasabay ng paggawa nito, pinag-aralan din niya ang magiging itsura at packaging ng produkto.

Anim na buwan ang nakalipas nang sinimulan na niyang ibenta ang Cookie Sticks.

Sa loob lang ng isang taon, nakapasok na ang Cookie Sticks sa iba’t ibang mall sa bansa.

Ayon kay Tricia, ang pagiging kakaiba ng Cookie Sticks ay isa sa mga dahilan kung bakit naging madali ang pagkuha nila ng puwesto sa mga mall.

Sa kabila ng tagumpay ng Cookie Sticks, tuluy-tuloy pa rin ang kanyang negosyong cupcake at cakes.

Anu-ano kaya ang naging mga hamon sa kanyang negosyo? Abangan sa susunod na linggo ang kuwentong libangang pinagkakitaan!

NEGOSYO, NOW NA!: Tanong ng mga Kanegosyo

Mga Kanegosyo, maraming salamat sa tuloy tuloy na pagpapadala ng mga tanong at paghingi ng abiso tungkol sa pagnenegosyo sa ating e-mail at mga social media sites. 

Layunin natin na tunay na matulungan ang mga kapwa Pilipino na makapagsimula ng sariling kabuhayan, mapalago ang maliit na negosyo at matulungan ang ating mga pamilya at komunidad.

Narito ang ilan sa mga tanong na ating natanggap.

 ***

Kanegosyong Bam,

Magandang araw po sa inyo, mahal na senador na nagtataguyod ng kabataan at iba pang sektor ng lipunan. Ako si Vincent Gonzales, isang OFW dito sa Gitnang Silangan bilang isang turnero.

Katatapos ko lang basahin ang kolum ninyo sa Abante Online at ako’y nagagalak na may paanyaya kayo para sa mga nais magsimula ng negosyo. Matagal na po akong nagbabasa ng kolum ninyo pero ngayon ko lang napagtuunan ng pansin iyong pinaka-ibaba kung saan nakalagay ang contact details ng inyong opisina.

Matagal na namin gustong magtayo ng bigasan sa lugar ng asawa ko sa Tarlac ngunit sapat lang ang sweldo ko sa pangangailangan ng aking mag-ina.  Tinutulungan ko rin po ang nanay at tatay ko dahil pareho na silang matanda na. 69 na po ang tatay ko at mahina na ang baga, at ang nanay ko naman ay 67 na at bulag na ang isang mata. 

Laking pasasalamat ko nga po sa mabait kong asawa at nauunawaan niya ang pagtulong ko sa mga magulang ko.

Kaya nais ko po sanang lumapit sa inyo para makahiram ng puhunan para makapagsimula kami ng negosyong bigasan. Umaasa ako na madagdag kami sa listahan ng inyong mga natulungan.

Makakaasa po kayo na pagsusumikapan naming mapalago at maibalik ang katumbas na halaga ng inyong ipapahiram sa amin kasama na ang tubo kung mayroon man.

Maraming salamat po!

 Lubos na gumagalang, Vincent.

***

 Kanegosyong Vincent,

Salamat sa iyong sulat.  Tunay na kahanga-hanga ang inyong sakripisyo riyan sa Gitnang Silangan para sa inyong pamilya at sa ating bayan.

 Itinatayo natin ang Negosyo Center sa buong bansa para matugunan ang inyong mga agam-agam sa pagnenegosyo.  Pakisabi sa inyong asawa na bisitahin ito sa 2nd Floor, Anita Building, Zamora St., San Roque, Tarlac City.

Inaasahan natin na handa ang mga business adviser ng DTI roon ang siyang magbibigay ng payo sa inyo sa pagsisimula ng negosyo at maturo kayo sa tamang microfinance institution o lokal na bangko sa Tarlac na puwedeng magpautang sa inyo.

Maliban dito, naka-ugnayan na rin natin si National Food Authority (NFA) administrator Renan Dalisay, na nagsabing pinag-aaralan na nila ang pag-alis ng one-year policy para maging regular rice retailer ng NFA ang isang tindahan. 

Sa aming usapan, sinabi niyang maaaring mabigyan agad ng permit ang sinuman na magtinda ng NFA rice kung ang puwesto ay nasa malayo o mahirap na lugar, lalo na sa mga fishing area.

Mas malaki kasi ang matitipid kung doon na bibili sa kanilang mismong lugar ang mga kababayan nating kapus-palad kaysa gumastos pa sa pamasahe patungong palengke.  

Good luck sa inyong pangarap na bigasan! 

Kanegosyong Bam.

*** 

Kanegosyong Bam,

 Magandang araw po sa inyo! Ako po ay isang seaman at gusto kong makapag-umpisa ng negosyong hollow block-making.  Mayroon po bang CARD-MRI branch sa Misamis Occidental? 

Maraming salamat, Sunny.

*** 

Kanegosyong Sunny,

Magandang araw din sa iyo at sa iyong pamilya!

Ikinalulungkot naming sabihin na sa kasalukuyan, wala pang sangay ang CARD-MRI sa Misamis Occidental.  Sa Dipolog City ang pinakamalapit na sangay at matatagpuan ito sa Katipunan St., Brgy. Miputak, Dipolog City, Zamboanga del Norte.  Maaari silang matawagan sa (065) 908.2211.

Maraming salamt at good luck sa pangarap na negosyong paggawa ng hollow block!

 Kanegosyong Bam

NEGOSYO, NOW NA!: Aksidenteng Negosyante

Mga Kanegosyo, hindi ibig sabihin na nakapag-aral na ng kursong pagnenegosyo ay siguradong magtatagumpay.

Mayroon din namang mga nagtagumpay nang walang pormal na pag-aaral o kaalaman sa negosyo. Isa na rito si Tess Ngan-Tian, ang may-ari ng pizza chain na Lots’a Pizza.

Sa aming kuwentuhan ni Tess sa programang “Status Update”, inamin niya na wala silang alam na mag-asawa pagdating sa pagnenegosyo at aksidente lang ang pagkakapasok nila rito.

 Noong pinasok nila ito 30 taon na ang nakararaan, wala pa noong paaralan para sa pagnenegosyo at hindi pa uso ang business consultant na puwedeng hingan ng payo ukol sa pagpapatakbo ng isang pangkabuhayan.

Naging sandata nila ang pagiging malikhain, kusang pagkilos at matinding kagustuhan na magtayo ng negosyo.

***

Nagtatrabaho noon si Tess sa San Beda College Alabang bilang finance director. Kasabay ng kanyang trabaho, siya rin ang humahawak ng libro ng mga Benedictine sa San Beda College sa Mendiola.

 Sa panahong iyon, nangailangan ng pondo ang San Beda para matustusan ang pagpasok ng 25 postulants o mga kandidato sa Benedictine Order.

 Kinailangang maghanap ng San Beda College ng paraan kung paano mapopondohan ang pangangailangan ng 25 binatang nais magpari. Ang pondo nila ay nakalaan lang sa mga karaniwang gastos ng paaralan at kukulangin sila kung sila pa ang magtutustos sa mga ito.

 Kaya naiatang kay Tess ang responsibilidad na maghanap ng pondong gagamitin ng postulants.

*** 

Isang araw, sinundo siya ng kanyang asawa pagkatapos ng isang pagpupulong sa Mendiola ukol sa isyung ito.

Habang naglalakad, napansin ng kanyang mister na may magandang puwesto sa may Mendiola para paglagyan ng food stalls dahil magkakalapit ang mga eskuwelahan sa lugar gaya ng San Beda, Centro Escolar University at La Consolacion.

Sa una, plano ng mag-asawa na mag-sublease ng 12 food carts ngunit napilitan silang patakbuhin ang pito sa mga ito matapos mabigong makahanap ng uupa.

Sa pagpaplano nilang mag-asawa, nagpasya silang tumutok sa negosyong pagkain dahil ito ang pinakapatok sa mga mag-aaral doon. 

Noong una, nagbenta sila ng tanghalian gaya ng tapsilog, burger, siopao pati na sago’t gulaman. 

Nanatili pa roon ang mag-asawa ng walong taon. Sa tagal nila sa lugar na iyon, kumita sila para sa kanilang pamilya, natutunan nila ang pasikut-sikot ng food business, at nakatulong pa sila sa Benedictine Order!

 Dahil nga napunta sa magandang layunin ang bahagi ng kanilang negosyo, tiwala sila na pagpapalain ang mga susunod nilang papasuking kabuhayan.

***

 Mga Kanegosyo, ang dami nating matututunan sa kuwento ng mag-asawa.  Hindi talaga nila unang tinahak ang pagnenegosyo, bagkus ay napasok sila roon dahil sa pangangailangang tumulong. 

Ikalawa, nakadiskarte sila kaagad ng pagkakataon nang makakita sila ng magandang puwesto.  Ika nga natin, location, location, location.  Susi talaga ang magandang lugar para bumenta tayo.

Ikatlo, nang pag-aralan nila kung sino ang bebentahan nila, naisip nila na pagkain ang siyang papatok dahil maraming mag-aaral doon sa Mendiola.  Napakahalagang hulihin ang hahanap-hanapin ng merkado para kumita nang malaki.

Panghuli, ang layuning makatulong sa mga gustong magpari ay maaaring nakatulong din sa kanilang paglago bilang mga negosyante.

 Sana’y natuwa kayo sa kuwento ng mag-asawa.  Ipagpapatuloy natin ang kanilang kuwento sa susunod na linggo para mas marami pa tayong matutunan sa pagnenegosyo!

NEGOSYO, NOW NA!: Matibay na Samahan

Mga Kanegosyo, ipagpapatuloy natin ngayong linggo ang naging talakayan namin ni Jutes Tempo, may-ari ng sikat na Cello’s Donuts.

Sa nakaraan nating kolum, binanggit niya na isa sa malaking hamon na hinarap niya bilang negosyante ay ang tamang pananaw ukol sa tagumpay na nararanasan.  

Hindi ibig sabihin na kumita nang malaki ngayong taon ay wawaldasin na ang pera. Kailangang magtabi para makapaghanda sa anumang puwedeng mangyari sa hinaharap.

Sa pagpapatuloy ng aming usapan, nabanggit niya na pagkatapos nilang pagdaanan ang mga hamon sa Cello’s Donuts, handa na silang magtayo ng isa pang negosyo gamit ang mga natutunan ng ilang taon.

Itinayo nila ang Gino’s Brick Pizza na ipinangalan nilang mag-asawa sa kanilang panganay. 

Sa sariling luto at kakaibang mga flavor tulad ng chocolate pizza, pumatok ito sa mga kumakain at binalik-balikan ang kanilang restawran.

***

Mga Kanegosyo, sa isang lumalaking negosyo, dumadami ang pangangailangang tauhan na siyang magpapatakbo ng negosyo.

Para sa kanya, ang negosyo ay para ring pag-a-asawa at pagkakaibigan, kung saan dapat kunin ang mga taong magaan sa loob makakasama araw-araw.

Kahit pa mapera ang isang tao, kung mabigat naman sa kaloobang pakitunguhan ang kasama, hindi rin tatagal ang samahan sa negosyo.

***

Idiniin niya ito sa aming kuwentuhan dahil noon, hindi nila masyadong napagtuunan nang pansin ito.

Kaya noong kinuwenta na nila ang gastos, nalaman nilang may mga empleyado ang natuksong kumuha mula sa negosyo.

Pansamantala nilang itinigil ang negosyo dahil dito. Muling binalikan ang mga plano at naglatag ng mas epektibong paraan upang matutukan ito.

Pinag-usapan din nilang mag-asawa kung anong uri ng mga kasamahan ang gusto nilang makasama sa negosyo – tapat, masipag at kasamang nangangarap na lumago ang negosyo.

Para sa kanila, ang negosyo ay parang pamilya. Gusto ni Jutes na alam niya ang pangalan ng bawat tauhan at kanilang pinanggalingan.

Kaya araw-araw, sinisikap niyang umikot sa lahat ng kanilang mga branches ng Cello’s Donuts at Gino’s Brick Oven Pizza.

Kausap niya parati ang mga manager, waiter, cook at kahera.  Sinisikap niyang kilalanin ang lahat ng 120 nilang tauhan.

Mahalaga sa kanilang masaya at parang pamilya ang negosyo kaya pinapahalagahan nila ang bawat katrabaho.

 

***

Sana’y marami tayong natutunan sa kuwento ng mag-asawang sina Jutes at Cello.  Nagtagumpay man sila, marami rin silang pinagdaanan sa pagnenegosyo. 

Patuloy silang natututo araw-araw at patuloy nilang inaayos ang pagpapatakbo nito upang magtagumpay hindi lamang silang may-ari, kundi pati na rin ang mga kasama rito!

 

NEGOSYO, NOW NA!: Biglang Yaman

Mga Kanegosyo, nitong nakalipas na dekada, nagpasukan ang mga imported donut sa ating lokal na merkado.

Ngunit bago pa namayagpag ang mga brand na ito, isa sa mga kilalang donut brand ang Cello’s Donuts, na patok sa mga mag-aaral sa may Katipunan at iba pang bahagi ng Quezon City.

Ang nasabing donut shop ay pag-aari ni Jutes Tempo, isang negosyante at college basketball coach.

Sa aming kuwentuhan ni Jutes sa programang “Status Update”, nabanggit niya na ang negosyo ay bunga ng pag-iibigan nilang mag-asawa.
Nang magtapos si Cello, ang kanyang kasintahan noon, mula sa pag-aaral, naisip niyang magbenta ng donut sa mga mag-aaral.  Bilang masugid na mangingibig, umalis si Jutes sa kanyang trabaho at sinamahan si Cello sa negosyo.

Noong 2004 nga, isinilang ang Cello’s Donuts sa panahong pausbong ang mga donut sa bansa.

***

Ayon kay Jutes, para silang kinasihan ng suwerte nang simulan nila ang pagbebenta ng donut.

Naisip nilang gumawa ng iba’t ibang flavor ng donut na may Oreo, M&Ms at iba pang uri ng tsokolate.

Dahil nakapuwesto sa Katipunan ang una nilang branch, agad namang pumatok ang iba’t ibang flavor na ito sa kabataan na mahilig sa matatamis.

Sa pagluluto nila ng donut, nakadagdag pa ng pang-akit sa mga customer ang exhaust mula sa kusina at nakatapat sa kalsada. Amoy na amoy tuloy ng mga dumadaan ang mga bagong lutong donut.

***

Ang kuwento niya, sa kasabay na naranasang tagumpay nilang mag-asawa, hindi rin nawala ang araw-araw na pagsubok at hamon sa pagpapatakbo ng kanilang negosyo.

Kasama na rito ang mga nasisirang gamit, mga babayarin at minsan, ang panloloko ng masasamang tao.

Ngunit ginamit ng mag-asawa ang mga pagsubok na ito upang mas mapaganda ang kanilang operasyon at mapalago ang negosyo. Makalipas ang isa’t kalahating taon, nabawi na ng mag-asawa ang kanilang puhunan.

***

Mga Kanegosyo, ngunit nang tanungin natin si Jutes sa kung ano ang pinakamalaking pagsubok na kanilang napagdaanan, nagulat tayo sa kanyang sagot.

Sa una, akala nating babanggitin niya ang puhunan, pagkalugi o di kaya’y problema sa mga tauhan.

Subalit, binanggit niya na ang pinakamalaking hamong kanilang hinarap ay ang personal maturity niya bilang isang negosyante.

Nang makatikim nang maagang tagumpay, ginastos nang ginastos ni Jutes ang kanilang kinita. Kung anu-anong personal na luho ang kanyang binili at kung saan-saang lugar sila pumunta.

Naramdaman na lang niya ang epekto nito nang mangailangan na sila ng karagdagang kapital at panggastos sa lumalaking pamilya. Wala na silang madukot mula sa naunang kita ng tindahan.

Doon niya napagtanto na kailangan nang magtabi ng pera mula sa kita ng negosyo upang may mapagkukunan kapag nangangailangan.

Napakagandang payo ito para sa mga nagnenegosyo. Huwag tayong masyadong malunod sa tagumpay.

Ika nga, mga Kanegosyo, think long term. Isipin ang pangmatagalan.

Huwag tayong maging bulagsak sa pera. Kailangang magtabi ng bahagi ng kita upang may madudukot sa biglaang pangangailangan.

Sa pamamagitan nito, mas magiging matibay at matagumpay ang itinayong negosyo!

NEGOSYO, NOW NA!: Tanong ng mga Kanegosyo

Mga Kanegosyo, maraming salamat sa tuloy tuloy na pagpapadala ng mga tanong at paghingi ng abiso tungkol sa pagnenegosyo sa ating e-mail at mga social media sites.

Layunin natin na tunay na matulungan ang mga kapwa Pilipino na makapagsimula ng sariling kabuhayan, mapalago ang maliit na negosyo at matulungan ang ating mga pamilya at komunidad.

Narito ang ilan sa mga tanong na ating natanggap.

***

Kanegosyong Bam,

Magandang araw po sa inyo, mahal na senador na nagtataguyod ng kabataan at iba pang sektor ng lipunan. Ako si Vincent Gonzales, isang OFW dito sa Gitnang Silangan bilang isang turnero.

Katatapos ko lang basahin ang kolum ninyo sa Abante Online at ako’y nagagalak na may paanyaya kayo para sa mga nais magsimula ng negosyo. Matagal na po akong nagbabasa ng kolum ninyo pero ngayon ko lang napagtuunan ng pansin iyong pinaka-ibaba kung saan nakalagay ang contact details ng inyong opisina.

Matagal na namin gustong magtayo ng bigasan sa lugar ng asawa ko sa Tarlac ngunit sapat lang ang sweldo ko sa pangangailangan ng aking mag-ina.  Tinutulungan ko rin po ang nanay at tatay ko dahil pareho na silang matanda na. 69 na po ang tatay ko at mahina na ang baga, at ang nanay ko naman ay 67 na at bulag na ang isang mata.

Laking pasasalamat ko nga po sa mabait kong asawa at nauunawaan niya ang pagtulong ko sa mga magulang ko.

Kaya nais ko po sanang lumapit sa inyo para makahiram ng puhunan para makapagsimula kami ng negosyong bigasan. Umaasa ako na madagdag kami sa listahan ng inyong mga natulungan.

Makakaasa po kayo na pagsusumikapan naming mapalago at maibalik ang katumbas na halaga ng inyong ipapahiram sa amin kasama na ang tubo kung mayroon man.

Maraming salamat po!

Lubos na gumagalang, Vincent.

 

***

Kanegosyong Vincent,

Salamat sa iyong sulat.  Tunay na kahanga-hanga ang inyong sakripisyo riyan sa Gitnang Silangan para sa inyong pamilya at sa ating bayan.

Itinatayo natin ang Negosyo Center sa buong bansa para matugunan ang inyong mga agam-agam sa pagnenegosyo.  Pakisabi sa inyong asawa na bisitahin ito sa 2nd Floor, Anita Building, Zamora St., San Roque, Tarlac City.

Inaasahan natin na handa ang mga business adviser ng DTI roon ang siyang magbibigay ng payo sa inyo sa pagsisimula ng negosyo at maturo kayo sa tamang microfinance institution o lokal na bangko sa Tarlac na puwedeng magpautang sa inyo.

Maliban dito, naka-ugnayan na rin natin si National Food Authority (NFA) administrator Renan Dalisay, na nagsabing pinag-aaralan na nila ang pag-alis ng one-year policy para maging regular rice retailer ng NFA ang isang tindahan.

Sa aming usapan, sinabi niyang maaaring mabigyan agad ng permit ang sinuman na magtinda ng NFA rice kung ang puwesto ay nasa malayo o mahirap na lugar, lalo na sa mga fishing area.

Mas malaki kasi ang matitipid kung doon na bibili sa kanilang mismong lugar ang mga kababayan nating kapus-palad kaysa gumastos pa sa pamasahe patungong palengke.

Good luck sa inyong pangarap na bigasan!

Kanegosyong Bam.

***

Kanegosyong Bam,

Magandang araw po sa inyo! Ako po ay isang seaman at gusto kong makapag-umpisa ng negosyong hollow block-making.  Mayroon po bang CARD-MRI branch sa Misamis Occidental?

Maraming salamat, Sunny.

***

Kanegosyong Sunny,

Magandang araw din sa iyo at sa iyong pamilya!

Ikinalulungkot naming sabihin na sa kasalukuyan, wala pang sangay ang CARD-MRI sa Misamis Occidental.  Sa Dipolog City ang pinakamalapit na sangay at matatagpuan ito sa Katipunan St., Brgy. Miputak, Dipolog City, Zamboanga del Norte.  Maaari silang matawagan sa (065) 908.2211.

Maraming salamt at good luck sa pangarap na negosyong paggawa ng hollow block!

Kanegosyong Bam

 

 

 

NEGOSYO, NOW NA!: Tanong sa Pagnenegosyo

Mga Kanegosyo, natutuwa tayo sa pagdagsa ng mga katanungan sa ating e-mail at Facebook na nagpapahayag ng interes na magtayo ng sariling negosyo.

Patunay ito na nagbubunga ang ang ating pagsisikap na maipaabot sa ating mga kababayan, kahit nasa labas pa ng bansa, ang kahalagahan ng pagnenegosyo tungo sa tagumpay.

Kaya naman binibigyan natin ng panahon at pinagsisikapang sagutin ang mga katanungang ito sa abot ng ating makakaya.   Naririto ang ilan sa mga tanong na ating nakuha:

*** 

Kanegosyong Bam,

Nabasa ko po ang isang column ninyo regarding sa pagnenegosyo.  Halos walong taon na po ako rito sa Gitnang Silangan.  Nais ko po sanang mapalago o makapagsimula ng bagong negosyo.

Ako po ay taga-Plaridel, Bulacan at nais kong pasukin ang negosyong wholesale/retail ng palay at bigas. May maliit din kaming tindahan na nais kong palakihin. Nais ko po sanang makahiram ng puhunan para sa naiisip kung negosyo.

Maraming salamat po, Melvin.

 *** 

Kanegosyong Melvin,

Maraming salamat sa inyong sulat! Una, alamin muna natin kung gaano karaming palay ang naaani ninyo kada tanim, kung gaano kalaki ang inyong palayan at kung mayroon kayong binibentahang palay o bigas sa ngayon.

Tapos, maaari na kayong pumunta sa lokal na opisina ng Department of Agriculture sa Plaridel, para mapag-aralan nila kung handa ang inyong palayan na magbenta nang wholesale.  Sa paraang ito, masusukat ninyo ang kakayahang magbenta nang maramihan.

Tungkol naman sa inyong maliit na tindahan, marami po ba kayong produktong binebenta o iilan lang ang inyong tinitinda?  Saan ang lugar ng inyong tindahan? 

Para mas matulungan kayo, maaari kayong pumunta sa Bulacan Negosyo Center sa ground floor ng Hiyas ng Bulacan Convention Center sa Malolos, Bulacan, na tamang tama ay dinaluhan natin ang pagbubukas kamakailan.

Bisitahin ninyo ang Negosyo Center doon upang mabigyan kayo nang tamang payo at makahanap ng microfinance institution na puwede ninyong mautangan.

Kanegosyong Bam

***

Kanegosyong Bam,

Isa po akong OFW na nagtatrabaho sa Qatar ngunit sa Binondo, Manila nakatira ang pamilya. Nais ko po sanang humingi ng ideya kung ano ang puwede kong pasuking negosyo. Mayroon po ba kayong mga babasahin para po kapulutan ng ideya kung ano ang dapat isa isip pagmagsisimula ng maliit na negosyo?

Nagpapasalamat, Rod

***

Kanegosyong Rod,

Maraming salamat sa inyong e-mail. Malapit nang magbukas ang Negosyo Center sa Maynila at maaari kayong pumunta roon o sinuman sa inyong mga kamag-anak upang may makausap na business counselor na siyang magbibigay ng tama at akmang payo para sa naiisip na negosyo.

 Sa ating batas na Go Negosyo Act, minamandato natin ang pagtatayo ng Negosyo Center para matulungan ang mga gaya ninyo na gustong magtayo ng sariling negosyo nang makauwi na galing sa ibang bansa at makasama ang pamilya. Para rin ito sa mga may kabuhayang nais pang palakihin ang kanilang negosyo.

 Puntahan din ang mga website ng DTI (www.dti.gov.ph), Go Negosyo Movement (www.gonegosyo.net), ng kolum na ito (www.abante.com.ph) o ng inyong abang lingkod (www.bamaquino.com) para sa mga tips ng pagnenegosyo at kuwento ng tagumpay ng ibang mga negosyanteng Pilipino.

Maraming salamat at nais namin na ang inyong matagumpay na karanasan sa pagnenegosyo ang siyang itatampok namin sa susunod!

Kanegosyong Bam

Pangarap nating makamit ninyo ang tagumpay sa pagnenegosyo!

BIDA KA!: Made in Taiwan

Mga Bida, kamakailan, binisita ko ang Taiwan, kasama ang ilang opisyal ng Department of Trade and Industry (DTI), upang pag-aralan ang mga sistema at tulong na ginagawa ng pamahalaan para sa kanilang mga negosyante.

Sa Taiwan, tinitiyak ng pamahalaan na natutugunan ang mga pa­ngangailangan ng maliliit na negosyo o micro, small at medium enterprises (MSMEs) na siyang pinakamalaking haligi ng kanilang malakas na ekonomiya.

Kasama ang DTI, dinalaw namin ang Small and Medium Enterprise Agency (SMEA), ang ahensiya ng pamahalaan na siyang nangunguna sa pagsuporta sa 1.3 milyong SMEs.

***

Ayon sa mga nakausap namin, mayroon silang call center, local service, regional at national desk na parang one-stop-shop kung saan maaaring makuha ang lahat ng kailangang tulong.

Halos pitumpung porsiyento ng kanilang natutulungan ay pawang maliliit na negosyo na simple lang ang pangangaila­ngan.

Kadalasan, ang mga tanong na kanilang nakukuha sa mga ito ay may kinalaman sa pagkuha ng puhunan, permit at kung saan puwedeng ibenta ang kanilang mga produkto.

Pinaglalaanan naman ng todong tulong at pagtutok ang 25 porsiyento ng negosyo na pasok sa kategoryang small at medium.

Mula sa pagtatayo, pagbibigay ng puhunan at pag-uugnay sa merkado, ibinibigay ng pamahalaan ang sapat na tulong upang matiyak ang kanilang tagumpay hanggang sa world market.

Ang huling limang porsiyento naman ay tinatawag na ‘high flyers’ na siyang ginagamit na modelo na gagabay sa mga papasimulang negosyo.

***

Sa pagpapatibay ng mga SMEs, patuloy ang paglago ng ekonomiya ng Taiwan.

Kung susumahin ang kinikita ng buong Taiwan at hahatiin ito sa bawat mamamayan, lumalabas na ang bawat Taiwanese ay may kitang $20,000 kada taon.

Kung susumahin naman ang kinikita ng buong Pilipinas at hahatiin ito sa bawat mamamayan, lumalabas na ang bawat Pili­pino ay may kita lamang na $2,800 kada taon.

Kung porsiyento ang titingnan, mas marami ring Taiwanese ang nagtatrabaho sa MSME sector, nasa 78 percent kum­para sa 62 percent lang sa Pilipinas.

Sa mga numerong ito, patunay lang na hindi pangmahirap ang pumasok sa maliliit na negosyo o mga MSME gaya ng paniwala ng iilan. Maaari rin itong maging pundasyon ng isang first-world country tulad ng nangyari sa Taiwan.

***

Sa Taiwan, nakita ko na walang nararamdamang pangamba o alinlangan ang mga negosyante.

Kapag ikaw ay negosyante sa Taiwan, alam mo kung saan ka pupunta, alam mo kung ano ang tamang gagawin at aasa kang may tutulong sa pagresolba ng iyong mga problema.

Malayo ito sa sitwasyong umiiral sa Pilipinas. Balot ng pa­ngamba at alinlangan ang mga negosyante natin bunsod na rin ng kakulangan ng suporta.

Ito ang nais kong burahin ngayong naisabatas na ang iniakda kong Go Negosyo Act.

 

First Published on Abante Online

BIDA KA!: Panalo ang taumbayan

Noong Linggo, inanunsiyo ng Malacañang na kabilang ang Go Negosyo Act na aking iniakda at Lemon Law na aking matinding sinuportahan sa mga inaprubahan ni Pangulong Noynoy Aquino na maging batas.

Ngayong pirmado na ng Pa­­ngulo, ang magiging buong pamagat ng Go Negosyo Act (Republic Act 10644) ay “An Act Promoting Job Generation and Inclusive Growth Through the Development of Micro, Small, and Medium Enterprises”.

Ito’y maituturing na malaking tagumpay para sa ating mga negosyante, lalo na ang kabilang sa micro, small at medium enterprises (MSMEs).

Ang Go Negosyo Act ay katuparan ng isa sa ating mga pangako noong kampanya na palaguin ang MSME sector, na susi sa pagsulong ng tunay na kaunlaran ng bansa.

Ngayong ganap nang batas, inaasahan ko ang mas mabilis pang paglago ng MSME sector dahil mayroon nang aayuda sa kanila pagdating sa proseso, puhunan, training at iba pang pangangailangan.

Sa tulong ng Go Negosyo Act, mas mapapadali na ang pagtatatag ng bagong negosyo o pagpapalawak ng mga kasalukuyan nang nakatayong negosyo.

Kasabay ng paglakas na ito ng MSME sector, maraming trabaho ang malilikha at maraming kabuhayan ang lilitaw para sa mga Pilipino.

Sabi nga, sa Go Negosyo, lahat ng Pilipino, panalo!

***

Sabay ring pinirmahan ng Pangulo ang Philippine Lemon Law, na ilang dekada rin ang hinintay bago tuluyang naging batas.

Sa pagsasabatas nito, mayroon nang proteksyon ang mga mamimili laban sa mga bago ngunit depektibong sasakyan.

Sa panahon natin ngayon, mahalaga ang pagkakaroon ng sariling sasakyan.

Kung dati, itinuturing na malaking luho ang pagkakaroon ng kotse, ngayon ito’y itinuturing nang malaking pangangailangan, lalo na ng mga negosyante at entrepreneurs, para makasabay sa mabilis na takbo ng buhay.

Sa aking sponsorship speech para sa Lemon Law, binigyang diin ko na dapat bigyan ng karampatang proteksiyon ang mga consumer na gumagamit ng kotse araw-araw.

Dapat ang kalidad ng kotseng ginagamit nila ay katumbas ng trabaho na kanilang ibinigay para magkaroon ng ikabubuhay.

Ito ang hatid ng Philippine Lemon Law o Republic Act 10642 o “An Act Strengthening Consumer Protection in the Purchase of Brand New Motor Vehicles”.

Sa ilalim ng batas na ito, puwedeng ibalik ang pera o ‘di kaya’y palitan ang isang bago ngunit depektibong sasakyan sa loob ng isang taon o 20,000 kilometro mula sa petsa ng pag-deliver.

Bago rito, kailangan munang dumaan sa apat na beses na pagsasaayos ang diperensiyadong sasakyan.

Kung sa panahong iyon ay hindi pa rin naresolba ang problema, maaari nang humiling ang nakabili na palitan ang sasakyan ng bago o balik o refund.

Kapag nagmatigas ang dealer, maaaring dumaan sa proseso ng mediation o arbitration ang dalawang panig na tatagal nang hindi hihigit sa apatnapu’t limang araw.

Pagkatapos nito, magpapasya na ang Department of Trade and Industry (DTI) kung dapat nga bang palitan o hindi ang isang sasakyan.

Umasa kayo mga Bida, na hindi matatapos sa dalawang batas na ito ang ating pagtutok sa kapakanan ng mamamayan. Umpisa pa lang ito, mga Bida!

 

First Published on Abante Online

Scroll to top