negosyo

NEGOSYO, NOW NA!: Kuwento ni Aling Almira (2)

Mga kanegosyo, ga­ya nang aking naipangako, itutuloy natin ang kuwento ni Aling Almira Beltran, na aking nakilala nang bumisita ako sa Negosyo Center sa Cabanatuan City kamakailan.

Ang karanasan ni Aling Almira ay magandang inpirasyon para sa mga kababayan nating nais magsimula ng negosyo.

Napagtagumpayan ni Aling Almira ang ma­tinding dagok sa ­kanyang buhay at ngayo’y isa nang may-ari ng matagumpay na Almira’s Beads Work na nakabase sa San Jose, Nueva Ecija.

***

Habang ­nagtatrabaho sa bilangguan, ­kumita si Aling Almira ng 150 ­riyals bilang allowance para sa kanyang mga pa­ngangailangan. Sa kan­yang pagsisikap, naka­ipon siya ng 1,700 riyals na katumbas ng P23,500 noon.

Makalipas ang wa­long buwang pag­kabilanggo, nabigyan ng par­don si Aling ­Almira at nagbalik sa ­Pilipinas noong February 24, 2016.

Agad siyang nagtu­ngo sa OWWA upang ipaalam ang nangyari sa kanya sa Riyadh. Nakuha naman niya ang isang buwang suweldo mula sa OWWA na nagkakaha­laga ng P15,000.

Ginamit niya ang ipon para buhayin ang kanyang negosyong bea­ded bags. Namili siya ng sampung libong ­pisong halaga ng mater­yales sa Quiapo at kumuha ng hu­lugang ­sewing machine.

***

Nabalitaan ni Aling Almira na may bubuksang Pasalubong Center sa San Jose kaya agad siyang lumapit kay Darmo Escuadro, Tourism ­Officer ng siyudad, upang malaman ang requirements para makapag-display siya ng mga produkto sa Center.

 

Kasabay nito, ­lumapit si Aling Almira sa ­Negosyo Center sa siyudad noong July 28, 2016 para magparehistro ng business name at iba pang dokumento tulad ng Mayor’s Permit at BIR registration.

Dahil kumpleto na sa papeles, nakapag-display na si Aling Almira ng mga produkto sa Pasalubong Center at nakasama pa sa ilang trade fair ng DTI sa lalawigan.

Noong August 10, 2016, kumita si Aling Almira ng P6,140 sa Gatas ng Kalabaw Trade Fair sa San Jose City. Sumali rin siya sa Diskuwento Caravan ng DTI at kumita ng P4,440.

Sa anim na araw na trade fair sa Science City of Munoz, nakapag-uwi si Aling Almira ng P9,955. Noong Nobyembre ng nakaraang taon, kumita siya ng kabuuang P22,980.

Maliban sa pagpaparehistro at pagpapakilala ng kanyang produkto sa merkado, tinulungan din ng Negosyo Center si Aling Almira na ­lumago ang kaalaman sa pag­ne­negosyo.

Inimbitahan siya sa iba’t ibang seminar na tumatalakay sa iba’t ibang aspeto ng pagnenegosyo, tulad ng Effective Business Negotiation and Selling Technique, Pro­duct Development, Simple Bookkeeping, Business Continuity Planning at Personal Finance.

Sa tulong ng Negosyo Center, nagkaroon si Aling Almira ng bagong lakas upang ipursige ang kanyang pangarap na magkaroon ng sa­riling negosyo.

Sa nga­yon, pinag-aaralan na ni Aling Almira kung paano maibebenta ang kanyang produkto sa ibang bansa.

***

Ang Republic Act No. 10644 o Go Negosyo Act ang kauna-una­han kong batas bilang senador noong 16th Congress.

Layunin nitong mag­lagay ng Negosyo Center sa bawat munisipalidad, siyudad at lalawigan sa buong bansa upang suportahan ang mga Pilipino na nais magsimula ng sariling negosyo o tulungang mapalaki ang kasalukuyan nilang negosyo.

Upang malaman ang pinakamalapit na Negosyo Center sa ­inyong lugar, magtungo sa https://www.bamaquino.com/gonegosyoact/negosyo-center-tracker/.

NEGOSYO, NOW NA!: Kuwento ni Aling Almira (1)

Mga kanegosyo, noong unang linggo ng Abril ay nagtungo tayo sa Cabana­tuan, Nueva Ecija para magsalita sa graduation ng Nueva Ecija University of Science and Technology (NEUST).

Bago po ako nagtungo sa graduation ng NEUST, dumaan ako sa Negosyo Center sa siyudad na makikita sa ikalawang palapag ng CAL Bldg. sa General Tinio Street.

Ito’y isa sa limang Negosyo Centers sa makikita sa lalawigan. Mayroon din tayong Negosyo Center sa Palayan City, Cabiao, San Jose at Gapan. Nakatakda ring magbukas ngayong taon ang isa pang Negosyo Center sa Science City of Munoz.

***

Sa aking pagbisita sa Negosyo Center sa Cabanatuan, nakausap natin ang mga business counselor na nagbibigay ng payo sa mga negosyante na humihingi ng tulong.

Nakadaupang-palad din natin ang mga may-ari ng ilang negosyo sa lalawigan, kabilang na si Aling Almira Beltran, na kilalang gumagawa ng bags at iba pang produkto gamit ang iba’t ibang disenyo ng beads sa siyudad ng San Jose.

Kasal si Aling Almira kay Mang Reynaldo Beltran at nabiyayaan sila ng tatlong anak na babae.

Natutong magnegosyo si Aling Almira noong siya’y Grade 6 pa lang. Sa impluwensiya ng mga kapitbahay, naengganyo siya at ang kapatid na si Laarni na gumawa ng bags, bracelet at key chains gamit ang beads.

Ibinibenta ng magkapatid ang mga natatapos nilang produkto sa paaralan at sa palengke.

Ang napagbentahan, ginagamit nilang pandagdag sa gastos sa bahay at kanilang pag-aaral.

 

Nakadalawang taon lang si Almira sa kolehiyo bago lumipat sa kursong Computer Secretarial sa Central Luzon State University. Pagkatapos, nakilala niya si Mang Reynaldo at sila’y nagpakasal.

Noong 2012, nadestino si Mang Reynaldo sa Antique kaya napilitan silang lumipat doon.

Pagkatapos ng ilang taon, bumalik sila sa San Jose City at ipinagpatuloy ang paggawa ng beaded bags at mga bagong produkto tulad ng cellphone holders at coin purse.

***

Noong 2014, nagpasya si Aling Almira na tumigil sa paggawa ng beaded bags at sinubukan ang suwerte sa pagtatrabaho sa ibang bansa. Namasukan siya bilang domestic helper sa Riyadh.

Makalipas ang siyam na buwang pagtatrabaho sa Gitnang Silangan, malaking pagsubok ang tumama kay Aling Almira nang akusahan siyang may relasyon sa driver ng kanyang amo.

Kahit walang katotohanan ang akusasyon, nakulong si Aling Almira nang hindi nalalaman ng kanyang pamilya.

Kabilang sa mga kinumpiska ng amo ay ang kanyang cellphone kaya hindi siya makatawag sa pamilya sa Pilipinas upang ipaalam ang kanyang sinapit.

Nalungkot man sa nangyari, pero hindi pa rin pinanghinaan ng loob si Aling Almira. Noong June 28, 2015, sa tulong ng kapwa Pilipino na nakalaya noong araw na iyon, nakapagpadala siya ng sulat sa pamilya.

Habang nakakulong, ginamit ni Aling Almira ang oras para magtrabaho sa loob ng piitan.

Limang buwan din siyang naging tagalinis at tatlong buwan na nag-volunteer sa paggawa ng handicraft, tulad ng key chain, gamit ang Swarovksi bilang pangunahing materyales.

Sa susunod nating kolum, ipagpapatuloy natin ang kuwento ng pagbangon ni Aling Almira mula sa mabigat na pagsubok.

***

Ang Republic Act No. 10644 o Go Negosyo Act ang kauna-unahan kong batas bilang senador noong 16th Congress.

Layunin nitong maglagay ng Negosyo Center sa bawat munisipalidad, siyudad at lalawigan sa buong bansa upang suportahan ang mga Pilipino na nais magsimula ng sariling negosyo o tulungang mapalaki ang kasalukuyan nilang negosyo.

Upang malaman ang pinakamalapit na Negosyo Center sa inyong lugar, magtungo sa https://www.bamaquino.com/gonegosyoact/negosyo-center-tracker/.

NEGOSYO, NOW NA!: Pagtatanim ng tubo at Internet shop

Mga kanegosyo, kilala si Pasencia Iglesia o Nanay Pasing bilang masipag at tapat na Barangay Kagawad sa Brgy. Banay-Banay, Bayawan City, Negros Oriental.

Sa Negros Occidental isinilang si Nanay Pasing ngunit lumipat sa Negros Oriental nang nasa ika-apat na baitang na siya sa elementarya.

Doon na rin natapos ni Nanay Pasing ang high school bago niya nakilala ang mister na si Jonnary.

Upang mabuhay ang apat nilang anak, nagnegosyo ang mag-asawa ng baboy at nagtanim ng tubo, na siyang pangunahing pananim ng Negros.

Naging maayos naman ang takbo ng negosyo ng mag-asawa ngunit noong 2007, matinding pagsubok ang tumama sa kanilang pamilya at kabuhayan.

Matinding tagtuyot o El Niño ang tumama noon sa rehiyon, na nakaapekto nang husto sa kanilang tubuhan.

Sinikap nilang isalba ang mga pananim subalit karamihan sa mga ito ay hindi na napakinabangan dahil natuyo sa sobrang init.

Sa una, sinubukan munang manghiram ng mag-asawa sa buyer ng kanilang tubo para maisalba ang kabuhayan.

Makalipas ang isang taon, naibangon ng mag-asawa ang negosyo at nabayaran ang lahat ng kanilang utang.

***

 

Makalipas ang ilang taon, muli na namang nalagay sa alanganin ang tubuhan ni Nanay Pasing nang magkulang ang pambili nila ng abono.

Eksakto naman na kabubukas lang ng CARD sa kanilang lugar at inanyayahan siyang sumali ng kaibigan.

Dahil sa ganda ng patakaran, maliban pa sa iba’t ibang benepisyo gaya ng tulong sa pagpapa-aral sa kanyang mga anak, nahikayat si Nanay Pasing na sumali.

Ginamit ni Nanay Pasing ang nahiram na pera bilang pambili ng abono, na siyang muling nagbigay daan sa pagbangon ng kanilang negosyo.

***

Napansin din ni Nanay Pasing ang problema ng kanyang anak sa pag-aaral dahil walang computer shop sa kanilang lugar.

Kailangan pang dumayo ng kanyang anak sa ibang barangay para makagawa ng assignments sa paaralan.

Naisipan ni Nanay Pasing na magtayo ng Internet shop sa kanilang lugar. Sa tulong ng pautang ng CARD, naumpisahan niya ang maliit na computer shop sa kanilang barangay.

Kamakailan lang, nagdagdag pa si Nanay Pasing ng labinlimang computer sa shop na pinatatakbo ng anak na si Joy.

Sa tulong ng CARD, nagsimula na rin ang pagpapatayo sa isa pang negosyo ng mag-asawa — ang Muscovado Milling, na makatutulong sa pagpapalakas ng kanyang negosyong tubo.

Mula sa pagtatanim ng tubo hanggang sa kanilang Internet shop, naging katuwang ni Nanay Pasing ang CARD sa paglalakbay tungo sa pag-asenso.

***

Itinuturing na pinakamalaking microfinance institution sa bansa, nagpapautang ang CARD-MRI ng puhunan sa mga nais magsimula ng negosyo nang walang kolateral at sa mababang interes.

Mayroon na silang iba’t ibang sangay sa Pilipinas, na makikita sa kanilang website na www.cardmri.com at www.cardbankph.com.

***

Ang Republic Act No. 10644 o Go Negosyo Act ang kauna-unahang batas ko bilang senador noong 16th Congress. Layunin nito na maglagay ng Negosyo Center sa bawat munisipalidad, siyudad at lalawigan sa buong bansa.

Upang malaman ang pinakamalapit na Negosyo Center sa inyong lugar, magtungo sa https://www.bamaquino.com/gonegosyoact/negosyo-center-tracker/.

NEGOSYO, NOW NA!: Benepisyo ng rehistradong negosyo

Mga kanegosyo, binuksan ang Negosyo Center sa Cabiao, Nueva Ecija noong ika-21 ng Marso ng nakaraang taon.

Matatagpuan sa munisipyo ng Cabiao, ito ay isa sa 29 na Negosyo Centers na makikita sa Region III o Central Luzon.

Maituturing pang bago ang Negosyo Center sa Cabiao ngunit marami-rami na rin silang natulungang negosyante, lalo na sa aspeto ng pagpaparehistro ng negosyo.

Kabilang na rito si Emidio Collado, na noong pang 2007 sa negosyo ng paggawa ng furniture sa Cabiao su­balit hindi niya ito mapalago dahil sa patagong operasyon.

***

Dahil walang kaukulang papeles ang negosyo, li­mitado lang ang nakukuhang kliyente ni Mang Emidio. Hindi rin siya makasali sa mga trade fair at exhibit kung saan maaari siyang makapasok sa bagong merkado.

Suwerte naman at nakadalo si Mang Emidio sa Design Mission na isinagawa ng aming tanggapan sa Negosyo Center Cabiao noong May 12, 2016.

Sa kanyang pagdalo, nakakuha si Mang Emidio ng mga bagong ideya sa disenyo ng ginagawang kasangkapan.

Mula noon, naging aktibo na siyang kalahok sa iba pang seminar ng Negosyo Center Cabiao.

Noong June 21, 2016, nagpasya si Mang Emidio na pormal nang iparehistro ang negosyo sa tulong ng Negosyo Center.

 

Isang buwan ang nakalipas, lumabas na ang papeles ng negosyo ni Mang Emidio bilang BMBE o Barangay Micro-Business Enterprise. Pagkatapos, agad din siyang nakakuha ng tax identification number (TIN).

Pagkatapos maparehistro ang negosyo, agad naglagay si Mang Emidio ng display area sa harap ng kanyang bahay upang maipakita ang mga ginawa niyang kasangkapan.

***

Matapos naman ang serye ng konsultasyon sa Negosyo Center-Cabiao, noong Sept. 20, 2016 ay lumabas na ang flyer na ginawa ng isang business counselor para sa negosyo ni Mang Emidio.

Ang mga flyer na ito ay ipinamamahagi sa Negosyo Centers sa Cabanatuan City, Cabiao at Gapan City. Inilagay din ang flyer sa FB account ng Negosyo Center-Cabiao upang makita ng mas marami pang tao.

Ayon kay Mang Emidio, lubos ang kanyang pasasalamat sa tulong na ibinigay ng Negosyo Center-Cabiao sa kanyang negosyo.

Mula nang maparehistro niya ang negosyo at sa dagdag pang ayuda ng Negosyo Center-Cabiao, tumaas ang benta ni Mang Emidio at nadagdagan pa ang order para sa ginagawa niyang furniture.

***

Mga kanegosyo, huwag nang magdalawang-isip pang iparehistro ang negosyo dahil malaki ang maitutulong nito tungo sa pag-asenso.

Kung gagawing patago ang operasyon para makatakas sa mga obligasyon at bayarin sa gobyerno, magiging bonsai lang ang negosyo at wala nang pagkakataon pang lumago.

Bukas ang pintuan ng halos 500 Negosyo Center sa iba’t ibang bahagi ng bansa sa mga nais magparehistro ng negosyo.

***

Ang Republic Act No. 10644 o Go Negosyo Act ang kauna-unahang batas ko bilang senador noong 16th Congress. Layunin nito na maglagay ng Negosyo Center sa bawat munisipalidad, siyudad at lalawigan sa buong bansa.

Upang malaman ang pinakamalapit na Negosyo Center sa inyong lugar, magtungo sa https://www.bamaquino.com/gonegosyoact/negosyo-center-tracker/.

NEGOSYO, NOW NA!: Isdaan sa Dumaguete

Mga kanegosyo, dahil sa pagtulong sa kanyang pamilya, hindi na nagkaroon ng oras si Aling Josefina Llorente para sa sarili.

Tubong Negros Oriental, nakapagtapos si Nanay Josefina ng 2nd year college. Pagkatapos, inilaan na niya ang oras sa pagtatrabaho para sa pa­ngangailangan ng pamilya, kabilang ang anim pang kapatid.

Maliban dito, isa rin siyang aktibong miyembro ng Simbahang Katoliko na nagtuturo ng katesismo sa mga kabataan. Dahil dito, hindi na siya nakapag-asawa.

***

Matapos ang ilang taong pagtatrabaho sa iba’t ibang employer, nagpasya siyang magtayo ng sari­ling negosyo sa edad na 55.

Una niyang sinubukan ang pagtitinda ng necklace accessories ngunit hindi ito nagtagal dahil ‘di pumatok sa mamimili.

Sunod niyang pinasok ang pagtitinda ng chorizo o longganisa ngunit dahil sa kakulangan sa puhunan, hindi na niya ito naipagpatuloy.

Nang dumating ang CARD sa Dumaguete noong 2009, nakita ni Aling Josefina na malaki ang naitulong nito sa kanyang pinsan upang magpatayo ng negosyo.

Kaya hindi nagdalawang-isip na sumali si Aling Josefina at nakakuha ng puhunan para sa naisip niyang negosyo  ang pagtitinda ng isda  dahil wala pang ganito sa kanyang bayan.

Nakakuha si Aling Josefina ng puhunang P4,000 mula sa CARD na kanyang ginamit upang bumili ng iba’t ibang uri ng isda, tulad ng galunggong, tuna at tilapia.

 

Makalipas ang walong taon, napalago na ni Aling Josefina ang kanyang negosyo. Ngayon, kumikita siya ng tatlumpung libong piso kada linggo dahil walang kakumpitensiya sa kanyang lugar.

Kinailangan na ring kumuha ni Aling Josefina ng dagdag na tauhan para makatulong sa pagtitinda sa dami ng bumibili sa kanya.

***

Kahit lumago na ang negosyo, patuloy pa ring umaasa si Aling Josefina sa CARD para sa iba niyang pangangailangan.

Sa walong taon niya bilang miyembro, labinlimang beses na siyang nakahiram sa CARD, kabilang na ang loan para sa pagpapaayos ng bahay ng kanyang pamilya.

Plano pa niyang kumuha ng dagdag na loan para sa pinaplanong tindahan ng pabango.

***

Sa tagal niya sa pagnenegosyo, natutuhan ni Aling Josefina na gamitin nang tama ang hawak na pera.

Aniya, mahalagang maglaan ng pera para sa iba’t ibang gastusin na may kinalaman sa pang-araw-araw na operasyon, tulad ng kuryente at pambayad sa mga tauhan.

Natutuhan din ni Aling Josefina na magtabi para sa kinabukasan ng kanyang pamilya, na hanggang ngayon ay kanyang nasusuportahan sa tulong ng CARD.

***

Itinuturing na pinakamalaking microfinance institution sa bansa, nagpapautang ang CARD-MRI ng puhunan sa mga nais magsimula ng negosyo nang walang kolateral at sa mababang interes.

Mayroon na silang iba’t ibang sangay sa Pilipinas, na makikita sa kanilang website na www.cardmri.com at www.cardbankph.com.

***

Ang Republic Act No. 10644 o Go Negosyo Act ang kauna-unahang batas ko bilang senador noong 16th Congress.

Layunin nito na maglagay ng Negosyo Center sa bawat munisipalidad, siyudad at lalawigan sa buong bansa.

Upang malaman ang pinakamalapit na Negosyo Center sa inyong lugar, magtungo sa https://www.bamaquino.com/gonegosyoact/negosyo-center-tracker/.

NEGOSYO, NOW NA!: Negosyo sa tourist spot

Mga kanegosyo, “ma­ikli ang buhay kaya gamitin natin ito sa mga bagay na kapaki-pakinabang”.

Ito ang isa sa mga “hugot lines” na ginagamit ni Aling Abdulia Libarra bilang panuntunan sa buhay.

Tubong San Vicente, Palawan, iniwan si Aling Abdulia ng kanyang ­asawa matapos ang labinlimang taong pagsasama at naiwan sa kanya ang kaisa-isa nilang anak na si Jay Lowell.

Upang matustusan ang pangangailangan nilang mag-ina, nagtrabaho si Aling Abdulia bilang ­tutor at landscaping artist sa isang resort sa Puerto Princesa.

Noong 1991, nagpasya si Aling Abdulia na iwan ang trabaho upang tutukan ang pag-aalaga at pag-aaral ng anak sa Port Barton, na kilala bilang tourist destination sa lalawigan.

Sa tulong ng itinayong sari-sari store sa Port Barton, natupad ang pangarap niyang mapagtapos ang anak sa kolehiyo.

***

Sa kabila nito, hindi pa rin nawala ang pangarap ni Aling Abdulia na mabigyan ng magandang buhay ang kanyang anak at mga apo.

Noong 2007, nang magbukas ang isang ­sangay ng Taytay sa Kauswagan Inc. (TSKI), isang microfinance organization (MFI), sa kanilang lugar, agad siyang sumali rito at nakakuha ng dagdag na kapital para sa kanyang sari-sari store.

Maliban sa regular na tinda, nagdagdag din si Aling Abdulia ng iba pang paninda, gaya ng ‘ukay-ukay’.

 

Noong 2009, nagpasya silang mag-ina na mamuhunan sa bangka upang magamit ng mga turista sa kanilang island hopping.

Itinayo nila ang ­“Manunggol Booking Office” at bumili ng isang bangka na pinangalanan nilang Uno, na palayaw ng kanyang apo.

Ilang beses ginamit ang kanilang bangka sa shooting ng “Survivor Philippines” ngunit ito’y nasira nang tumaob sa lakas ng alon.

Malaki ang pasalamat ni Aling Abdulia dahil nakakuha siya ng loan sa TSKI upang mapaayos ang bangka.

Sa tulong ng mas ­malaking pautang ng TSKI, nakabili si Aling Abdulia ng ikalawang bangka na tinawag nilang Dos, na palayaw ng ikalawa niyang apo.

Sa paglakas ng kani­lang negosyo, nakaipon si Aling Abdulia ng pambili ng maliit na lupa na tinaniman nila ng rubber tree, na ngayon ay kanila ring pinagkakakitaan.

***

Para kay Aling ­Abdulia, ang ginhawa na tinatamasa ng kanyang pamilya ay bunga ng kanyang paggising tuwing alas-kuwatro ng mada­ling-araw para magbukas ng tindahan at sakripisyo para patakbuhin ang kanilang booking office.

At kahit angat na sa buhay, malaking bahagi pa rin ng kanyang negosyo ang TSKI para makakuha ng dagdag na kapital.

***

Ang TSKI ay isang ­miyembro ng ­Microfinance Council of the ­Philippines Inc. (MCPI), na nag-o-operate sa Visayas at Mindanao.

Ang main office nito ay matatagpuan sa National Highway, Brgy. Mali-ao, Pavia, Iloilo. Ang kanilang mga telepono ay 033-3203-958 at 033-3295-547.

Para malaman ang kanilang mga sangay, bisitahin ang http://www.tski.com.ph.

***

Kung nangangaila­ngan kayo ng tulong at suporta sa pagtayo o pagtakbo ng inyong negosyo, bumisita lang sa Negosyo Center sa inyong lugar. Bunga ang mahigit 400 na Negosyo Center sa bansa ng kauna-unahang batas ko bilang senador – ang Republic Act No. 10644 o Go Negosyo Act.

Upang malaman ang pinakamalapit na Negosyo Center sa inyong lugar, magtungo sa https://www.bamaquino.com/gonegosyoact/negosyo-center-tracker/.

NEGOSYO, NOW NA!: Women empowerment

Mga kanegosyo, bilang bahagi ng pagdiriwang ng National Women’s Month ­nga­yong Marso, itutuloy natin ang pagtalakay sa mga kuwento ng tagumpay ng kababaihan sa pagne­negosyo.

Tuwing napag-uusapan ang isyu ng kababaihan, isa sa mga tinututukan ay ang women empowerment o pagbibigay-lakas sa kanila upang maging produktibong miyembro ng lipunan.

Ito ang pangunahing dahilan kaya binuhay ni Josephine Vallecer ang Roxas Women’s Association of Zamboanga del Norte.

***

Naniniwala si Aling Josephine na makatutulong ang asosasyon upang mabigyan ng kabuhayan ang mga kapwa babae sa Roxas para sa matugunan ang pangangailangan ng kanilang pamilya.

Ipinanukala ni Aling Josephine na tumutok ang asosasyon sa meat processing at paggawa ng kurtina bilang paraan upang magkaroon ng kabuhayan.

Ito ang napili ni Aling Josephine dahil agad silang makakakuha ng materyales sa paggawa ng kurtina at sangkap na kailangan sa produktong karne.

Sa una, nagdalawang-isip ang mga miyembro ng asosasyon sa plano ni Aling Josephine dahil wala silang kaalaman ukol sa meat processing at paggawa ng kurtina.

Maliban pa rito, isa pa sa kanilang alalahanin ay ang kawalan ng sapat na kagamitan para maisakatuparan ang plano, lalo na sa meat processing na isang kumplikadong proseso.

***

 

Upang masolusyunan ang problemang ito at masimulan agad ang plano ng asosasyon, lumapit si Aling Josephine sa Negos­yo Center sa Zamboanga del Norte.

Sa tulong ng Negosyo Center, nailapit sila sa Shared Service Facilities (SSF) ng Department of Trade and Industry (DTI) kung saan naroroon ang kailangang gamit sa meat processing at paggawa ng kurtina.

Kabilang sa kagamitang ito ay meat grinder, refrigerator, generator, freezer at high-speed se­wing machines.

***

Bukod pa rito, binigyan din sila ng Negosyo Center ng kailangang training para sa 30 mi­yembro ng asosasyon ukol sa meat processing at paggawa ng kurtina.

***

Tinuruan sila ng paggawa ng processed meat products, tulad ng embutido, ham, tocino, longganisa at skinless sausage. Natuto rin ang kababaihan ng Roxas kung paano gumawa ng iba’t ibang disenyo ng kurtina.

Sa opisyal na paglu­lunsad ng Negosyo Center sa Roxas, kabilang sa mga itinampok ay ang kanilang produktong karne at kurtina.

Gamit ang nakuhang kaalaman sa training na ibinigay ng Negosyo Center, sa una ay kaunti lang ang kanilang ginawang mga produkto upang masubok ang pagtanggap ng mamimili sa merkado.

Naging maganda naman ang tanggap ng mamimili kaya nadagdagan nang nadagdagan ang kanilang ginagawang produkto.

Unti-unti na ring nakilala ang kanilang mga produkto sa kalapit na mga lugar, sa tulong na rin ng Negosyo Center at mga local government units.

Sa tulong ng bago nilang kabuhayan, nagkaroon ng dagdag na panggastos ang mga miyembro ng asosasyon para sa pa­ngangailangan ng pamilya.

Ngayong tuluy-tuloy ang asenso ng asosasyon, sunod na target naman nila ang supermarkets, restaurants at resorts.

***

Tuluy-tuloy rin ang pagsuporta ng Negosyo Center sa mga kababaihan na gustong mag-negosyo upang magkaroon ng dagdag na ikabubuhay para sa kanilang pamilya.

***

Ang Republic Act No. 10644 o Go Negosyo Act ang kauna-unahang batas ko bilang senador noong 16th Congress.

Layunin nito na mag­lagay ng Negosyo Center sa bawat munisipalidad, siyudad at lalawigan sa buong bansa.

Upang malaman ang pinakamalapit na Negosyo Center sa inyong lugar, magtungo sa https://www.bamaquino.com/gonegosyoact/negosyo-center-tracker/.

NEGOSYO, NOW NA!: Souvenir shop sa Calapan

Ngayong Marso ay ipinagdiriwang natin ang National Women’s Month.

Kaya ngayong buwan, itatampok natin ang mga babae na nagtagumpay sa iba’t ibang larangan ng pagnenegosyo at nakatulong sa pangangailangan ng pamilya.

Mga kanegosyo, mahirap para kay Nanay Gina Agbayani na mawalan ng asawa na katuwang sa pagtataguyod ng panga­ngailangan ng pamilya, lalo pa’t tatlo ang kanilang pinag-aaral na anak.

Maayos ang takbo ng pamilya ni Nanay Gina ngunit biglang nagbago ang lahat nang pumanaw ang kanyang asawa sa karamdaman noong 1989.

Sinikap ni Nanay Gina na tustusan ang panga­ngailangan ng pamilya bilang teacher sa pre-school sa Calapan, Oriental Mindoro.

Subalit kahit anong gawing kayod ni Nanay Gina, hindi pa rin sapat ang kita ng isang pre-school teacher para matugunan ang pangangaila­ngan ng pamilya.

***

Noong 1999, naisipan ni Nanay Gina na ma­ging microentrepreneur at magtayo ng maliit na souvenir shop sa Calapan Pier sa Oriental Mindoro – ang 6MA Souvenir Shop.

Napansin kasi ni Nanay Gina na palaging nagha­hanap ang mga pasahero, lalo na ang mga dayuhan, ng souvenir na maaaring gawing remembrance o gawing pasalubong.

Sa puhunang walong libong piso mula sa isi­nanlang alahas at inutang na pera, nakabili siya ng mahigit 20 t-shirts at grocery items na agad niyang ibinenta. Sa kabutihang palad, tinangkilik ng maraming mamimili ang kanyang munting souvenir shop.

 

Dahil naubos ang una niyang produkto, naisipan niyang dagdagan ang paninda ngunit mangangailangan ito ng panibagong puhunan, na kanyang nakuha mula sa CARD nang walang kolateral.

Ginamit ni Nanay Gina ang dagdag na P5,000 puhunan para makabili ng bag, key chains, pen holders at pitaka na galing pa sa tribo ng Mangyan sa Mansalay.

Nagbenta rin si Nanay Gina ng pamaypay na siya mismo ang nagdisenyo at gumawa. Pumatok rin ito sa mga mamimili, na karamiha’y pasahero ng ferry boats, barko at fastcrafts.

Sa paglago ng kanyang negosyo, naisipan din ni Nanay Gina na magtayo ng isang kainan at dalawang burger stands.

Sa gitna ng tuluy-tuloy na tagumpay, isang matinding pagsubok ang kinaharap ni Nanay Gina nang makitang mayroon siyang breast cancer.

Subalit nalampasan din niya ito, sa tulong ng pananalig sa Diyos at matibay na pundasyon ng pamilya.

***

Sa kasalukuyan, anim na taon ng miyembro si Nanay Gina ng CARD at pumalo na ng mahigit P100,000 ang kanyang nahiram na ipinantustos niya sa pangangailangan ng lumalagong negosyo.

Sunod na plano ni Nanay Gina ay magtayo ng isa pang souvenir shop kalapit ng Blue Hotel sa Mindoro.

Balak ding ilipat ni Nanay Gina ang isa niyang tindahan sa loob ng pier sa iba pang lugar sa Mindoro na dinarayo ng mga turista.

***

Itinuturing na pinakamalaking microfinance institution sa bansa, nagpapautang ang CARD-MRI ng puhunan sa mga nais magsimula ng negosyo nang walang kolateral at sa mababang interes.

Mayroon na silang iba’t ibang sangay sa Pilipinas, na makikita sa kanilang website na www.cardmri.com at www.cardbankph.com.

NEGOSYO, NOW NA!: Buri bayong ng Aklan

Mga kanegosyo, bumisita ako kamakailan sa lalawigan ng ­Aklan nang maimbitahan ­tayong guest speaker sa ika-61 foundation ­anniversary ng lalawigan.

Pagkatapos nating magsalita sa pagtitipon, binisita natin ang isa sa walong Negosyo Center sa lalawi­gan na makikita sa Kalibo.

Maliban sa Kalibo, mayroon pa tayong Negosyo Center sa Ibajay, Altavas, Numancia, Lezo, Makato, Libacao, at Malinao. Nakatakda na ring buksan ang isa pang Negosyo Center sa isla ng Boracay ngayong buwan.

Napakahalaga ng Negosyo Center sa Boracay, lalo pa’t napakaraming negosyo roon na nabubuhay sa turismo. Sa pagtaya, nasa isang milyong lokal at dayuhang turista ang ­dumadagsa sa Boracay kada taon.

Sa huli nating pagbisita sa Aklan, napag-alaman ­natin na labinlimang porsiyento lang ng mga produkto at iba pang pangangai­langan ng mga beach resort sa Boracay ang ­kinukuha sa lalawigan.

Karamihan sa mga produktong ginagamit o ibinebenta sa Boracay ay mula pa Cebu, Bohol, at iba pang kalapit na lalawigan. Ang iba nga, inaangkat pa mula sa mga kalapit-bansa natin sa Southeast Asia.

Sa tulong ng Negosyo Center, hangad namin na 50 porsiyento ng mga produktong bibilhin, kakainin at gagamitin ng mga turista ay ga­ling sa lalawigan ng Aklan upang mapabilis ang pag-unlad ng probinsya.

***

Sa aking pagdalaw sa Negosyo Center sa Ka­libo, nakilala ko si Aling Carmela Tamayo, na dati’y karaniwang maybahay ngunit nagkaroon ng kabuhayan sa paggawa ng buri bayong.

Ayon kay Aling Carmela, ang kanyang ta­lento sa paggawa ng buri bayong ay nakuha niya sa kanyang lola. Sa kuwento ni Aling Carmela, sinabi ng kanyang lola na maka­tutulong ang paggawa ng buri bayong para magkaroon siya ng ikabubuhay.

 

Noong una, libangan lang ni Aling Carmela ang paggawa ng buri ba­yong at kung minsan, nakakabenta sa malapit na kaibigan at kapamilya.

Noong 2015, duma­law si Aling ­Carmela sa Negosyo ­Center sa ­Kalibo upang magtanong ukol sa pagtatayo ng ­negosyo. Nang matuklasan ng mga taga-Negosyo Center ang kanyang galing sa paggawa ng buri bayong, hinikayat nila si Aling ­Carmela na dumalo sa iba’t ibang seminar upang mapaganda pa ang ginagawa niyang bayong.

Pagkatapos, ­sumali rin si Aling Carmela sa ilang trade fair, kung saan natuklasan ng Shangri-La Boracay ang kanyang produkto. Pagkatapos, nakatanggap agad ng order si Aling Carmela mula sa premyadong hotel.

Sa una, nag-order ang Shangri-La ng isang libong buri bayong. Nang pumatok sa kanilang mga kli­yente, umakyat sa pagitan ng 1,000 hanggang 2,000 buri bayong ang kinuha ng hotel mula kay Aling Carmela kada buwan.

Nakilala rin si Aling Carmela sa trade fair si Ding Perez, isang negosyante na nakabase sa Maynila. Dahil pumatok sa Maynila ang eco-bag, naisipan ni Ding na kumuha kay Aling ­Carmela ng maraming buri ­bayong para ibenta.

Hanggang ngayon, tuluy-tuloy pa rin ang dating ng order mula sa Shangri-La at kay Ding.

Noong una, duma­dalo lang si Aling Carmela sa mga seminar ngunit ngayon, isa na siya sa mga trainor na nagtu­turo ng paggawa ng buri ba­yong sa iba’t ibang Negosyo Center sa lalawigan.

Ayon kay Aling Carmela, nakapagaan ng pakiramdam na ­makatulong at magbigay ng trabaho sa ibang tao. Ito’y isa ring paraan para Aling Carmela para makahanap ng dagdag na weaver, lalo pa’t dinadagsa siya ng order para sa buri bayong.

Nagsimula lang si Aling Carmela na may dalawang weaver ngunit ngayon, mayroon na siyang tatlumpu’t anim na weaver. Aakyat pa ang bilang nito sa limampu, lalo pa’t panahon ngayon ng pagdagsa ng mga tu­rista sa lalawigan.

Malaki ang ­pasalamat ni Aling Carmela sa napakalaking tulong na nakuha niya sa Negos­yo Center para mapa­lago ang negosyo na iti­nuro pa ng kanyang lola. Kaya naman hindi siya nanghihinayang na ibahagi ang kanyang kaalaman sa ibang tao.

Sa aking speech sa 61st foundation day ng Aklan, ilang beses kong nabanggit na kayang uma­senso ng mga Pilipino kung mabibigyan lang ng sapat na pagkakataon.

Ang nangyari kay Aling Carmela ay isang nakapakagandang halimbawa nito. Nabigyan ng katuparan ang kanyang pangarap sa pamamagitan ng pagkakataon na ibinigay ng Negosyo Center.

***

Ang Republic Act No. 10644 o Go Negos­yo Act ang kauna-una­han kong batas bilang senador noong 16th Congress.

Layunin nitong mag­lagay ng Negosyo Center sa bawat munisipalidad, siyudad, at lalawigan sa buong bansa upang suportahan ang mga Pilipino na nais magsimula ng sariling negosyo o tulu­ngang mapalaki ang kasalukuyan nilang negosyo.

Upang malaman ang pinakamalapit na Negosyo Center sa ­inyong lugar, magtungo sa https://www.bamaquino.com/gonegosyoact/negosyo-center-tracker/.

NEGOSYO, NOW NA!: Negosyong de-padyak

Mga kanegosyo, sa kagustuhang mabigyan ng magandang buhay ang pamilya, napilitan si Nanay Corazon Clave na sila’y iwan upang magtungo sa Lebanon at Dubai para magtrabaho.

Masaklap ang kapalaran ni Nanay Corazon sa kanyang naging mga amo sa Lebanon. Maliban sa pananakit, madalas pa siyang ikinukulong ng mga amo at hindi pinapakain sa tamang oras.

Ngunit natiis itong lahat ni Nanay Corazon para sa kapakanan ng pamilya. Nang matapos ang kontrata sa Lebanon, muli siyang sumugal at nagtungo naman ng Dubai.

Makalipas ang tatlong taon sa ibang bansa, nagbalik si Nanay Corazon dala ang kaunting naipon mula sa pagtatrabaho sa ibang bansa at ginamit sa pagpapatayo ng bahay para sa pamilya.

Upang may maitustos sa pangangailangan ng pamil­ya, nagtrabaho si Nanay Corazon bilang kasambahay sa isang pamilya sa Los Banos, Laguna sa loob ng limang taon.

***

Noong 2006, may nagsangla kay Nanay Corazon ng pedicab. Habang tinitingnan ang pedicab, nagka-ideya si Nanay Corazon na ipabiyahe ito sa kapitbahay para kumita habang hinihintay na matubos ng may-ari.

Makalipas ang ilang araw, napansin ni Nanay Corazon na mas malaki ang kita sa pedicab kung marami siyang unit na bumibiyahe.

Doon niya naisipang mangutang sa CARD ng pitong libong piso upang tuluyan nang mabili ang isinanlang pedicab at magdagdag ng lima pang unit.

Mismong mga kabaranggay ang kinuha nilang driver na nagbabayad sa kanila ng boundary na singkuwenta pesos kada araw.

 

Mula sa kanilang araw-araw na kita, bumili pa sila ng dagdag na unit hanggang sa ito’y umabot sa 30 pedicab.

***

Maliban dito, sinimulan din ni Nanay Corazon na magtanim ng ornamental plants sa bakanteng lote ng kanyang bahay.

Gamit ang puhunang P500, nagtanim si Nanay ng halamang melalone, sensation, pakpak-lawin at silog na pumatok naman sa mga taga-Los Banos at iba’t ibang bahagi pa ng Laguna.

Sa ngayon, nasa P600,000 na ang taunang kita ng kanilang negosyong pedicab at ornamental plants.

Balak ni Nanay Corazon na gamitin ang naipon upang magtayo ng maliit na grocery at panaderya para sa mga anak.

Hindi naging katuparan ang tagumpay ni Nanay Corazon kung wala ang tulong na ibinigay ng CARD-MRI, ang pinakamalaking microfinance institution sa bansa.

Nagpapautang ang CARD-MRI ng puhunan sa mga nais magsimula ng negosyo nang walang kola­teral at sa mababang interes.

Mayroon na silang iba’t ibang sangay sa Pilipinas, na makikita sa kanilang website na www.cardmri.com at www.cardbankph.com.

Scroll to top