negosyo

NEGOSYO, NOW NA!: Tanong ng mga Kanegosyo

Mga Kanegosyo, maraming salamat sa tuloy tuloy na pagpapadala ng mga tanong at paghingi ng abiso tungkol sa pagnenegosyo sa ating e-mail at mga social media sites.

Layunin natin na tunay na matulungan ang mga kapwa Pilipino na makapagsimula ng sariling kabuhayan, mapalago ang maliit na negosyo at matulungan ang ating mga pamilya at komunidad.

Narito ang ilan sa mga tanong na ating natanggap.

***

Kanegosyong Bam,

Magandang araw po sa inyo, mahal na senador na nagtataguyod ng kabataan at iba pang sektor ng lipunan. Ako si Vincent Gonzales, isang OFW dito sa Gitnang Silangan bilang isang turnero.

Katatapos ko lang basahin ang kolum ninyo sa Abante Online at ako’y nagagalak na may paanyaya kayo para sa mga nais magsimula ng negosyo. Matagal na po akong nagbabasa ng kolum ninyo pero ngayon ko lang napagtuunan ng pansin iyong pinaka-ibaba kung saan nakalagay ang contact details ng inyong opisina.

Matagal na namin gustong magtayo ng bigasan sa lugar ng asawa ko sa Tarlac ngunit sapat lang ang sweldo ko sa pangangailangan ng aking mag-ina.  Tinutulungan ko rin po ang nanay at tatay ko dahil pareho na silang matanda na. 69 na po ang tatay ko at mahina na ang baga, at ang nanay ko naman ay 67 na at bulag na ang isang mata.

Laking pasasalamat ko nga po sa mabait kong asawa at nauunawaan niya ang pagtulong ko sa mga magulang ko.

Kaya nais ko po sanang lumapit sa inyo para makahiram ng puhunan para makapagsimula kami ng negosyong bigasan. Umaasa ako na madagdag kami sa listahan ng inyong mga natulungan.

Makakaasa po kayo na pagsusumikapan naming mapalago at maibalik ang katumbas na halaga ng inyong ipapahiram sa amin kasama na ang tubo kung mayroon man.

Maraming salamat po!

Lubos na gumagalang, Vincent.

 

***

Kanegosyong Vincent,

Salamat sa iyong sulat.  Tunay na kahanga-hanga ang inyong sakripisyo riyan sa Gitnang Silangan para sa inyong pamilya at sa ating bayan.

Itinatayo natin ang Negosyo Center sa buong bansa para matugunan ang inyong mga agam-agam sa pagnenegosyo.  Pakisabi sa inyong asawa na bisitahin ito sa 2nd Floor, Anita Building, Zamora St., San Roque, Tarlac City.

Inaasahan natin na handa ang mga business adviser ng DTI roon ang siyang magbibigay ng payo sa inyo sa pagsisimula ng negosyo at maturo kayo sa tamang microfinance institution o lokal na bangko sa Tarlac na puwedeng magpautang sa inyo.

Maliban dito, naka-ugnayan na rin natin si National Food Authority (NFA) administrator Renan Dalisay, na nagsabing pinag-aaralan na nila ang pag-alis ng one-year policy para maging regular rice retailer ng NFA ang isang tindahan.

Sa aming usapan, sinabi niyang maaaring mabigyan agad ng permit ang sinuman na magtinda ng NFA rice kung ang puwesto ay nasa malayo o mahirap na lugar, lalo na sa mga fishing area.

Mas malaki kasi ang matitipid kung doon na bibili sa kanilang mismong lugar ang mga kababayan nating kapus-palad kaysa gumastos pa sa pamasahe patungong palengke.

Good luck sa inyong pangarap na bigasan!

Kanegosyong Bam.

***

Kanegosyong Bam,

Magandang araw po sa inyo! Ako po ay isang seaman at gusto kong makapag-umpisa ng negosyong hollow block-making.  Mayroon po bang CARD-MRI branch sa Misamis Occidental?

Maraming salamat, Sunny.

***

Kanegosyong Sunny,

Magandang araw din sa iyo at sa iyong pamilya!

Ikinalulungkot naming sabihin na sa kasalukuyan, wala pang sangay ang CARD-MRI sa Misamis Occidental.  Sa Dipolog City ang pinakamalapit na sangay at matatagpuan ito sa Katipunan St., Brgy. Miputak, Dipolog City, Zamboanga del Norte.  Maaari silang matawagan sa (065) 908.2211.

Maraming salamt at good luck sa pangarap na negosyong paggawa ng hollow block!

Kanegosyong Bam

 

 

 

NEGOSYO, NOW NA!: Tanong sa Pagnenegosyo

Mga Kanegosyo, natutuwa tayo sa pagdagsa ng mga katanungan sa ating e-mail at Facebook na nagpapahayag ng interes na magtayo ng sariling negosyo.

Patunay ito na nagbubunga ang ang ating pagsisikap na maipaabot sa ating mga kababayan, kahit nasa labas pa ng bansa, ang kahalagahan ng pagnenegosyo tungo sa tagumpay.

Kaya naman binibigyan natin ng panahon at pinagsisikapang sagutin ang mga katanungang ito sa abot ng ating makakaya.   Naririto ang ilan sa mga tanong na ating nakuha:

*** 

Kanegosyong Bam,

Nabasa ko po ang isang column ninyo regarding sa pagnenegosyo.  Halos walong taon na po ako rito sa Gitnang Silangan.  Nais ko po sanang mapalago o makapagsimula ng bagong negosyo.

Ako po ay taga-Plaridel, Bulacan at nais kong pasukin ang negosyong wholesale/retail ng palay at bigas. May maliit din kaming tindahan na nais kong palakihin. Nais ko po sanang makahiram ng puhunan para sa naiisip kung negosyo.

Maraming salamat po, Melvin.

 *** 

Kanegosyong Melvin,

Maraming salamat sa inyong sulat! Una, alamin muna natin kung gaano karaming palay ang naaani ninyo kada tanim, kung gaano kalaki ang inyong palayan at kung mayroon kayong binibentahang palay o bigas sa ngayon.

Tapos, maaari na kayong pumunta sa lokal na opisina ng Department of Agriculture sa Plaridel, para mapag-aralan nila kung handa ang inyong palayan na magbenta nang wholesale.  Sa paraang ito, masusukat ninyo ang kakayahang magbenta nang maramihan.

Tungkol naman sa inyong maliit na tindahan, marami po ba kayong produktong binebenta o iilan lang ang inyong tinitinda?  Saan ang lugar ng inyong tindahan? 

Para mas matulungan kayo, maaari kayong pumunta sa Bulacan Negosyo Center sa ground floor ng Hiyas ng Bulacan Convention Center sa Malolos, Bulacan, na tamang tama ay dinaluhan natin ang pagbubukas kamakailan.

Bisitahin ninyo ang Negosyo Center doon upang mabigyan kayo nang tamang payo at makahanap ng microfinance institution na puwede ninyong mautangan.

Kanegosyong Bam

***

Kanegosyong Bam,

Isa po akong OFW na nagtatrabaho sa Qatar ngunit sa Binondo, Manila nakatira ang pamilya. Nais ko po sanang humingi ng ideya kung ano ang puwede kong pasuking negosyo. Mayroon po ba kayong mga babasahin para po kapulutan ng ideya kung ano ang dapat isa isip pagmagsisimula ng maliit na negosyo?

Nagpapasalamat, Rod

***

Kanegosyong Rod,

Maraming salamat sa inyong e-mail. Malapit nang magbukas ang Negosyo Center sa Maynila at maaari kayong pumunta roon o sinuman sa inyong mga kamag-anak upang may makausap na business counselor na siyang magbibigay ng tama at akmang payo para sa naiisip na negosyo.

 Sa ating batas na Go Negosyo Act, minamandato natin ang pagtatayo ng Negosyo Center para matulungan ang mga gaya ninyo na gustong magtayo ng sariling negosyo nang makauwi na galing sa ibang bansa at makasama ang pamilya. Para rin ito sa mga may kabuhayang nais pang palakihin ang kanilang negosyo.

 Puntahan din ang mga website ng DTI (www.dti.gov.ph), Go Negosyo Movement (www.gonegosyo.net), ng kolum na ito (www.abante.com.ph) o ng inyong abang lingkod (www.bamaquino.com) para sa mga tips ng pagnenegosyo at kuwento ng tagumpay ng ibang mga negosyanteng Pilipino.

Maraming salamat at nais namin na ang inyong matagumpay na karanasan sa pagnenegosyo ang siyang itatampok namin sa susunod!

Kanegosyong Bam

Pangarap nating makamit ninyo ang tagumpay sa pagnenegosyo!

BIDA KA!: Negosyo, Hataw Na!

Mga Bida, nitong nakaraang mga linggo, kabi-kabila ang ginawang inagurasyon ng Negosyo Center sa iba’t ibang panig ng bansa.

Kamakailan, nagtungo ako sa Daet sa Camarines Norte at Batangas City para pangunahan ang pagbubukas ng tatlong Negosyo Center doon.

Maliban dito, sunud-sunod din ang inagurasyon ng Negosyo Center sa Bataan, Baguio City, Benguet, Tabuk City, Lagawe, Bontoc, Pagadian, Alaminos City, Agusan del Sur at Ozamis City.

Ito’y dagdag pa sa mga naunang binuksan sa Cagayan de Oro, Iloilo City, Aklan, Bulacan, General Santos City, Butuan and Albay.

Mga Bida, kung inyong naaalala, ang Go Negosyo Act ang unang batas na naipasa natin sa ating termino, kung saan magtatayo ng Negosyo Center sa bawat probinsya, siyudad at munisipalidad sa bansa.

Sa tulong ng Negosyo Center, maiuugnay ang mga negosyante, lalo na ang maliliit, sa mas malalaking merkado at mga nagpapautang, at magkakaroon ng pinasimple at pinag-isang business registration process, na magpapabilis ng proseso sa pagtatayo ng negosyo.

Sa taya ng Department of Trade and Industry (DTI), aabot sa 55 Negosyo Centers ang nakatakdang buksan sa pagtatapos ng linggong ito.

Bago magpalit ng taon, inaasahan ng DTI na aabot sa 140 Negosyo Centers ang bubuksan, higit pa sa unang target na isandaang centers sa 2015.

***

Mga Bida, nakakatuwa rin na sa bawat binubuksang Negosyo Center o maging sa workshop na ginagawa ng aming tanggapan, may natutuklasan tayong mga kuwentong magsisilbing inspirasyon at gabay ng sinumang nais magnegosyo.

Mula nang buksan ang Negosyo Center sa Cagayan de Oro, na siyang kauna-unahan sa Pilipinas, dinagsa na ito ng napakaraming negosyante.

Sa unang buwan pa lamang nito, mahigit 500 kliyente na ang napagsilbihan nito, kahit na wala pa itong masyadong patalastas na nagawa.

***

Noong binuksan natin ang Negosyo Center sa Kalibo, napag-alaman natin na limang porsiyento lang ng mga produkto at iba pang pangangailangan ng mga beach resort sa Boracay ang kinukuha sa lalawigan.

Karamihan sa mga produktong ginagamit o ibinebenta sa Boracay ay mula pa Cebu, Bohol at iba pang kalapit na lalawigan. Ang iba nga, inaangkat pa mula sa mga kalapit-bansa natin sa Southeast Asia.

Ito ang isa sa mga hamon na kakaharapin ng Negosyo Center na binuksan sa nasabing lugar – ang iugnay ang mga produkto ng lalawigan sa mga malalaking negosyo sa Boracay. Kung magagawa ito, kikita ang mga negosyo ng mga Aklanon, magkakaroon ng mas maraming trabaho roon at uunlad ang buong ekonomiya ng Aklan!

***

Sa workshop sa La Union, naimbitahang speaker si Cat Patacsil ng social enterprise na First Harvest, at tinalakay niya ang kanyang karanasan sa paghahanap ng honey bilang pangunahing sangkap ng kanyang negosyo.

Pagkatapos, nilapitan siya ng mga kinatawan mula sa lalawigan ng Benguet, na siya palang pinakamalaking producer ng honey sa bansa. Pinag-usapan nila kung kayang tapatan ng produksyon ng mga taga-Benguet ang pangangailangang honey ng First Harvest.

Naiugnay natin ang isang negosyo at supplier para magtulungan sa produksyon ng peanut butter. Panalo ang nangyaring ito para sa lahat!

***

Ang huling kuwento natin ay tungkol sa mainit na pagtanggap ng mga Bicolano sa mga Negosyo Center na ating binuksan sa Daet.  Pumunta tayo roon para buksan ang dalawang Center – isa sa siyudad ng Daet, at ang isa ay para sa buong probinsya ng Camarines Norte.

Lalo pang napukaw ang interes ng mga taga-Daet nang igawad ng Small Business (SB) Corporation ang P1 milyong loan sa isang negosyante na nagbibiyahe ng iba’t ibang produkto.

Isa lang ito sa mga serbisyong makukuha ng mga negosyante sa Negosyo Center.

Mayroon tayong iba’t ibang microfinance institutions na handang makipagtulungan upang magbigay ng puhunan sa maliliit na negosyante sa napakababang interes nang walang collateral.

Kasalukuyan nating iniipon ang listahan ng mga nakabukas nang Negosyo Center at ilalagay namin ito, kasama ng kanilang mga address at numero sa www.bamaquino.com.

Mga Bida, ngayong nagkalat na at patuloy pang nadadagdagan ang Negosyo Centers sa iba’t ibang bahagi ng Pilipinas, asahan pa ang pagdami ng mga kuwentong magbibigay sa atin ng inspirasyon, gabay at maging aral sa ating pagnenegosyo!

First Published on Abante Online

NEGOSYO, NOW NA!: Packaging at Marketing

Mga Kanegosyo, sa ating lingguhang programa sa radyo na “Status Update,” iba’t ibang negosyante ang ating itinatampok at binibigyang pagkakataong maikuwento ang kanilang karanasan sa pagnenegosyo.

Ang kanilang mga kuwento tungo sa tagumpay ay bukas-loob naman nilang ibinabahagi sa ating programa para na rin sa kapakanan ng mga nais magsimula ng negosyo.

Isa sa mga naging panauhin ng programa ay si Archie Valentin, isang batang negosyante na nakilala natin sa isang pagtitipon ng Pasay Youth Council.

Sa ating kuwentuhan sa kanya, nalaman nating nagsimula siyang magnegosyo noong nasa elementarya pa lamang siya.

Gamit ang naipong P200 mula sa kanyang baon, nagbenta siya ng bukayo na gawa ng kanyang lola.

Mula roon, kumita siya ng P700 kada linggo sa pagbebenta nito sa mga kaklase, na naging sapat para punuan ang pangangailangan sa pag-aaral.  Pinatikim niya muna ang kanyang produkto upang malaman nila ang masarap na lasa ng produtko.

Kahit marami na siyang mamimili, nais pa rin niyang magkaroon ng sariling tatak na negosyo.

Nagkataong ipinamana sa kanya ng mga tita ang negosyo nilang empanada, na itinuloy naman niya. Dito niya sinimulan ang Archie’s Empanada.

Sa tulong ng mga kaibigan, unti-unting nakilala ang kanyang produkto. Ngayon ay nakaabot na ito sa iba’t ibang bahagi ng mundo, maging sa Japan, Amerika at Singapore.

***

Mga Kanegosyo, ayon kay Archie, ang pinakamahirap na aspeto ng kanyang mga negosyo ay ang gumawa ng sariling pangalan at pagpapakilala nito sa merkado.

Una, napakahalaga raw na dapat de-kalidad ang produkto. Sa kanyang karanasan, napakasarap ng bukayo ng kanyang lola kaya marami ang bumibili dati. Napakasarap din ng kanyang empanada, na dinalhan kami noong nakapanayam natin siya.

Bukod dito, mga Kanegosyo, binigyang diin din niya na ang marketing sa pagnenegosyo ay kasinghalaga ng kalidad ng produkto.

Walang sawa niyang pinag-uusapan ang kanyang mga produkto sa mga kaibigan at kliyente. Ibinunga nito ang pagbubukambibig din ng kanyang mga mamimili at sila na mismo ang nagsasabi sa iba na masarap ang kanyang empanada!

Pinalitan din niya ang kanyang packaging, na siyang bahagi sa marketing at pagbebenta ng kanyang produkto.

Sa una, sampung piso lang ang benta niya sa empanadang nakabalot lang sa plastic. Nang gawin niyang karton ang lalagyan ng empanada, nagmukha itong sosyal kaya naibebenta na niya ito ng kinse pesos bawat isa.

Mga Kanegosyo, ayon sa kanya, kahit nagmahal nang kaunti ang kanyang produkto ay mas dumami naman ang bumili. Sulit daw na inayos niya ang kanyang packaging ng empanada dahil gusto ng mamimili na maayos na nakapakete ang produkto.

Ginamit din niya ang social media para patuloy na pag-usapan ang kanyang produkto at maibenta ito sa mas malaking merkado.

Sabayan natin ang ating de-kalidad na produkto at serbisyo ng magandang packaging at kaakit-akit na marketing strategy upang mas mapansin ng mamimili ang ating negosyo!

 

First Published on Abante Online

BIDA KA!: Kapital sa pagnenegosyo 2

Ito ang nagtulak sa akin para maghain ng panukalang batas na magbibigay ng tulong sa ating Microfinance NGOs.

Noong nakaraang linggo, nagtalumpati ako sa Senado kasabay ng pagpasa ng mga panukala para sa Microfinance NGOs Act.

Sa aking talumpati, binigyang diin ko ang mahalagang papel ng mga microfinance NGOs sa pagpapalago ng micro, small at medium enterprises (MSMEs) sa pagpapalakas ng ekonomiya.

***

Maliban dito, nagbigay rin ako ng dalawang kuwento ng tagumpay sa tulong ng MFI NGOs.

Mga Bida, isa sa mga natulungan na ng microfinance NGOs ay sina Aling Ester Lumbo at asawang si Mang Bartolome, na tubong-Negros Occidental. Sila ang unang nagbenta ng mga hinabing pandan bags sa merkado.

Nang sumailalim sa operasyon ang ikatlong anak sa Maynila, napilitan silang iwan ang kanilang negosyo upang tiyaking bumuti ang kalagayan ng kanilang anak.
Pagbalik nila sa kanilang bayan, naubos ang kanilang pangkabuhayan at nabaon sila sa utang.

Buti na lang at natagpuan nila ang Negros Women for Tomorrow Foundation (NWTF), isang microfinance NGO, na siyang tumulong sa kanila na makabalik sa kanilang pagnenegosyo.

Ngayon, nakabebenta sila ng 150,000 pirasong gawa sa pandan kada-buwan. Nakapagpatayo na rin sila ng isa pang bakery. Higit sa lahat, nasustentuhan nila ang kanilang pamilya at nakapagtapos ang ang kanilang tatlong anak sa kolehiyo.

***

Natulungan din ng microfinance NGO na Alalay sa Kaunlaran, Inc. (ASKI) si Consuelo Valenzuela na mapalago ang kanyang iba’t ibang negosyo.
Maliban sa pautang, tinuruan pa ng ASKI, isang microfinance NGO, na nagturo sa kanya ng marketing at sales.

Dinala ni Aling Consuelo ang kanyang mga produkto sa mga provincial at regional trade fairs. Para kumita, binenta niya nang wholesale ang kanyang mga produkto sa labas ng kanilang probinsya.

Sa ganda ng kanyang mga ibinebenta, umabot pa sa California ang kanyang mga produkto. Dahil dito, napag-aaral niya ang mga pamangkin at nasusustentuhan ang pangangailangan ng kanyang pamilya.

***

Ngayon, panahon naman para tulungan natin ang microfinance NGOs upang mapalawak pa nila ang serbisyong ibinibigay sa ating mga kababayan.

Sa ganitong paraan, mas marami pa tayong mababasa na kuwento ng tagumpay, tulad nina Aling Ester at Consuelo!

 

First Published on Abante Online

NEGOSYO, NOW NA!: Sulat ng mga OFWs

Mga Kanegosyo, may natanggap tayong mga sulat mula sa kababayan nating mga overseas Filipinos na masugid na nagbabasa ng ating kolum.

Hayaan niyong bigyang daan natin ang kanilang mga liham ngayong linggo. Narito ang kanilang mga sulat:

***

Kanegosyong Bam,

Gusto ko po sanang humingi ng payo sa inyo tungkol sa pagnenegosyo. Nandito po ako sa abroad ngayon at ang asawa ko po ang naiwan diyan sa Pilipinas.

Ano po ba ang magandang pasuking negosyo? Sana po matulungan ninyo ako at ang asawa ko para po hindi na ako magpaalila habambuhay dito sa ibang bansa.

Kung sakali pong mabibigyan ninyo ako ng payo, uumpisahan ko na pong pag-ipunan ang magiging kapital.
Maraming salamat po.

Gigi

***

Kanegosyong Bam,

Kasalukuyan akong nagtatrabaho po rito sa Qatar. Nabasa ko po yong post ninyo sa Abante. Gusto ko na po bumalik ng Pilipinas at mag for good kasi dito sa ibang bansa, hindi po ako umaasenso at kulang pa po iyong sahod ko para sa pamilya ko.

Kaya gusto ko na po mag for good diyan at mag start nang kahit maliit na negosyo man lang basta’t may pagkakitaan.

Taga-Agusan del Norte po ako. Baka mayroon po kayong maitutulong sa akin Ang hirap po sa abroad. Malayo ka sa pamilya mo tapos iyong kinikita mo ay kulang pa para sa kanila. Kaya naisip ko po magnegosyo.

–Jiovannie

***

Mga Kanegosyo Gigi at Jiovannie, maraming salamat sa inyong mga sulat.

Alam ninyo, madalas na iyan ang itinatanong sa aming opisina, “Ano ba ang magandang negosyo?”

Pero sa totoo lang, hindi maganda kung basta na lang kaming magmumungkahi ng uri ng negosyo nang hindi inaalam kung ano ang inyong kalagayan at kondisyon.

Una sa lahat, gaya ng una nating kolum dito, kailangan muna nating alamin ang inyong lokasyon.

Ikalawa, dapat din naming malaman kung ano ang kakayahan ninyo. Gaano kalaki ang inyong puhunan at kung sasakto ba ito sa iniisip na negosyo?

Ikatlo, lalo na para sa ating mga kababayan sa abroad, sino ang magpapatakbo ng negosyo rito sa Pilipinas? May karanasan ba siya o kakayahan na patakbuhin ang pinaplano ninyong negosyo?

Ikaapat, ano ang raw materials sa inyong lugar na murang mapagkukunan at ikalima, may merkado ka bang mapagbebentahan ng iniisip na produkto o serbisyo?

Hindi madali ang pagbibigay ng payo sa pagnenegosyo. Hindi ko puwedeng sabihin na magbenta kayo ng lechong manok o magtayo ng sari-sari store sa inyong bahay.

Hindi ganoon kadali magpayo dahil napakaraming kailangang isiping mga kundisyon kung magtatayo ng negosyo.

Ito ang dahilan kung bakit natin itinatag ang Negosyo Center. Sa ating naipasang batas na Go Negosyo Act, magtatalaga ang bawat munisipalidad, lungsod at probinsya ng Negosyo Center para sagutin ang mga ganitong uri ng mga katanungan ng ating mga kababayan.

Sa Negosyo Center, may mga taong puwedeng magbigay ng tamang payo sa pagnenegosyo tulad ng tamang lokasyon, produkto, kung saan makakakuha ng pautang at iba pang katanungan sa pagnenegosyo.

Isa iyang mahalagang aspeto sa pagiging matagumpay na negosyante – ang may makausap kang eksperto na gagabay at makakapagbigay ng tamang payo.

Mahalaga na makakuha ng akmang payo sa inyong pangangailangan at hindi “generic advice” lang nang mahuli ang tamang diskarte sa inyong gagawing negosyo.

 

First Published on Abante Online

BIDA KA!: Trabaho, Negosyo, Tiwala

Mga Bida, sa huling survey na inilabas ng Pulse Asia, si Senate President Franklin Drilon ang lumabas na pinakapinagkakatiwalaang pinuno ng pamahalaan.

Nabanggit din ni SP Drilon ito noong nakapanayam niya si Karen Davila.  Nabanggit niya na dahil sa tuluy-tuloy na trabaho ng buong Senado, kaya niya nakamit ang rating na ito.

Noon pa man, ilang beses na na­ting sinasabi na upang muling makuha ang tiwala ng taumbayan, kailangan na­ming mga senador na ipagpatuloy ang pagtatrabaho sa gitna ng mga iskandalo upang mas mapaganda ang buhay ng ating mga kapwa Pilipino, lalung-lalo na ang ating mga kababayang naghihirap.

***

Kaya naman, sa gitna ng ingay-pulitika kaugnay ng nalalapit na halalan, patuloy pa rin ang pagtutok ng ating opisina sa mga panukalang magpapatibay sa ating ekonomiya at makakatulong na makaahon sa kahirapan ang ating mga kababayan.

Mabigat ang mga ito para sa isang bagong senador, pero dahil mahalaga ito para sa taumbayan, tinutukan ito ng inyong lingkod.

Kamakailan, inaprubahan ng dalawang sangay ng Kongreso ang tatlong mahahalagang panukala at naghihintay na lang ng pirma ni Pangulong Noynoy Aquino upang maging mga batas.

Kapag naging batas, malaki ang maitutulong nito sa paglago ng ating kabataan at maliliit na negosyante, mabawasan ang bilang ng walang trabaho at sa paglakas ng ekonomiya ng bansa.

Una, naratipikahan na ang Youth Entrepreneurship Act, na la­yong tugunan ang lumalaking bilang ng kabataang walang trabaho sa bansa.

Sa ulat ng Philippine Statistics Authority (PSA) at National Statistics Office (NSO), may 1.32 milyong kabataang may edad mula 15 hanggang 24-anyos ngayon ang walang trabaho.

Sa nasabing panukala, magtuturo na ng financial literacy at pagnenegosyo sa ating mga eskuwelahan upang masimulan na ang kultura ng pagnenegosyo sa ating bansa.

Pangarap natin na lalo pang  dumami ang mga nagnenegosyo sa ating mga kababayan habang lumalago ang ating bansa, at mainam na simulan na ito habang bata pa.

***

Ikalawa, inaasahan sa Foreign Ships Co-Loading Act na maka­tutulong na mapababa ang presyo ng shipping ng mga produkto sa iba’t ibang bahagi ng bansa.

Sa ilalim ng nasabing panukala, papayagan na ang mga dayuhang barko na galing sa international ports na dumaong sa iba’t ibang pantalan sa bansa para magbaba at magsakay ng kargamentong in-import at ie-export.

Sa gayon, wala nang double handling na gagawin at mumura ang presyo ng logistics sa bansa.

Alam ninyo, mga Bida, ang malaking bahagi ng presyo ng bili­hin ang napupunta sa logistics kaya inaasahan namin na bababa ang halaga ng produkto sa merkado.

***

Huli, humigit-kumulang na 25 taon din itong nabimbin sa Kongreso, pero sulit naman ang paghihintay ngayong naipasa natin sa Kamara ang Philippine Competition Act.

Sa tulong nito, magkakaroon ng patas na pagkakataon ang lahat ng negosyo, mawawala ang lahat ng mga cartel, mga nag-price fixing, nagtatago ng supply upang tumaas ang presyo, iba pang anti-competitive agreements at abuso ng malalaking kompanya.

Mga Bida, kapag may nang-aabuso sa merkado, ang talo riyan ay ang mga mamimili. Nawawalan sila ng pagkakataong pumili ng produkto, nagmamahal ang presyo ng bilihin at nahihirapang makapasok ang bagong mga kompanya na maaaring magbigay ng mas magandang serbisyo at produkto sa merkado.

Sa batas na ito, bababa ang presyo ng bilihin, mas marami nang pagpipilian at mas maraming innovation na makikita ang mga mamimili sa merkado.

Susuportahan din nito ang ating maliliit na negosyante, ha­yaan silang lumago at magbigay ng maraming trabaho para sa ating mga kababayan.

Mga Bida, maraming salamat sa inyong tuluy-tuloy na suporta. Patuloy tayong maghahain ng mga panukala para sa kapaka­nan ng nakararaming Pilipino!

 

First Published on Abante Online

NEGOSYO, NOW NA!: Sulat ng mga OFWs

Mga Kanegosyo, may natanggap tayong mga sulat mula sa kababayan nating mga overseas Filipinos na masugid na nagbabasa ng ating kolum.

Hayaan niyong bigyang daan natin ang kanilang mga liham ngayong linggo. Narito ang kanilang mga sulat:

***

Kanegosyong Bam,
 
Gusto ko po sanang humingi ng payo sa inyo tungkol sa pagnenegosyo. Nandito po ako sa abroad ngayon at ang asawa ko po ang naiwan diyan sa Pilipinas.

Ano po ba ang magandang pasuking negosyo? Sana po matulungan ninyo ako at ang asawa ko para po hindi na ako magpaalila habambuhay dito sa ibang bansa.

Kung sakali pong mabibigyan ninyo ako ng payo, uumpisahan ko na pong pag-ipunan ang magiging kapital.
Maraming salamat po.

Gigi

***

Kanegosyong Bam,
 
Kasalukuyan akong nagtatrabaho po rito sa Qatar. Nabasa ko po yong post ninyo sa Abante. Gusto ko na po bumalik ng Pilipinas at mag for good kasi dito sa ibang bansa, hindi po ako umaasenso at kulang pa po iyong sahod ko para sa pamilya ko.

Kaya gusto ko na po mag for good diyan at mag start nang kahit maliit na negosyo man lang basta’t may pagkakitaan.

Taga-Agusan del Norte po ako. Baka mayroon po kayong maitutulong sa akin Ang hirap po sa abroad. Malayo ka sa pamilya mo tapos iyong kinikita mo ay kulang pa para sa kanila. Kaya naisip ko po magnegosyo.

–Jiovannie

***

Mga Kanegosyo Gigi at Jiovannie, maraming salamat sa inyong mga sulat.

Alam ninyo, madalas na iyan ang itinatanong sa aming opisina, “Ano ba ang magandang negosyo?”

Pero sa totoo lang, hindi maganda kung basta na lang kaming magmumungkahi ng uri ng negosyo nang hindi inaalam kung ano ang inyong kalagayan at kondisyon.

Una sa lahat, gaya ng una nating kolum dito, kailangan muna nating alamin ang inyong lokasyon.

Ikalawa, dapat din naming malaman kung ano ang kakayahan ninyo. Gaano kalaki ang inyong puhunan at kung sasakto ba ito sa iniisip na negosyo?

Ikatlo, lalo na para sa ating mga kababayan sa abroad, sino ang magpapatakbo ng negosyo rito sa Pilipinas? May karanasan ba siya o kakayahan na patakbuhin ang pinaplano ninyong negosyo?

Ikaapat, ano ang raw materials sa inyong lugar na murang mapagkukunan at ikalima, may merkado ka bang mapagbebentahan ng iniisip na produkto o serbisyo?

Hindi madali ang pagbibigay ng payo sa pagnenegosyo. Hindi ko puwedeng sabihin na magbenta kayo ng lechong manok o magtayo ng sari-sari store sa inyong bahay.

Hindi ganoon kadali magpayo dahil napakaraming kailangang isiping mga kundisyon kung magtatayo ng negosyo.

Ito ang dahilan kung bakit natin itinatag ang Negosyo Center. Sa ating naipasang batas na Go Negosyo Act, magtatalaga ang bawat munisipalidad, lungsod at probinsya ng Negosyo Center para sagutin ang mga ganitong uri ng mga katanungan ng ating mga kababayan.

Sa Negosyo Center, may mga taong puwedeng magbigay ng tamang payo sa pagnenegosyo tulad ng tamang lokasyon, produkto, kung saan makakakuha ng pautang at iba pang katanungan sa pagnenegosyo.

Isa iyang mahalagang aspeto sa pagiging matagumpay na negosyante – ang may makausap kang eksperto na gagabay at makakapagbigay ng tamang payo.

Mahalaga na makakuha ng akmang payo sa inyong pangangailangan at hindi “generic advice” lang nang mahuli ang tamang diskarte sa inyong gagawing negosyo.

***

Para sa mga tanong, tips o sariling pagbabahagi tungkol sa pagnenegosyo, mag-email sa negosyonowna@gmail.com o mag-iwan ng mensahe sa fb.com/BenignoBamAquino.

 

First published on Abante Online

 

 

BIDA KA!: Made in Taiwan

Mga Bida, kamakailan, binisita ko ang Taiwan, kasama ang ilang opisyal ng Department of Trade and Industry (DTI), upang pag-aralan ang mga sistema at tulong na ginagawa ng pamahalaan para sa kanilang mga negosyante.

Sa Taiwan, tinitiyak ng pamahalaan na natutugunan ang mga pa­ngangailangan ng maliliit na negosyo o micro, small at medium enterprises (MSMEs) na siyang pinakamalaking haligi ng kanilang malakas na ekonomiya.

Kasama ang DTI, dinalaw namin ang Small and Medium Enterprise Agency (SMEA), ang ahensiya ng pamahalaan na siyang nangunguna sa pagsuporta sa 1.3 milyong SMEs.

***

Ayon sa mga nakausap namin, mayroon silang call center, local service, regional at national desk na parang one-stop-shop kung saan maaaring makuha ang lahat ng kailangang tulong.

Halos pitumpung porsiyento ng kanilang natutulungan ay pawang maliliit na negosyo na simple lang ang pangangaila­ngan.

Kadalasan, ang mga tanong na kanilang nakukuha sa mga ito ay may kinalaman sa pagkuha ng puhunan, permit at kung saan puwedeng ibenta ang kanilang mga produkto.

Pinaglalaanan naman ng todong tulong at pagtutok ang 25 porsiyento ng negosyo na pasok sa kategoryang small at medium.

Mula sa pagtatayo, pagbibigay ng puhunan at pag-uugnay sa merkado, ibinibigay ng pamahalaan ang sapat na tulong upang matiyak ang kanilang tagumpay hanggang sa world market.

Ang huling limang porsiyento naman ay tinatawag na ‘high flyers’ na siyang ginagamit na modelo na gagabay sa mga papasimulang negosyo.

***

Sa pagpapatibay ng mga SMEs, patuloy ang paglago ng ekonomiya ng Taiwan.

Kung susumahin ang kinikita ng buong Taiwan at hahatiin ito sa bawat mamamayan, lumalabas na ang bawat Taiwanese ay may kitang $20,000 kada taon.

Kung susumahin naman ang kinikita ng buong Pilipinas at hahatiin ito sa bawat mamamayan, lumalabas na ang bawat Pili­pino ay may kita lamang na $2,800 kada taon.

Kung porsiyento ang titingnan, mas marami ring Taiwanese ang nagtatrabaho sa MSME sector, nasa 78 percent kum­para sa 62 percent lang sa Pilipinas.

Sa mga numerong ito, patunay lang na hindi pangmahirap ang pumasok sa maliliit na negosyo o mga MSME gaya ng paniwala ng iilan. Maaari rin itong maging pundasyon ng isang first-world country tulad ng nangyari sa Taiwan.

***

Sa Taiwan, nakita ko na walang nararamdamang pangamba o alinlangan ang mga negosyante.

Kapag ikaw ay negosyante sa Taiwan, alam mo kung saan ka pupunta, alam mo kung ano ang tamang gagawin at aasa kang may tutulong sa pagresolba ng iyong mga problema.

Malayo ito sa sitwasyong umiiral sa Pilipinas. Balot ng pa­ngamba at alinlangan ang mga negosyante natin bunsod na rin ng kakulangan ng suporta.

Ito ang nais kong burahin ngayong naisabatas na ang iniakda kong Go Negosyo Act.

 

First Published on Abante Online

BIDA KA!: Go na go sa pag-asenso!

Mga Bida, kamakailan ay na­imbitahan ako sa Kapihan sa Dia­mond na pinangunahan ng bete­ranong mamamahayag na si Neal Cruz.

Sa nasabing pagtitipon, ma­layang nakapagtanong ang mga kaibigan nating miyembro ng media ukol sa aking pananaw sa mga mahahalagang isyu ng ating bansa.

Mula sa isyu ng overseas Filipino workers, pagbabago sa Saligang Batas at pagbubukas sa shipping industry sa mga dayuhan, nailahad ko naman ang aking posisyon at mga polisiya ukol sa mga ito.

Siyempre, kabilang sa mga napag-usapan namin ang pinakamainit na usapin sa kasalukuyan na laman ng balitaktakan sa iba’t ibang bahagi ng bansa — ang pork barrel scam.

Isa mga natanong sa akin ay kung apektado ang trabaho ng Senado sa pagkawala ng pork barrel.

Ito ang sabi ko: “Ang trabaho ng senador o kongresista ay gumawa ng polisiya at batas para sa kapakanan ng samba­yanang Pilipino.

“Without the PDAF, it really forces you to focus on legislative work. Iyan na ang nagiging focus namin but then again, just because wala ka nang PDAF, it doesn’t mean you cannot engage in programs.”

May nagtanong sa akin noon, senator paano po ba iba­balik ang tiwala sa Senado ngayong bagsak na bagsak ang ti­wala sa inyo?

Ang sabi ko naman, “No amount of words will get the people’s trust back. It’s really your output and your work.”

“Kapag nakikita na nagtatrabaho ka para sa kapakanan ng tao, maybe at some point babalik ang tiwala nila sa iyo. We just commit to work hard and make sure na ang mga na­ipangako natin noong kampanya ay gagawin natin.”

***

Sa nasabi ring forum, nabigyan ako ng pagkakataon upang matalakay ang Go Negosyo Act, isa sa pangunahing panukala na aking isinumite sa unang taon ko bilang mambabatas.

Sa tulong ng Diyos at sa suporta ninyo, mga Bida, nais kong ibalita na pirma na lang ni Pangulong Noynoy Aquino ang kulang at ganap nang magiging batas ang Go Negosyo Act.

Bago nagsara ang sesyon ng Kongreso kamakailan ay niratipikahan na ang inilabas na bicameral committee report. Pagkatapos nito’y ipadadala na sa Malacañang para ma­pirmahan ng Pangulo.

Ang ganap na pagsasabatas sa Go Negosyo Act ay isang malaking tagumpay para sa maliliit na negosyante sa bansa, o ang mga micro, small and medium enterprises (MSMEs).

Lalong mahalaga para sa MSMEs ang Go Negosyo Act dahil sila ang bumubuo ng 99 porsiyento ng mga negosyo at siyang nagbibigay ng 66 porsiyento na trabaho sa bansa.

Sa tulong din nito, mabibigyan ang mga Pilipino — mula sa simpleng maybahay hanggang sa ordinaryong empleyado — ng tsansa para magtatag ng sariling negosyo para matustusan ang inyong pangangailangan.

***

Isa sa mga inaasahang makikinabang sa pagsasabatas nito ay ang Kabalikat sa Kaunlaran sa Baseco Inc., isang people’s organization na tumutulong sa mga residente ng Baseco sa Tondo na magkaroon ng dagdag na kita mula sa paggawa ng bag na yari sa balot ng junk food at juice.

Dati, ang mga residente ng Baseco ay nabubuhay lang sa pagba­balat ng bawang kung saan kumikita sila ng P75 kada araw.

Sa tulong ng KKBI, ang mga residente na naging kasapi nito ay kumikita ng P800 hanggang P1,500 kada linggo depende sa demand sa kanilang produkto na ibinebenta sa mga mall at mga puwesto sa World Trade Center.

Subalit, pansamantala munang tumigil ang kanilang produksyon dahil sa kawalan ng dagdag na merkado kung saan maaari nilang ibenta ang kanilang produkto.

Maliban pa rito, apektado rin ang KKBI sa kawalan ng ideya para sa bagong produkto, na hinihiling ng mga supplier sa kanila.

Sa tulong ng Go Negosyo Act, mabibigyan sila ng pagkakataon para mapalawak ang kanilang merkado at training na maaari nilang magamit sa paggawa ng bagong produkto.

At kung kailangan nila ng puhunan, magkakaroon sila ng access sa kapital sa mga itatayong Negosyo Center.

Maliban sa mga serbisyong ito, pabibilisin ng Negosyo Center ang pagpaparehistro at pagsisimula ng negosyo ng mga gustong magkaroon ng alternatibong kabuhayan.

Sa Go Negosyo Act, Go na Go na ang pagdami ng trabaho at pag-asenso ng mga negosyo!

 

First Published on Abante Online

Scroll to top